دیپلماسی مقاومت را چه کسی احیا کرد؟
چگونه می‌توان محبوب دل‌ها شد؟
گفتاری از محمد رضا باقری، دیپلمات پیشین وزارت امور خارجه
می‌خواهم از شخصیتی صحبت کنم که کارشناس، توانمند و بی ادعا بود. همچنین او فردی اخلاق‌مدار، مردمی و مظلوم بود. خداوند در آیه 23 سوره احزاب می‌فرماید: مِنَ المُؤمِنینَ رِجالٌ صَدَقوا ما عاهَدُوا اللَّهَ عَلَیهِ *فَمِنهُم مَن قَضىٰ نَحبَهُ وَمِنهُم مَن یَنتَظِرُ * وَما بَدَّلوا تَبدیلًا
در میان مؤمنان مردانی هستند که بر سر عهدی که با خدا بستند صادقانه ایستاده‌اند؛ بعضی پیمان خود را به آخر بردند (و در راه او شربت شهادت نوشیدند)، و بعضی دیگر در انتظارند؛ و هرگز تغییر و تبدیلی در عهد و پیمان خود ندادند.
این آیه می‌تواند درباره شهید امیرعبداللهیان و شهدایی مانند او صادق باشد. چنین موردی نشان دهنده آن است که امام خمینی (ره) آنچه را که به فرزندانش آموخت، فرزندان خلف آن، به خوبی انجام دادند.
شهید امیرعبداللهیان مصداق آیه 19 سوره مریم است که می‌فرماید: إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَیَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمَٰنُ وُدًّا؛ همانا آنان که به خدا ایمان آوردند و نیکوکار شدند خدای رحمان آنان را (در نظر خلق و حق) محبوب می‌کند.
خداوند خواست تا شخصیت‌هایی مانند؛ امیرعبداللهیان محبوب دل‌ها شوند.
امیرعبداللهیان، فارغ التحصیل دانشکده وزارت امور خارجه بود، جوانی با استعداد که پس از فارغ‌التحصیلی از وزارت امور خارجه در دانشگاه تهران کارشناسی ارشد و دکتری گرفت. او هم در دانشکده وزارت امور خارجه وهم در دانشگاه تهران تدریس می‌کرد.
او مراحل مختلف کارشناسی و مدیریت میانی و معاونت وزیر در امور خارجه را طی کرد و تجربیات ارزشمندی را در سفرهای خارجی کسب کرد. او در سفرهای خارجی یا شخصیت‌ها را همراهی می‌کرد یا به عنوان کارشناس و مدیر سفر می‌کرد. این موضوعات سبب شد تا اندوخته فراوانی کسب کند.
شهید امیرعبداللهیان، مدافع مردم مظلوم فلسطین و از ابتدا شروع کار خود حامی مقاومت بود. همچنین در زمان وزارت خود احیاگر مقاومت و دیپلماسی مقاومت بود. او در حالی وزیر امور خارجه شد که رییس‌جمهوری سابق آمریکا از برجام خارج شده بود و کشورهای غربی و اتحادیه اروپا موافق همکاری با ایران در این خصوص نبودند و بداخلاقی می‌کردند.
در واقع سیاست خارجی ما در آن مقطع با بن‌بست روبروشده بود. امیرعبداللهیان زمانی سیاست خارجی را به دست گرفت که علاوه بر موارد بالا ایران با هیچ یک از همسایگان ارتباط نزدیکی نداشت. سال‌های سال بود که همسایگان فراموش شده بودند. بنابراین، او تصمیم گرفت که در شروع کار خود دیپلماسی همکاری با همسایگان و همگرایی با آنان را رایج کند. او بارها به کشورهای همسایه سفر کرده بود و در مواقعی که امکان سفر وجود نداشت به صورت تلفنی موضوعات مختلف را دنبال می‌کرد. همچنین او در مقام وزیر بارها شده بود که از دوستان قدیمی و بازنشسته دعوت می‌کرد. به یاد دارم زمانیکه او قصد داشت تا سفری به عربستان سعودی داشته باشد، چهار نفر از دوستان قدیمی و بازنشسته را دعوت کرد و نظرات آنان را جویا شد. همچنین زمانیکه وزیر امور خارجه ترکیه به تهران آمد، برخی از دوستان او برای صرف ناهار با وزیر امور خارجه ترکیه دعوت شدند که در واقع این کار برای مشورت و تعامل بیشتر تدبیر شده بود. او روحیه مشورت و همدلی را همیشه در رفتار و عملکرد خودش داشت. از دوستان نزدیک او شنیدم که مقید به مسائل شرعی و نماز اول وقت و انجام مستحبات بود. شهید امیرعبداللهیان بزرگ شده محلات فقیر تهران بود و هنگامی که وزیر شد هم محلات فقیر را فراموش نکرد. پس از شهادت از دوستان نزدیک او شنیدم که او در خیریه‌های جنوب شهر تهران عضو بود و با آنان همکاری می‌کرد.
در پایان باید بگویم زمانیکه سخن درباره وزیر بسیجی می‌شود، یاد دیپلمات‌های بسیجی دیگر مانند؛ شهید غضنفر رکن آبادی، سفیر سابق ایران در لبنان به ذهنمان می‌آید. همچنین زمانیکه صحبت از مقاومت می‌شود، یاد حامی و پیرو مقاومت حسین شیخ‌الاسلام که به‌عنوان سفیرمقاومت و سفیر قدس فعالیت می‌کرد، در خاطرمان زنده می‌شود. این افراد نمونه آشکاری از دیپلمات‌ها و شخصیت‌های وزارت امور خارجه کشور هستند. توقع ما این است که سیاست خارجی در پرتو رهنمودهای رهبر معظم انقلاب ادامه دهنده راه این بزرگواران باشد.