چرخش هند از فلسطین به اسرائیل چگونه رخ داد ؟

راه رفتن هند رو ی طنــاب یــــــــک رابطه

هنگامی که حماس در 7 اکتبر حمله بی سابقه خود را علیه رژیم صهیونیستی آغاز کرد، نخست وزیر هند نارندرا مودی، اقدامات حماس را محکوم کرد و «همبستگی خود را با رژیم صهیونیستی در این ساعت دشوار» اعلام نمود. اما رویکرد دولت مودی در روزها و هفته های بعد، آن را از بسیاری از همتایان غیر غربی متمایز کرد. این اختلاف به ویژه شامل رای ممتنع هند به قطعنامه سازمان ملل در 27 اکتبر است که خواستار «آتش بس بشردوستانه» بود (120 کشور به آن رای مثبت دادند.)
رویکرد هند به دلایل مختلف بسیاری از ناظران را شگفت زده کرده است. نخست، سکوت نسبی دولت هند در مورد وضعیت اسفناک فلسطینیان در غزه در حالی که تعداد کشته‌شدگان از شماره فراتر رفت، نشان‌دهنده انحراف سیاست هند در حمایت مستمر این کشور از فلسطینی‌ها از سال 1948 است. حتی در گذشته نزدیک، زمانی که هند و رژیم صهیونیستی روابط دفاعی و تجاری فی مابین را توسعه دادند، حمایت دهلی نو از رژیم صهیونیستی به دلیل روابط تاریخی آن‌ها کاهش یافت. دوم، هند از طریق ریاست خود بر G-20 در سال 2023، جاه طلبی خود را برای نمایندگی صدای جنوب جهانی و اطمینان از شنیده شدن نگرانی های جهان در حال توسعه نشان داد.
از لحاظ تاریخی، هند رابطه بسیار متفاوتی با رژیم صهیونیستی و فلسطینی ها داشته است. در طول مبارزه هند برای استقلال از بریتانیا، جنبش ضد استعماری هند از ناسیونالیست های فلسطینی حمایت کرد و هند در سال 1947 طرحی را برای ایجاد یک کشور مستقل فدرال فلسطین (با تدابیر قانون اساسی برای اقلیت یهودی) پیشنهاد کرد. دلایل پیچیده بود و تا حدی ناشی از ناراحتی نخبگان ملی‌گرا و پسااستعماری هند در مورد ایجاد یک کشور مهاجرنشین در قیمومیت سابق بریتانیا در کنار فلسطین بود. در نتیجه، هنگامی که مجمع عمومی سازمان ملل در سال 1947 قطعنامه‌ای را تصویب کرد که بر اساس آن تشکیل کشور رژیم صهیونیستی در کنار کشور فلسطینی توصیه می‌شد، هند تازه استقلال یافته یکی از معدود کشورهای غیرعربی بود که به این اقدام رای منفی داد. دیدگاهی عمل‌گرایانه موقعیت هند را آفریده بود. رهبران هند احساس می کردند که نمی‌توانند دولتی را تأیید کنند که بر اساس دلایل مذهبی تأسیس شده است، به ویژه پس از تجزیه خشونت آمیز هند در سال 1947 که منجر به ایجاد پاکستان شد. نتیجه ای که آنها شدیداً با آن مخالف بودند.
هند در سال 1950 اسراییل را رسماً به رسمیت شناخت. اما با توجه به ترس جواهر لعل نهرو نخست وزیر از برانگیختن مخالفت، به ویژه از سوی مسلمانان هند، تماس های هند و رژیم صهیونیستی محدود بود.
در آن زمان، هند نیز می‌خواست خود را پرچم‌دار علیه استعمار معرفی کند و همبستگی خود را با کشورهای عربی تازه استعمار‌زدایی شده نشان دهد.
کشورهایی که پاکستان خواستار رابطه با آنها بود. در سال 1974، هند اولین کشور غیر‌عربی بود که سازمان آزادی‌بخش فلسطین را به عنوان «تنها نمایندۀ قانونی مردم فلسطین» به رسمیت شناخت. وقتی که ساف در سال 1988 موجودیت فلسطین را اعلام کرد، هند باز هم اولین کشور غیر عرب بود که کشور فلسطین را به رسمیت شناخت.
تنها در سال 1992 بود که هند رژیم صهیونیستی را به طور کامل از لحاظ دیپلماتیک به رسمیت شناخت و از جمله افتتاح سفارت رژیم صهیونیستی در دهلی نو را قبول کرد. با پایان یافتن جنگ سرد و توافق قریب الوقوع اسلو - که به دنبال نزدیکی بین رژیم صهیونیستی و فلسطینیان بود - هند تصمیم گرفت به سیاست خود برای حفظ رژیم صهیونیستی در فاصله حساب شده پایان دهد. از آن زمان، روابط هند و رژیم صهیونیستی، به‌ویژه در مورد همکاری دفاعی، به طور پیوسته توسعه یافته است. نقطه عطفی هم در سال 1999 رخ داد و آن اینکه هند بر سر منطقه مورد مناقشه کشمیر با پاکستان وارد جنگ شد و رژیم صهیونیستی تمایل خود را برای تهیه تسلیحات و مهمات به نفع هند نشان داد. در سال های اخیر، هند سالانه حدود 2 میلیارد دلار سلاح از رژیم صهیونیستی خریداری کرده است. موشک، پهپاد، بمب و تجهیزات امنیتی مرزی خریده است و اکنون بزرگترین مشتری خارجی صنایع دفاعی رژیم صهیونیستی است.
مودی در سال 2014 به همگرایی هند و رژیم صهیونیستی سرعت بیشتری داد. در حالی که دولت های قبلی اطمینان حاصل کرده بودند که معاملات خود با رژیم صهیونیستی را تا حد زیادی مسکوت نگه می‌دارند، تعامل دولت مودی با رژیم صهیونیستی علنی بوده است. مودی اولین نخست وزیر هند بود که در سال 2017 از رژیم صهیونیستی بازدید کرد، که متقابلاً با سفر نتانیاهو به دهلی در سال 2018، همسویی ایدئولوژیکی بین این دو رهبر راست‌گرا آشکارتر از دولت های قبلی عیان شد. اعضای حزب مودی، حزب ملی‌گرای هندوی بهاراتیا جاناتا، مدت‌هاست که رژیم صهیونیستی را یک نمونۀ یک دولت مذهبی-ناسیونالیست می‌دانست که به طور بالقوه می‌توانست در مقابل تأسیس هند به عنوان دولتی سکولار و چند مذهبی قد علم کند.
در عین حال، هند در سال‌های اخیر تصویری از حمایت خود از آرمان فلسطین را تکرار کرده است. مودی اولین نخست وزیر هند در سال 2018 بود که از رام الله در کرانه باختری اشغالی بازدید کرد. هند همچنین کمک‌های مالی خود به آژانس امداد و کار سازمان ملل برای آوارگان فلسطینی را در خاور نزدیک افزایش داده است. این حرکات مختلف به منظور یادآوری موضع پیچیده هند در قبال درگیری رژیم صهیونیستی و فلسطین به مخاطبان داخلی و خارجی بود. تمایل هند به سمت رژیم صهیونیستی شامل همکاری های تجاری و دفاعی رو به رشد، وابستگی های ایدئولوژیک و رهبری، و تمرکز بر همکاری های ضد تروریسم(!) است. اما هند از هزینه های دیپلماتیک بالقوه آگاه است و مودی با رهبران مختلف کشورهای عربی خلیج فارس برای هماهنگ کردن مواضع صحبت کرده است. در اوایل ماه جاری، هند به قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل متحد رای مثبت داد که شهرک سازی‌های رژیم صهیونیستی در بیت المقدس شرقی، کرانه باختری و بلندی های جولان را محکوم می کرد.
چالش پیش روی هند حفظ روابط استراتژیک دفاعی و تجاری با رژیم صهیونیستی و در عین حال هدایت نقش خود به عنوان رهبر جهانی جنوب است. این بندبازی روی طنابی نازک است.