گفت‌وگو با مشاور رئیس جمهور در نظارت بر روند اجرای طرح‏های تولیدی

در ابتدای گفتگو از مهمترین ویژگی‏های شهید آیت‏الله سید ابراهیم رئیسی بگویید؟
بسم الله الرحمن الرحیم. آیت‏الله رئیسی چند ویژگی شاخص داشتند که یکی از آنها مردمی بودن و در کف میدان بودن ایشان بود. مطالبه مردم مطالبه ایشان بود. واقعاً این مردم بودند که رئیس دولت بودند، نه آیت‏الله رئیسی. در جلساتی که خدمت ایشان بودیم واقعاً حس می‏کردیم که این مردم هستند که از وزرا، مدیران و مسئولان بازخواست و مطالبه می‏کنند، نه رئیس جمهور. بسیاری از سیاستمداران کاسب‏کار هستند و فقط زمانی مردم برایشان ارزشمند می‏شوند که به رأی آنها پای صندوق رأی احتیاج دارند. اما ایشان بدون توجه به چنین مسائلی، بارها می‏گفت اگر تصمیمی درست است، باید انجامش بدهیم. رنج مردم را حس می‏کرد و بین مردم بود. یک بار در زمانی که در آستان قدس مسئولیت داشتم، در جلسه شورای معاونین بحث آسیب‏های اجتماعی مطرح شد. ایشان فرمودند: «اگر دختری مشکلی دارد و شب به خانه نمی‏رود ما مسئولیم.»
مشی تعیین شده توسط رهبر انقلاب در حکم انتصاب خادم الرضا به عنوان تولیت آستان، چگونه در مدیریت شهید رئیسی بازنمایی شد و این موضوع در زمان ریاست جمهوری چگونه بروز و ظهور یافت؟
برخی نگاهشان به آستان قدس صرفاً در حد یک زیارتگاه است و تصور می‏کنند که تولیت فقط وظیفه دارد که آنجا را مرتب و منظم نگه دارد که مردم بیایند زیارت کنند. ولی آیت‏الله رئیسی دغدغه افرادی را داشت که تا به حال توفیق زیارت پیدا نکرده بودند. دغدغه دختری را داشت که با خانواده‏اش مشکل دارد. غصه پیرمرد و پیرزنی را می‏خورد که نتوانسته‏اند به زیارت بیایند. این شیوه مدیریتی که آن را در دولت با ابعاد گسترده‏تر و در حوزه‏های مختلف دیگری ادامه دادند، به مسئولیت‏پذیری ایشان برمی‏گشت. برخی زمانی که سمتی را عهده‏دار می‏شوند فقط ریاست می‏کنند و از میز، جایگاه و ژست مدیر استفاده می‏کنند. مشکلات را به گردن مسئولین قبلی می‏اندازند و فرافکنی می‏کنند، ولی ایشان برعکس بود. وقتی مشکلی طولانی می‏شد کاملاً می‏شد آن خروش و برافروختگی را در چهره ایشان دید، در آخرین جلسه یکشنبه‏ای که در خدمت ایشان بودیم، موضوعی مطرح شد که آیت‏الله رئیسی گلایه کردند که چرا مسئله حل نشده. مدیر مربوطه گفت من چهارشنبه اقدام کردم و (با توجه به تعطیلی پنجشنبه و جمعه) فقط دیروز (یعنی روز شنبه) را فرصت داشتم. اما ایشان گفتند چهارشنبه، پنجشنبه، جمعه، شنبه، چهار روز زمان بوده.شهید رئیسی برای خدمت به مردم سر از پا نمی‏شناخت. عشق خدمت داشت و از جنس مردم بود.
یکی از ویژگی های بارز شهید آیت الله رئیسی شفافیت و پرهیز از عوام فریبی و صداقتی است که رهبر انقلاب نیز به آن اشاره کرده اند، این ویژگی که در برخی از سیاستمداران به ندرت دیده می‏شود، منبعث از چه بود؟
در وزارتخانه‏های مختلف و بخش‏های گوناگونی فعالیت کرده‏ام، ولی با اطمینان می‏گویم انگشت‏شمارند مدیرانی که یک لایه بیشتر نداشته باشند و همان حرفی را می‏زند که می‏خواهد بزند. قصد ندارد سرت کلاه بگذارد یا از موضوع منحرفت کند، منظورش را صادقانه و باصراحت بیان می‏کند. مدیری که مطمئن باشید خالص است، شائبه ندارد و دنبال منافع خودش نیست، یک درّ نایاب است. آقای رئیسی یک چنین شخصیتی بود.
از مهمترین خصایص برجسته شهید رئیسی، مسئولیت پذیری و عدم توجه به طعنه‏ها و تهمت‏ها در مسیر خدمت به مردم بود، به عقیده شما چه عامل و عواملی سبب ایجاد این روحیه در شهید جمهور شده بود؟
آیت‏الله رئیسی نفس مطمئن داشت و منفعل نمی‏شد. رئیس جمهور به سبب مسئولیت سنگینی که دارد باید جامع‏نگر باشد و همه حوزه‏های مختلف سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و بین‏المللی را رصد و مدیریت کند و در سطح کشور و بین‏المللی منازعات و مشکلات خودش را دارد، لذا اگر ظرفیت لازم را نداشته باشد، زود به هم می‏ریزد و جا می‏زند. در طول مدتی که بنده در خدمت ایشان بودم چند بار مسائلی پیش آمد که واقعاً از قدرت تحمل ایشان متحیر شدم. گاهی مدیران مسائلی را مطرح می‏کردند و اعلام می‏کردند اگر فلان اقدام نشود، حادثه ناگواری رخ می‏دهد. معمولاً در این طور مواقع افراد عقب‏نشینی می‏کنند و کوتاه می‏آیند، ولی ایشان برعکس، هر وقت چنین گزارش‏های منفی‏ای مطرح می‏شد، با شجاعت و صلابتی کم‏نظیر صحبت می‏کرد. شهید رئیسی به آینده بسیار امیدوار بود. تکه‏کلام ایشان این بود که «ما بن‏بست نداریم». هر وقت مسئله‏ای مطرح می‏شد می‏گفتند کشور ما بن‏بست ندارد. در نهایت حضرت آقا هستند و کمکمان می‏کنند.
در عرصه مدیریت اجرایی، کدام ویژگی‏ها در شهید  رئیسی برجسته و متمایز از دولت های پیش از خود بود؟
آقای رئیسی خودش را وقف خدمت کرد. من در مدتی که در آستان قدس و دولت مسئولیت داشتم حتی یک بار هم ندیدم که تماس بگیرند و توصیه کسی را بکنند. کمتر پیدا می‏شود یک چنین رئیس نمونه‏ای که فقط از انسان کار بخواهد، حاشیه نخواهد. کار را از روی شوق و علاقه انجام می‏دادند. به همین خاطر بود که ماها که به لحاظ سنی از ایشان کوچکتر بودیم، خسته می‏شدیم، ولی ایشان هرگز. این تلاش و پشتکار بی‏وقفه نشأت‏گرفته از اطمینان و جوش و خروشی بود که امید داشت مسائل کشور حل‏شدنی است.
ایشان یک جمله داشت که زیاد تکرار می‏کرد. برخلاف بقیه مسئولینی که به زیرمجموعه خودشان وقت نمی‏دهند، همیشه می‏گفت: «من وقت دارم، هر موقع مشکلی دارید بیایید پیش من.» معنی این حرف این بود که مدیر و کارگزار من! نکند یک وقت کاری را می‏خواهی انجام بدهی و اگر برایت وقت نگذارم، آن کار عقب بیفتد! در حقیقت اتمام حجت می‏کرد. این کار یک ظاهری دارد که همان روابط کاری است و یک باطنی دارد که همان نیت پاک ایشان بود و اینجاست که خدا برکت می‏دهد. ایشان رئیسی بودند که هرگز تکبر نکردند، هیچ وقت کسی پشت درشان نماند. گاهی حتی روی ساعت و دقیقه بحث می‏کردند. همیشه در هیئت دولت می‏گفتند: «من هر شب کارهایم را صفر می‏کنم و بعد می‏روم می‏خوابم.» انتظار داشتند که مدیران ایشان هم همین طور باشند.
یکی از القابی که شهید آیت الله رئیسی با آن شناخته می‏شود سید محرومان است، این موضوع برگرفته از سیره عملی ایشان در زمینه عدالت طلبی است، لطفا از نمودهای عینی این صفت بگویید؟
ما مسئولینی در این کشور داشتیم که اگر به آنها سلام می‏کردیم، ناراحت می‏شدند که مثلاً تو کی هستی که به من سلام می‏کنی! و در این سو رئیس جمهوری مثل شهید رئیسی را داریم که در بازدید از واحدهای صنعتی استان‏ها با کارگران دست می‏دهد و سلام و احوال‏پرسی می‏کند و اگر آنها تقاضای عکس گرفتن داشتند، عکس می‏گیرد. این آن مشی‏ای است که دل‏ها و انگیزه‏ها را به هم وصل می‏کند و ما برای حل مسائل کشور به‏شدت به آن نیاز داریم. اولین سفر ایشان به اهواز بود که در همان یکی دو هفته اول دولت ایشان انجام شد. به فاصله کوتاهی به سیستان و بلوچستان سفر کردند. در آنجا از روستای مخروبه و دورافتاده‏ای که فقط 10، 20 کیلومتر با مرز فاصله داشت و شاید استاندار هم هنوز آن را ندیده بود، بازدید کردند.
با توجه به جایگاه شهید  رئیسی در قوه قضائیه و همچنین آستان قدس رضوی چرا با وجود شرایط دشواری که در دولت قبل برای کشور ایجاد شده بود، ایشان حاضر به پذیرش مسئولیت ریاست جمهوری شدند؟
همین طور است. قوه قضاییه جایگاهی است که قدرت خاصی برای خودش دارد و در ضمن مسئولیت اجرایی هم ندارد. اگر اتفاقی در کشور بیفتد، نه‏تنها پاسخگو نیست که تازه مدعی هم هست. اما ایشان با آگاهی کامل از وضعیت نامطلوب اقتصادی در یک دهه گذشته که میانگین رشد اقتصادی آن به کمتر از 1 درصد رسیده بود وارد این کارزار شد. یک بار خودشان به این مسئله اشاره کردند. گفتند: «اگر می‏خواستم، می‏توانستم بروم امام جماعت مسجدی شوم و تازه برایم صلوات هم می‏فرستادند و احترام و عزت هم داشتم، ولی من آمده‏ام که کار کنم.» ایشان آبروی خودش را با خدا معامله کرد و خدا هم به ایشان عزت داد.