وضعیت روابط کرملین و ابوظبی پس از جنگ اوکراین

ضروری اما نه چندان گرم و دوستانه

از شروع جنگ اوکراین، آمریکا و کشورهای اروپایی به کشورهای مختلف دنیا، به‌ویژه کشورهای عربی حاشیۀ خلیج‌فارس فشار آورده‌اند که روابط خود با روسیه را قطع کنند و اعمال تحریم کنند. این برای کشورهای غربی چالش بزرگی بوده‌ است که آن‌ها را مجاب به این کار کنند، اما این کشورها به‌خصوص امارات، روابط با شرق به‌خصوص چین و روسیه را برای خود بسیار ضروری می‌دانند. این باعث شده است که روابط غرب با امارات دچار چالش شود.
از ابتدای شروع جنگ، کشورهای غربی نگرانی خود را بابت صادرات محصولاتی با کاربرد دوگانه از امارات به روسیه ابراز کرده‌اند و خواستار تحریم و یا کنترل صادرات شده‌اند.
علاوه بر این به عمان و ترکیه نیز بابت صادرات محصولاتی مانند تراشه‌های کامپیوتری و برخی قطعات الکتریکی که کاربرد نظامی دارند، هشدار داده‌اند. از اوایل سال 2023 آمریکا نیز برخی شرکت‌های اماراتی از جمله Unmanned Aerial Vehicles Trading LLC و Hulm Al Sahra Electric Devices Trading را تحریم کرده ‌است. به گفتۀ وزارت خزانه‌داری، Aeromotus چندین پهپاد و فناوری رباتیک برای واردکنندگان روسی در پی آغاز جنگ جاری در اوکراین ارسال کرده است. همچنین واشنگتن شرکت هولم الصحرا را به اتهام ارسال تقریباً 190000 دلار نیمه هادی که از ایالات متحده و مشمول کنترل صادرات ایالات متحده و همچنین ماشین‌آلات، الکترونیک و اپتیک برای شرکت‌های روسی در نیمۀ دوم سال 2022 بود، تحریم کرد.
آمریکا و اتحادیۀ اروپا از همان موقع به امارات پیشنهاد دادند که طرحی را برای انتشار و کنترل مجوز صادرات برای جلوگیری از صادرات‌های مشکوک به روسیه اجرا کند، اما امارات همچنان پس از فشار آمریکا، مجوز صادرات را برای محدود کردن تجارت با روسیه به‌طور رسمی اعمال نکرده است. با این حال، بحث‌ها و ملاحظاتی در خصوص اعمال چنین کنترل‌هایی، به‌ویژه در پاسخ به درگیری‌های جاری در اوکراین و منافع استراتژیک امارات، وجود داشته است. با وجود این، مشخص نیست که آیا امارات واقعاً چنین مجوزهای صادراتی را اعمال خواهد کرد یا خیر. بسیاری از کارشناسان احتمال اینکه امارات چنین کاری کند را بسیار کم می‌دانند، مگر اینکه به دلایل سیاسی در ظاهر کمی روابط را کم‌رنگ کند.
طبق گزارش کمیسیون اروپا، اتحادیۀ اروپا به کشورهای عضو خود اعلام  است که امارات با محدود کردن صادرات مجدد کالاهای حساس مورد استفاده برای مقاصد نظامی در اوکراین به روسیه موافقت کرده است. این تحول نشان‌دهندۀ حرکت به سمت اعمال تحریم‌ها و کنترل صادرات روسیه است که امارات یکی از کشورهای درگیر آن است، اما جزئیات این محدودیت‌ها و اینکه آیا آن‌ها شامل مجوزهای صادراتی می‌شوند یا خیر، در منابع ارائه‌شده به تفصیل ذکر نشده است. در حالی که بحث و بررسی پیرامون اعمال مجوزهای صادراتی در امارات برای محدود کردن تجارت با روسیه تحت فشار آمریکا وجود دارد، بر اساس اطلاعات موجود هیچ اعلام رسمی یا اجرای چنین اقداماتی در خود امارات صورت نگرفته است. وضعیت همچنان سیال است و امارات و سایر کشورها در حال بررسی چشم‌انداز پیچیدۀ ژئوپلیتیکی و پیامدهای تصمیمات تجاری خود هستند.
اما حتی اگر امارات چنین محدودیت‌هایی را اعمال کند، معلوم نیست که چقدر بر روابط روسیه و امارات خدشه وارد کند. قابل ذکر است امارات همواره از طریق ایران و شرکت‌های ایرانی، اقدام به دور زدن همین تحریم‌های سطحی‌تر علیه تجارت با روسیه کرده است.
مسکو نیز احتمالاً درک خواهد کرد که مقامات اماراتی تحت فشارهای سیاسی آمریکا و القای این موضوع به دنیا که امارات همچنان مکان امنی برای تجارت است، این حرکت را انجام دهد، اما مسکو و ابوظبی همچنان می‌توانند روابط خود را حفظ کنند و این ارتباط از بین نخواهد رفت که این برای خود امارات نیز حائز اهمیت است.
قابل ذکر است مقامات اماراتی همواره نسبت به نزدیکی تهران و مسکو بدبین بوده‌اند. آن‌ها معتقدند حالا که نمی‌توانند روسیه را از ایران دور کنند، نباید روابط خود با روسیه کاهش دهند که این باعث گرایش بیشتر روسیه به ایران خواهد شد که این برای امارات متحدۀ عربی که روی روسیه برای کنترل نیروهای وابسته به جمهوری اسلامی ایران در منطقه و موضع‌گیری‌ علیه حاکمیت ایران بر جزایر سه‌گانه حساب باز کرده است، بسیار خطرناک است؛ آن هم در شرایطی که منطقه به انبار باروت تبدیل شده است.
علاوه بر این رضایت غرب همچنان برای امارات اهمیت دارد، به‌ویژه در شرایط کنونی که احتمال افزایش شدت جنگ در منطقه وجود دارد و اگر جنگ فراگیر شود، حمایت نظامی و امنیتی ایالات متحده برای امارات بسیار ضروری خواهد بود.