پیگیر احوال همه بود
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در دولت یازدهم و دوازدهم، در 17 دی ماه 1338 در تهران به دنیا آمد و تحصیلات خود را در آمریکا ادامه داد. او در دوران تحصیلات خود در آمریکا، مدرکهای کارشناسی و ارشد خود را در رشته روابط بینالمللی کسب کرد و بیش از دو دهه به تدریس در دانشگاهها مشغول بود. ظریف علاوه بر تدریس، تألیفات متعددی در زمینههای مختلف از جمله دیپلماسی چندجانبه داشته است. او پس از بازگشت به ایران، در سمتها و مسئولیتهای مختلف دولتی و سازمانی مشغول به فعالیت بوده است. از سمت مشاوری در سفارت ایران در سانفرانسیسکو گرفته تا سمت وزیر امور خارجه، ظریف در سازمان ملل، مشاوری و سفیری برای ایران بود. همچنین او در زمانی که توافق هستهای برجام به امضای طرفین رسید، نقش مهمی در مذاکرات داشت، اما پس از آن با تغییر در دولت آمریکا، این توافق مورد چالش قرار گرفت و ترامپ رئیس جمهور آمریکا از آن انصراف داد که منجر به تحریمهای جدیدی علیه ایران شد.
گفت‌وگو با وزیر امور خارجه دولت دوازدهم
برای شروع از روابط خود با شهید آیتالله رئیسی و شهید امیرعبداللهیان بگویید.
بسمالله الرحمن الرحیم. از زمانی که این خبر پخش شد، همه نگران وضعیت این عزیزان بودند. با توجه به سابقه دوستی سی ساله بنده با این دو شهید بزرگوار، رئیسجمهور محترم و شهید دکتر امیرعبداللهیان، یک وجه مشترک این دو بزرگوار اخلاصشان بود. اخلاص این دو نتیجه داد و به این فیض بزرگ نائل شدند. هم به خانوادههایشان و هم به دوستان و همکاران خودم در وزارت امور خارجه که همگی دکتر امیرعبداللهیان را صرفنظر از نگاه سیاسی دوست داشتند و ایشان را آدم خوبی میدانستند، تسلیت عرض میکنم. مردم ایران هم نشان دادند که در شرایط سخت در کنار هم هستند و از این حادثه تلخ همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند، عبور خواهیم کرد و انشاءالله با همبستگی مردم آینده بهتری را برای کشور رقم خواهیم زد.
به عنوان شخصی که در عرصه بینالملل چهره شناخته شدهای هستید، این انقلاب تکانههای بزرگی مثل رحلت حضرت امام (ره) و حادثه انفجار دفتر شهید رجایی و شهید باهنر را تجربه کرده است. از نظر بینالملل، این تکانهها چقدر میتوانند در مسیر حرکت انقلاب به سمت تمدن نوین تأثیرگذار باشند؟
مردم نشان دادند که حوادث سخت از جنگ تحمیلی گرفته تا دیگر وقایع، نتوانستهاند ایران را به زانو درآورند. مثلاً در ابتدای جنگ تحمیلی، همه توقع داشتند که ایران ظرف یک هفته سقوط کند و به همین دلیل شورای امنیت سازمان ملل متحد تا یک هفته هیچ قطعنامهای در این زمینه نداد. بعد از آن شرایط بحرانی، ماجرای 72 تن و شهادت شهید بهشتی، شهادت رجایی و باهنر، ارتحال حضرت امام (ره) و اتفاقات دیگری که برای این کشور افتاده، تحریمهای بسیار سخت و غیرانسانی از طرف ایالات متحده تحمیل شد. شاید یکی از مقصران این حادثه همین تحریمها باشد که برخلاف تصمیم دیوان بینالمللی دادگستری، آمریکا حق ندارد تحریم بر صنایع هوایی را ادامه دهد ولی آن دولت به این قانون متعهد نبوده و آن را ادامه داده است. مردم مقاومت و پایمردی کردند. البته نگرانیها و دلخوریهایی دارند و این حقشان است، اما در شرایط دشوار همواره ایستادگی و مقاومت کردند و با همبستگیشان کشور را از شرایط دشوار عبور دادند. من اطمینان دارم اینبار هم همینطور خواهد بود. مردم ما بزرگترین پشتوانه کشور و جمهوری اسلامی هستند و حتماً هم بزرگترین پشتوانه باقی خواهند ماند.
رهبر انقلاب نیز اشاره کردند که مردم نگران نباشند و همه چیز مرتب و منظم پیش خواهد رفت. آیا خاطره یا نکتهای از شهید آیت الله رئیسی و دکتر امیرعبداللهیان دارید؟
با آقای امیرعبداللهیان سالها همکار و در واقع رفیق بودیم و همیشه به بنده محبت داشتند. راجع به آقای رئیسجمهور عرض کنم که با اینکه من دو سه سال است در کنار قضایا هستم و درس میدهم، یک روز از دفتر آقای رئیسجمهور زنگ زدند و گفتند آقای رئیسجمهور با ما کار دارند. اتفاقاً من داشتم به کلاس میرفتم و گفتم در حال رفتن به کلاس هستم و فرصت نمیکنم. گفتند بعداً زنگ میزنیم. فردا زنگ زدند و من گفتم چه خبر است؟ آقای رئیسی گفتند که زنگ زدم فقط احوالتان را بپرسم و اینکه چه کار میکنید، خوبید؟ من گفتم الحمدلله، در اینجا درس میدهم. این نشاندهنده این بود که فارغ از نگرانیهای سیاسی، انسانیتهای ایشان همیشه قابل توجه بود. ایشان خادم حضرت علیبن موسی الرضا (ع) بودند و در شب ولادت آن بزرگوار سعادت پیدا کردند که به حضور امام رضا(ع) در جهان باقی برسند.
آیا نکته دیگری هست که بخواهید اضافه کنید؟
بار دیگر تسلیت عرض میکنم، مخصوصاً به خانوادههای این عزیزان و همینطور آرزو میکنم که جایگاه این بزرگواران نزد خداوند متعالی باشد و روحشان شاد. برای مردم هم آرزوی آرامش، همبستگی و بهروزی دارم.