نفیسه زارعی
نویسنده

این جنگ انسان‌ساز
در بحبوجه انقلاب، حسن شاطری جزو فعالان عرصه مبارزه علیه رژیم پهلوی بود و در روزهای پس از پیروزی، زمانی که امام خمینی(ره) اذن تشکیل جهاد سازندگی را صادر کرد او به صورت داوطلبانه وارد میدان سازندگی شد اما همه چیز از شلیک گلوله‌های خشمگین دشمن از سوی مرزهای کشور همسایه شروع شد، وقتی جنگ شد حاج حسن داوطلبانه عضو بسیج شد، اولین مسئولیت‌هایش را در منطقه کله‌قندی واقع در جنوب ایران به‌عنوان راهنما آغاز کرد. سپس به شهر سردشت واقع در غرب ایران منتقل شد و از اولین اعضای سپاه پاسداران آن منطقه بود. با اینکه هنوز خیلی جوان بود اما مسئولیت‌های بزرگی مثل مخابرات، پشتیبانی، لجستیک و هدایت عملیات و رهبری یکی از مناطق مهم جنگی را به عهده گرفت و دقیقاً دفاع مقدس نقطه اوج و رشد شهید حسن شاطری شد.

برای ایران، برای سازندگی
حاج حسن در روزهای جنگ ازدواج کرد و همسر و خانواده در همه مراحل جهاد در کنار او بودند. با پایان جنگ، او دوباره پس از هشت سال دوری از درس و تعلیم به دانشگاه رفت و تا مقطع کارشناسی ارشد در رشته مهندسی عمران ادامه تحصیل داد، حاج حسن در همان روزها فرماندهی تیپ چهلم صاحب الزمان(عج) و تیپ 53 ارومیه را برای اجرای پروژه‌های مهندسی و عمرانی بر عهده داشت.
برای او این بار جهاد در حوزه‌های سازندگی معنا پیدا کرد؛ مدیریت پروژه سد سیرجان در استان کرمان، پروژه اصلاح اراضی کشاورزی و زهکشی دشت زنگنه و پروژه هدایت آب از دشت اصفهان به یزد که فاصله تقریبی‌اش حدود300 کیلومتر بود مهم‌ترین اقدامات شهید شاطری است.

از تهران تا لبنان و افغانستان
لبنان پس از جنگ 33 روزه با رژیم غاصب صهیونیستی آسیب جدی دیده بود. آن زمان شهید شاطری مسئول معاونت مهندسی نیروی قدس سپاه پاسداران بود، بازسازی مناطق آسیب‌دیده از جنگ، مسئولیت تازه‌ای بر دوش او گذاشت. او در لبنان نه تنها اماکن متعلق به شیعیان را احیا و بازسازی کرد بلکه ابتدا مساجد اهل سنت و کلیساهای اهل کتاب را بازسازی کرد، تعمیر پل‌ها و جاده‌های آسیب‌دیده در جنگ، ساخت اماکن فرهنگی و مذهبی برای شیعیان و مردم لبنان از اقدامات مهم شهید شاطری است. حاج حسن در لبنان بذر محبت انقلاب را از طریق خدمت‌رسانی به مردم ستم‌ دیده این منطقه در قالب پروژه‌های فرهنگی نظیر ساخت بوستان، کاشت.
تجربه حضور او در بازسازی افغانستان جنگ زده، حاج حسن شاطری را با دردهای مردم دیار آفتاب آشنا کرد. مسئولیت ساخت مسیر بین‌المللی ایران و افغانستان که از مهم‌ترین خطوط تجاری و شریان‌های حیاتی حمل و نقل است ابتکارعمل شهید شاطری است. نظارت بر اجرای پروژه در عراق، انجام چندین طرح اجرایی با همکاری مردم به‌منظور حمایت و تأمین رفاه مردم سوریه، بزرگترین فعالیت‌های این شهید است.

شهادت در مسیر آبادانی
هر جا پای آبادانی در داخل کشور و در منطقه غرب آسیا در میان بود، نام حاج حسن را می‌شد شنید، در بیروت لبنان و عراق و کشورهای حوزه مقاومت که او آنها را مثل جان خویش دوست داشت، او را با نام حاج حسام خوشنویس می‌شناختند. حاج حسام کارگروه‌های سازندگی را عین کار مقاومت می‌دانست و شب و روزش را برای این مهم گذاشته بود، مهندس حسام در نهایت 24 بهمن ماه 1391 هنگامی‌که در مسیر دمشق به بیروت برای انجام کارهای ستاد بازسازی، رهسپار بود به دست حامیان و مزدوران رژیم صهیونیستی به شهادت رسید.

راز ماندگاری
روزهای آخر بهمن 91 بود که رسانه‌ها خبری مبنی بر شهادت سردار حسن شاطری به دست گروه‌های سرسپرده رژیم صهیونیستی منتشر کردند، گمانه برخی از اهالی رسانه بر این بود که شاید او یکی از مستشاران ایرانی در منطقه غرب آسیا بوده است. اندکی بعد از اعلام خبر شهادت سردار شاطری، سید حسن نصرالله در پیامی‌ شهادت او را تبریک و تسلیت گفت و شخصیت شهید در مرکز توجه اصحاب رسانه قرار گرفت.سردار شاطری در دوران دفاع‌ مقدس در حوزه مهندسی جنگ، جاده‌سازی و راه‌سازی مناطق جنگی فعالیت داشت و پس از آن به بازسازی کردستان و افغانستان پرداخت. پس از جنگ ۳۳روزه هم مسئول بازسازی لبنان شد و در لیست تحریم امریکا قرار گرفت. معاون مهندسی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، معاون مهندسی سپاه اصفهان، معاون فنی و مهندسی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، مسئول طرح‌های مهندسی جمهوری اسلامی‌ایران در افغانستان، معاون طرح و برنامه قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، نماینده جمهوری اسلامی‌ایران در ستاد بازسازی لبنان و فرمانده پایگاه بسیج مسجد امیرالمؤمنین(ع) شهرک شهید محلاتی، برخی از مسئولیت‌های او در دوران حیاتش بوده است. ساخت مجتمع سیدالشهدا(ع) در محل سخنرانی سیدحسن نصرالله، بازسازی منازل و مساجد جنوب لبنان، بیش از800 کیلومتر راه‌سازی در مسیرهای اصلی و فرعی و روستایی لبنان و ساخت پل‌‌های مواصلاتی در لبنان، از دیگر اقدامات اوست.

تمجید شهید سلیمانی
شخصیت شهید حسن شاطری بیش از آنکه در داخل شناخته شده باشد در بیرون از مرزها به واسطه خدمات گسترده‌اش شناخته شده است، شاید بهترین تعبیر و تعریف از او را باید از زبان سیدالشهدای مقاومت شهید حاج قاسم سلیمانی در اولین سالگرد شهادتش که در سمنان برگزار شد، شنید. حاج قاسم درباره شهید این‌طور می‌گوید: سردار شهید شاطری، یک مدل اخلاقی و رفتاری و الگویی بی‌بدیل در جهان محسوب می‌شود. این شهید والامقام هنگامی‌که چهره غم‌گرفته لبنان را که بر اثر خرابی‌های وسیع به‌وجود آمده بود مشاهده کرد، تمام سعی و تلاش خود را بر این قرار داد تا این کشور را بازسازی کند. با رفتار سردار شاطری، مناطق جنوب لبنان آن‏چنان عوض شد که فکر نمی‌کنیم هیچ‌کسی به اندازه او توانسته باشد در این کشور کار کند و به تبلیغ مذهب شیعه بپردازد. کار سردار شاطری بزرگ‏تر از فتح جبهه و منطقه عملیاتی بود. او با حقیقت عمل و اخلاق خود دل‌ها را به تسخیر درآورد و بزرگی او پس از شهادتش نمایان شد. مسیحی‌ها برای کمتر شهید مسلمانی در کلیساها و مناطق مختص خودشان مجلس یادبود می‌گیرند، اما در جریان شهادت سردار شاطری شاهد بودیم که تمام مذاهب و ادیان جنوب لبنان برای این شهید والامقام مراسم برگزار کردند.

مصداق واقعی آبادگری از منظر قرآن کریم
سردار شاطری با اخلاق و رفتار نیکو در لبنان کار می‌کرد و به‌همین خاطر نیز ماندگار شد و همه مردم او را دوست داشتند و در مشکلاتشان به وی رجوع می‌کردند. شاطری بزرگ‏تر از این است که بخواهیم وی را فقط یک فرمانده بدانیم. می‌توان گفت که امثال شهید شاطری از یک فرد، شهر، استان و حتی کشور بالاتر هستند و در حقیقت نماد مذهب تشیع محسوب می‌شوند. او یک مدل و الگوی موفق و تمام‌‏عیار برای جهان اسلام بود و نظیر این شهید هستند که انقلاب و مذهب اسلام را بیمه می‌کنند و همواره در دل‌ها جاودان می‌مانند. شهید حسن شاطری مصداق واقعی آبادگری از منظر قرآن کریم است، چنانچه خداوند در آیه 61 سوره هود می‌فرماید: او شما را از زمین آفرید و از شما آبادانی زمین را‌ طلب کرد، او در نهایت نیز در این مسیر خطیر که مسیر و راه حق و انصاف و قرآن است به یاران شهیدش پیوست.