در حافظه موقت ذخیره شد...
بررسی عملکرد کلی الویرا نابیولینا، رئیس بانک مرکزی روسیه
نابیولینا، برگ برندۀ کرملین
نابیولینا کار خود را به عنوان یک تکنوکرات حرفه‌ای که در اقتصاد یا امور مالی کار می کرد، با هدف اجرای سیاست‌های اقتصادی لیبرال آغاز کرد. با این حال، نزدیکی او به رئیس‌جمهور ولادیمیر پوتین و خدمات مستمر او به او در طول سال‌ها، سؤالاتی را در مورد همسویی سیاسی او ایجاد کرده است. منتقدان استدلال می کنند که اقدامات او، به‌ویژه اقدامات مربوط به بخش بانکی و سیاست‌های اقتصادی، بیشتر با منافع دولت پوتین مطابقت دارد تا با اصول اقتصاد کلان سالم و غیرحزبی.
او در سال 2015 توسط مجلۀ Euromoney به عنوان رئیس بانک مرکزی سال انتخاب شد و در سال 2017، The Banker او را به عنوان رئیس بانک مرکزی سال اروپا انتخاب کرد. این تقدیرنامه‌ها جایگاه بینالمللی او و قدرت درک‌شدۀ بخش بانکی روسیه تحت رهبری او را برجسته می‌کند. با این حال، منتقدان استدلال می‌کنند که این دستاوردها ممکن است بیشتر بازتابی از قدرت پوتین و تمایل جامعۀ بینالمللی برای نادیده گرفتن روسیه باشد تا دستاوردهای شخصی نابیولینا.
یکی از جنجالی‌ترین اقدامات انجام‌شده توسط Nabiullina، بسته شدن بانک‌ها بین سال‌های 2013 و 2017 بود. این بانک‌ها که متعلق به الیگارش‌های مرتبط با کرملین بودند، به سوء مدیریت و حتی فساد متهم شدند. با این حال، بسته شدن این بانک‌ها منجر به ادغام سایر بانک‌ها شد که بعداً شکست خورد و مجبور به نجات شدند و دو تریلیون روبل برای بانک مرکزی روسیه هزینه داشت. این اقدام از سوی برخی به عنوان اقدامی برای حفاظت از منافع الیگارشی‌های مرتبط با کرملین به‌جای بهبود سلامت بخش بانکی روسیه تلقی می‌شد.
نابیولینا در دوران پس از جنگ اوکراین، به‌خاطر عملکردش در مقابله با تحریم‌های غرب علیه روسیه بسیار مطرح شده است. او با ایجاد ذخایر ارزی خارجی روسیه به کرملین، کمک بسیاری کرده است. از طرفی منتقدین غربی نیز او را به تحمیل سختی بر مردم روسیه متهم کرده‌اند. اقدامات استراتژیک او، مانند کمک مالی به روسنفت، یک شرکت مرتبط با کرملین، به عنوان تلاشی برای ایجاد ثبات در اقتصاد در مواجهه با تحریم‌ها و سایر چالش‌ها تلقی شده است. با این حال، این اقدامات به انتقاداتی نیز منجر شده است و برخی معتقدند که پس‌انداز روسیه را تضعیف کرده و سرمایه‌گذاری را پرهزینه‌تر کرده است، اما برخلاف این‌ها نابیولینا همچنان نفوذ خود را در جامعهٔ بینالمللی حفظ کرده است.
وی در اجرای سیاست‌هایی که به روسیه اجازه داد به‌سرعت با چالش‌های اقتصادی تحمیل‌شده توسط تحریم‌ها سازگار شود، نقش مهمی داشته است. این شامل اقداماتی برای تنوع بخشیدن به اقتصاد، کاهش اتکا به صادرات نفت و تقویت بخش مالی است.
یکی از دستاوردهای کلیدی رهبری نابیولینا، انطباق موفقیت‌آمیز اقتصاد روسیه با ساختار تحریم‌های جدید بوده است. با وجود شوک اولیه و فشار اقتصادی ناشی از تحریم‌ها، روسیه انعطاف‌پذیری قابل توجهی از خود نشان داده است. نابیولینا بر اهمیت عدم برآورد توانایی کشور برای مقاومت در برابر فشار اقتصادی تأکید کرده و نسبت به رضایت خاطر هشدار داده است.
وی بر لزوم آماده‌سازی مستمر و سازگاری با تحریم‌های آتی و بر اهمیت حفظ تنوع اقتصادی و ثبات مالی تأکيد کرده است.
رویکرد استراتژیک نابیولینا به مدیریت اقتصادی با تمرکز بر برنامه‌ریزی بلندمدت و انعطاف‌پذیری مشخص شده است. او از نزدیک با سایر مقامات دولتی و شرکای بینالمللی برای مذاکره دربارۀ شرایط تحریم‌ها و جست‌وجوی راه‌هایی برای کاهش تأثیر آن‌ها کار کرده است. این شامل تلاش‌هایی برای مذاکره برای رفع موقت برخی تحریم‌ها و مشارکت در گفت‌وگو با مؤسسات مالی بینالمللی برای تأمین کمک و حمایت مالی است. علاوه بر این‌ها، روسیه روابط خود را با کشورهایی که به‌طور کامل در جبهۀ غرب نیستند افزایش داده است. این شامل تقویت روابط با کشورهایی از ایران، ترکیه و امارات متحدۀ عربی گرفته تا میانمار و کشورهای آفریقایی است.
شرکت‌های روسی همچنین به کنسرسیوم‌های زیرساختی که توسط طالبان در افغانستان ایجاد شده است، پیوسته‌اند که نشان‌دهندۀ تغییر در روابط تجاری و سیاست‌های اقتصادی خارجی بر اساس ملاحظات ژئوپلیتیکی به‌جای منافع اقتصادی عمل‌گرایانه است.
از دیگر اقدامات مهم او برای مدیریت بحران می‌توان به کنترل و مدیریت خروج سرمایه و یوانیزاسیون پرداخت‌ها و مبادلات اشاره کرد. نابیولینا برای جلوگیری از خروج سرمایه از سیستم بانکی، محدودیت‌هایی را برای جابه‌جایی سرمایه اعمال کرده و نرخ بهرۀ اصلی را به 20 درصد افزایش داده است. این امر برای جلوگیری از برداشت بیش از 2 تریلیون روبل (30 میلیارد دلار) در دو هفتۀ اول جنگ ضروری بود. تا پایان آوریل، این اقدامات که روس‌ها را مجبور کرد که تقریباً 90 درصد از وجوهی را که از حساب‌های خود برداشت کرده بودند، بازگردانند، سیستم بانکی را سرپا نگه داشت و از ایجاد وحشت جلوگیری کرد.
از شروع جنگ اوکراین نیز افزایش قابل توجهی در پرداخت‌ها برای صادرات و واردات روسیه به‌جای روبل به یوان صورت گرفته است. این بخشی از روند گسترده‌تر دلارزدایی و یوانیزاسیون اقتصاد روسیه است که با نیاز به عبور از محدودیت‌های اعمال‌شده توسط تحریم‌های غرب تسهیل شده است.
علی‌رغم چالش‌ها، نابیولینا توانسته چشم‌انداز مثبتی نسبت به آیندۀ اقتصادی روسیه حفظ کند. وی بر اهمیت حفظ نرخ‌های رشد بالا، بهبود کارایی اقتصاد و کاهش آسیب‌پذیری کشور در برابر شوک‌های خارجی تأکید کرده است. رهبری او در حصول اطمینان از اینکه روسیه بازیگر مهمی در اقتصاد جهانی باقی می‌ماند، حتی در مواجهه با تحریم‌ها و درگیری‌ها، بسیار مهم بوده است.
