مهدی رجبی/ نویسنده و مترجم

پرورش تفکر انتقادی در کودکان

در میان انواع کتاب‌های تصویری، دسته‌ای وجود دارند که اگرچه، داستان خاصی را روایت نمی‌کنند اما شیوه‌ روایت‌گری و تصویرسازی‌شان، تجربه‌‌ خوانشی خوشایند را برای مخاطب فراهم می‌کند. کتاب «آن‌چه ما را انسان می‌کند» روایتی است شیرین از چیستی مفهوم «زبان»، مهم‌ترین و قدرتمندترین ابزار تفکر انسانی که هنوز هم مبدأ دقیقی برای آغاز آن مشخص نشده. در این کتاب، نویسنده و تصویرگر کوشیده‌اند با ارائه‌ روایتی جذاب و خلاقانه درباره‌ ویژگی‌ها مفهومی زبان به عنوان عامل تفکر و ارتباط بین انسان‌ها، نوعی تعلیق داستانی را هم در متن بگنجانند. راوی انتزاعی این داستان تا انتها خودش را معرفی نمی‌کند و فقط به شرح نشانه‌ها و کاربرد خودش در زندگی انسان‌ها و تمدن می‌پردازد. مثلاً جایی می‌گوید با نابودی یکی از نمونه‌های من، شاید یک فرهنگ برای همیشه نابود شود. یا در جایی دیگر، تصویری از یک نوزاد را می‌بینیم که کلاف کاموایی را دست گرفته و بعد او را در پنج مرحله‌ بعد و تا پیری و ضعف می‌بینیم که دوباره و با حالتی حیران و سرگشته، رشته‌ کاموا را به دست گرفته است. راوی می‌گوید: «وقتی بچه بودی من را خوب نمی‌شناختی. با گذشت زمان با من بیشتر و بیشتر آشنا شدی، اما وقتی پیر شوی، باز هم ممکن است فراموشم کنی.»
این سبک خلاقانه‌ روایت و تصویرگری برای پرورش تفکر انتقادی و خلاق در کودکان و خصوصاً در شناخت مفاهیمی انتزاعی مانند زبان بسیار مفید است. فکر می‌کنم جای این‌گونه کتاب‌ها در بازار نشر ایران بشدت خالی باشد.

 

ویژه نامه ویژه نمایشگاه کتاب ۲۵ اردیبهشت
 - شماره  - ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۴