«ساسان حیدری» چگونه «ساسی مانکن» شد؟
قــمـارخــانه ســاســی
ساسی مانکن یا ساسان حیدری، پسری که تمام هنرش در حاشیهسازی خلاصه میشود؛ خوانندهای زیرزمینی که در اواسط دهه هشتاد جزو خوانندگان نوظهور موسیقی زیرزمینی سبک رپ بود؛ اولینهایی که به واسطه نو بودن توانست طیف وسیعی از نوجوانان و جوانان را با خود همراه کند. آهنگهای شیش و هشت او در سالهایی که در ایران جزو نخستینهای رپ ساختارشکن محسوب میشد، توانست مخاطبان زیادی را جمع کند.
هانیه شجاعی زند
خبرنگار
بعد از مهاجرت ساسی به امریکا، محتوای آثارش به مؤلفههای جدید و البته ممنوعه و ناهنجار تغییر کرد. هرچند پدیده ساسی مانکن از همان ابتدا هنرش را در مسیری قرار داد که مسائلی مانند جوانی و نادانی یا حتی از دید برخی، گناه یا بزه محسوب
میشد اما با مهاجرتش و آزادی عمل بیشتر او، نمایش بزههایش از خط قرمزهای اخلاقی هم عبور کرد تا آنجا که امروزه از او به عنوان یکی از عناصر مخرب فرهنگی نام میبرند.
گرایش به هنر هرزهگری
بعدها این رپر فراری به خارج، در امریکا اساس کار و تجارت خود را در عرصه موسیقی روی هنر هرزهگری بنا کرد. ساسی مانکن با دعوت از فعالان صنعت پورن در اجراهای خود و تغییر مسیر از بیمحتوایی به محتوای انحرافی، تلاش کرد تا بازار مخاطبان خود را داغتر کند. استفاده صریح و بیپرده از عبارتهایی که مصداق عینی «لغات اروتیک» شناخته میشوند در کنار نمایش تصاویر مثبت ۱۸، باعث شده جامعه ایرانی کمکم نسبت به آن واکنش منفی نشان بدهد.
این رپر از مثلث شعر، موسیقی و صدا هیچ بهرهای نداشت و تنها نقطه قوت کارهای او از همان ابتدا ریتم بود که بعد از مهاجرت این خلاقیت هم کنار رفت و با انتخاب مدلها و بازیگران فیلمهای غیراخلاقی و استفاده از تکههایی از فیلمهای پرمخاطبی چون «ابد و یک روز» با برانگیختن حس کنجکاوی تلاش کرد مخاطب بیشتری را جذب کند. این خواننده هیپهاپ بعدها در آهنگ «نرو سمیه» بار دیگر از دل فرامتنها تلاش کرد خود را بنمایاند؛ ترفندی که این روزها به آهنگ و موزیکویدیوی «تکاردک» داریوش فرضیایی متوسل شده است تا از خاطره جمعی مردم به نفع خود بهرهبرداری کند. این خواننده در تقلیدهایش به فیلمها و برنامهها اکتفا نکرده است و در کارنامهاش گذری هم به تاریخ دارد؛ اجرایی که دوران ناصرالدین شاه و امیرکبیر را به تمسخر و توهین میکشاند.
ترفندی برای شلوغ کردن کنسرتها
ساسی مانکن برای دیده شدن و حفظ هنر نداشتهاش مجبور است حواشی را داغ نگه دارد؛ حواشیای که امروزه به مدد فضای مجازی به بمب خبری تبدیل شده است. دست به دست شدن آثار ساسی مانکن در فضای مجازی یکی از عوامل اصلی دیده شدن کارهایش بوده است. آثاری مانند «جنتلمن»، «دکتر» و «تهران، توکیو» از طریق تبلیغات رسانهای و تکیه بر ریتمهای ماندگار در ذهن مخاطب، توانست در صف مدارس نفوذ یابد. ساسی با تمام انحرافات اخلاقی اما هوشمندانه بر اهمیت حافظه ذهنی مخاطب در جذب طرفدارانش پی برده، به گونهای که برای پر کردن سالنهای کنسرت نوروزی خود تکآهنگهایش را پیش از کنسرت منتشر می کند تا بر حافظه مخاطب بنشیند و به عبارتی حسی از همزادپنداری قبل از اجرای کنسرت در مخاطبش شکل بگیرد. با همین نگاه تقریباً بیشتر کارهای ساسی مانکن در اسفندماه منتشر میشود تا در کنسرتهای نوروزی مخاطبان بیشتری جذب کند.
مثلاً «جنتلمن» را ۱۵ اسفندماه ۹۷ منتشر کرد، «دکتر» را ۱۳ اسفندماه ۹۸ و «تهران، توکیو» را در ۱۳ اسفندماه ۹۹ به بازار فرستاد. وی در سال ۱۴۰۰ قطعه «مامان منو ببخش» را در ۱۳ اسفندماه ۱۴۰۰ به بازار عرضه کرد. این خواننده برای هنری که روی تنور حواشی بنا کرده با عملکردش در سال گذشته، نیت منفعتطلبی خود را علنی کرد؛ علنی شدنی که سبب شد مخاطبانش بشدت ریزش کنند و سالنهای کنسرتش خالی بماند.
نهایت فرصتطلبی
در حالی که در حوادث سال ۱۴۰۱ همه خوانندگان به ظاهر خود را داغدار اغتشاشگران نشان میدادند، ساسی مانکن با هدف بهرهبرداری از این بازار از رونق افتاده، کنسرت خود را برگزار کرد؛ اجرایی که با توهین حضار همراه شد و به اذعان برخی، همین تصمیم سبب شد از روحیه فرصتطلبی و منفعتخواهی او برای کسانی که هنوز خود را طرفدارش میدانستند پرده برداشته شود و بازار از رونق افتاده کنسرتهای ساسی بیش از پیش مخاطبانش را از دست بدهد؛ بخصوص آنکه کنسرت مشترک این خواننده با خوانندهای دیگر که یک ماه پیش در دوبی برگزار شد نیز با استقبال چندانی مواجه نشد و مخاطب امروز فقط آهنگهای هایپر او را برای مواقع شادی خود به صورت رایگان میخواهند، وگرنه این استقبالی که از کنسرتهای چند سال اخیر او شد، خود گویای میزان محبوبیت اندک او میان جوانان و خانوادههاست.
ساسی برای کسب منافع مادی از هیچ مسیر انحرافی فروگذاری نکرد. از اجرا با بازیگران شبکههای پورن تا راهاندازی سایتهای قمار که با همراهی رسانههای خارجی، هنرنماییاش میان جوانان و نوجوانان وایرال میشود.
آنچه مسلم است اینکه محتوای نابهنجار اجراهای ساسی مانکن پیش از آنکه دیگران را به انحراف بکشاند و نوجوانان را تحتتأثیر خود قرار دهد، زندگی خودش را تحتالشعاع قرار داده است. او که بعد از ازدواج دومش پدر شدن را تجربه کرد، از پذیرفتن فرزند خود سر باز زد و به بهانه تولد اولین و تنها فرزندش، برای بار دوم خانواده خود را رها کرد.