علیرضا طباطبایی
نویسنده

نیمه‌های فروردین اگر به صورت تصادفی سراغ هر آدمی بروید که هزینه خانه و خانواده بر دوشش است و از حال و اوضاع جیبش جویا شوید، احتمالاً یا آه غلیظ از گلویش بلند می‌شود یا فوقش می‌گوید «شکر خدا، بالاخره می‌گذره.»
دلیلش هم واضح است، تعطیلی نوروز و هزینه‌های مسافرت و میهمان‌داری و حتی ۱۵ روز در خانه ماندن باعث می‌شود جیب ما خالی‌تر از همیشه باشد و نیمه دوم فروردین سخت و کش‌دار طی شود.
با مجموعه کارها و برنامه‌ریزی‌هایی در اسفند و اوایل فروردین و پایبندی به چند قانون ساده می‌توان نوروز خوشی داشت و کاری کرد پایان فروردین‌مان هم چندان سخت نباشد.

به آخر اسفند واگذار نکنید
بسیاری از شرکت‌ها و سازمان‌ها عیدی و پاداش را با حقوق بهمن ماه پرداخت می‌کنند. پس این پول بیشتر نسبت به ماه‌های عادی سال را، بودجه‌بندی کنید. اگر لازم است لباس بخرید یا نیاز به کفش دارید یا خریدهای سوپرمارکتی دارید، برحسب توان مالی‌تان بودجه‌بندی کنید و باور کنید گرچه نوروز عید مهم و باستانی ماست، اما ارزش آرامش خانواده‌تان بیشتر از این است که همه بودجه‌تان را صرف نونوار کردن برای نوروز کنید.
 
آجیل خودتان را بسازید
آجیل این روزها شده یک تنقلات لوکس. احتمالاً اگر بخواهید یک آجیل نرمال و بازاری بخرید باید بخش مهمی از بودجه خانوار را صرف آن کنید. اینکه می‌صرفد خرید چند مغز، درصد مهمی از هزینه‌های شما را تشکیل دهد یا نه برعهده خودتان است. اما می‌توانید با قدری ابتکار، ماجرا را مدیریت کنید و هم آجیل داشته باشید، هم به جیبتان رحم کنید. میوه خشک و برگه و تخمه، هم حجیم است، هم خوشمزه. با مقادیری میوه خشک که از بازار شهرتان تهیه می‌کنید(برای تهیه میوه خشک، سراغ آجیل فروشی‌ها نروید) می‌شود آجیل متنوعی درست کرد و لذت هم برد.
 
بدون لیست به خرید نروید
رفتن به مال‌های بزرگ و فروشگاه‌های سوپرمارکتی بدون لیست، یک جور خودکشی مالی است. از یکی دو روز قبل توی خانه بچرخید، با اعضای خانواده صحبت کنید و لیست تهیه کنید، حتی خوراکی‌های تفریحی را هم توی لیست بیاورید و بعد به خرید بروید. بدون لیست، سرک کشیدن توی قفسه‌های فروشگاه‌ها باعث می‌شود فیلتان یاد شهرهای مختلف هندوستان بیفتد و از هر چمنی گلی بردارید و وقتی به صندوق رسیدید و کارت کشیدید بفهمید که چه بلایی سر خودتان آورده‌اید.
 
لباس‌هایتان را احیا کنید
بروید سر کمد لباس‌ها، احتمالاً خیلی از لباس‌های قبلی‌تان با یک اتوشویی نونوار می‌شود. ممکن هم هست با خریدن یک کت یا پیرهن تک، یک ست زیبا برای شما یا فرزند و همسرتان درست شود. با احیای لباس‌های موجود هم خدمت مهمی به طبیعت کرده‌اید، هم جیبتان را پر نگه داشته‌اید.
بی‌خیال ست هفت‌سین شوید
این سال‌ها مد شده که دم عید می‌روند سراغ صنایع دستی‌فروش‌ها و با مبالغ گزافی، ست هفت‌سین می‌خرند. یک شال سر قواره بالا یا یک چادر یا پارچه‌ای که توی کمد دارید می‌تواند بشود سفره و با ترکیب کاسه و بشقاب‌هایی که توی کابینت هست می‌توان هفت‌سین زیبا و خلاقانه‌ای ایجاد کرد. فقط باید کمی سلیقه به خرج دهید و وقت بگذارید. با عدس و لپه و گندم و جو و دانه نارنج، سبزه سبز کنید. شاید فکر کنید این هزینه‌ها چیزی نمی‌شود اما هزینه‌های شب‌عید مصداق کامل قطره قطره جمع شدنی است که سیلش شما را با خود می‌برد.
 
بی‌خیال تعویض دکوراسیون شوید
این عادت عجیبی است که برخی دارند که هر یکی دو سال یک بار، دکوراسیون خانه را کلی یا جزئی تغییر می‌دهند. حالا البته با آمدن قسطی‌فروش‌ها کار هم آسان‌تر شده اما بی‌خیالش شوید و تا مجبور نیستید وسیله‌ای را عوض نکنید. این تعویض هم خیانت به طبیعت و محیط زیست است هم اسراف. با یک پتو روی مبلی با چهارتا کوسن با دوتا گلدان می‌توان رنگ و لعاب جدیدی به خانه داد.
 
اول بودجه روزانه را جدا کنید
متوسط هزینه خانواده شما در یک روز چقدر است؟ مثلاً ۵۰۰ هزارتومان؟ هزینه‌های هر ده روز خانواده را توی یک کارت جدا کنار بگذارید و کارت را دست آدم محکم‌تر خانواده بدهید. با این کار مطمئنید که برای روزمره به دردسر نخواهید افتاد و تا پایان ماه مبلغ واجب برای گذران را خواهید داشت.
 
از خانواده مالیات بگیرید
این خشونت‌بارترین بخش این نوشته است، اما اگر فشار زیاد باشد مجبورید این کار را بکنید. از هزینه‌های جاری مثل پول توی جیبی بچه‌ها یا هزینه‌های تفریح اندکی کم کنید. مراقب باشید که مالیات‌ستانی نباید منجر به خروش اجتماعی شود، پس فشار را آنقدر زیاد نکنید که بقیه خانواده ناخوش و عصبانی شوند اما همه باید بدانند که برای گذراندن بهاری سبز و شیرین، مشارکتشان لازم است.
 
بی‌خیال پول نو و عیدی نقدی شوید
عیدی نقدی چیز جذابی است اما اگر عید دیدنی‌های زیادی می‌روید و خیلی‌ها برای عید دیدنی خانه‌تان می‌آیند، از حالا به فکر عیدی‌های کوچک و جذاب اما کم هزینه باشید. اینها ایده‌های محدودی است که من از تجربه سالیان سال مدیریت مالی خانواده به دست آورده‌ام اگر شما هم کمی فکر کنید می‌توانید به این لیست اضافه کنید و با صرفه‌جویی و خلاقیت کم هزینه‌تر عید را بگذرانید.