فرشچیان بر دو بال هنر و معنویت سوار بود
سید محسن طباطبایی پور
تهیه کننده فیلم مستند و سریال
در حدود ۲۵ سال پیش به بهانه ساخت یک فیلم مستند خدمت حضرت استاد فرشچیان رسیدم و بعد از فوت پدرم گمشده خودم را پیدا کردم سپس آنچنان شیفته ایشان شدمکه تا این اواخر چیزی حدود ۱۸ فیلم مستند از ایشون ساختم به بهانههای مختلف؛ چون کار بنده تهیه کنندگی حرفهای سینما است.
دو سال پیش بنا حضرت استاد فرشچیان به بنده دستور دادند از استادشون عیسی بهادری که فوت کرده یه مستند بسازم که من ساختم به همین دلیل می توان بگویم در 25 سال اخیر بنده خیلی وارد زندگی استاد فرشچیان شدم. کل آقای فرشچیان را در یک جمله خلاصه میکنم که اگر هنر آقای فرشچیان تمام دنیا را احاطه کرد و سرآمد همه هنرمندانه نگارگر دنیا قرار گرفت اما اخلاقش از هنرش بالاتر بود و اخلاقش کاملا عارفانی و به تعبیر من یک ملکی بود. بارزترین ویژگی اخلاقی استاد فرشچیان تواضع، افتادگی و توکل به خدا چیزهایی بود که در وجود آقای فرشچیان تلالو میکرد و عشق به اهل بیت و عشق به وطن. یکی از 100 خاطراتی که با ایشان دارم این است که برای وی بزرگداشتی در اصفهان گرفتیم که مسئولین بلندمرتبه استان در آن تلاش کرده و در آن حضور داشتند که بعد از انجام بزرگداشت به اتفاق حضرت استاد رفتیم تو اتاق رئیس دانشگاه و حدود 30 نفر بودیم که دور یک میز نشسته بودیم در همین حین یک پسری که نقاشی نگارگری به عشق آقای فرشچیان در دستش بود می خواست داخل بیاید و نشان استاد بدهند که حراست جلوی وی را گرفته بود. استاد بلافاصله به سمت این پسر بچه 16 ساله شتافتند که خود را به عشق استاد از سنندج به مراسم رسانده بود و بعد از دیدن تابلو وی را بسیار ستایش کردند و بعد از دیدن آن به پسر بچه گفتند اگر من به جای شما بودم آسمان را آبی تر و رنگ قرمز تابلو را کمی آرامتر می کشیدم.
خیال استاد فرشچیان خیلی قوی بود و این را با عشق خدا و ائمه مخلوط کرده بود و برای کشیدن اکثر تابلوهایی که می خواستند نگارگری کنند قبل از آن مطالعه میکردند مثلاً تابلوی غدیر خم را که می خواستند ترسیم کنند به بنده گفتند بروید از علمای تاریخ بپرسید آیا در واقع غدیر زنم بوده یا نبوده است؟
استاد فرشچیان در سن ۴ یا ۵ سالگی در حوض آبی غرق میشوند و این سر مبارک وی به سنگ حوض های قدیم می خورد و شکسته می شود و در همین حین تصاویر موج زیادی به ذهنشان خطور می کند که آثار این شکستگی در عکس های استاد مشخص است و 6 ماه ایشان نابینا می شوند و بعد شفا پیدا می کنند ولی بد نیست بدانید به همین دلیل شاخصه تابلوهای استاد فرشچیان مربع و مستطیل نیست و همه تابلوهای وی دورانی است. این غرق شدن در آب ملکه ذهن استاد می شود به همین دلیل در تمام تابلوهایشان یه خط مستقیم ندارند تمام مواج و دورانی است از سوی دیگر استاد فرشچیان سنت هنر ایرانی را گرفت و با مدرنیته غرب تلفیق داد بله و آن را به حد متعالی خود رساند. هیچ شخصیت بزرگی در ایران ۱۷ تقریب بین المللی ندارد آقای فرشچیان تنها هنرمندیست که ۱۷ تقریر بین المللی از سرامدهای بزرگ نفاشی(موزه لندن، موزه ایتالیا ، موزه فرانسه و یونسکو) دنیا دارد. یکی از خاطرات دیگری که با استاد دارم این است که وی با هزینه شخصی خودشان 30 تن از کسانی که در جنگ تحمیلی نابینا شده بودند را به قم آورده تا ضریح مبارک حضرت معصومه را لمس کنند و فرمودند این افراد بیشتر تحت تاثیر ضریح قرار خواهند گرفت و سپس مداحی امام حسین(ع )شروع شد و ایشان مثل باران اشک می ریختند به همین دلیل برای اهل بیت و نقاشی های مذهبی وی حتی یک ریال هزینه ای دریافت نمی کرد. استاد فرشچیان در محور و بال هنر و معنویت حرکت کردند که اینامر باید برای جوانان ایرانی الگو شود.