نگاهی به نشریات طنز و فکاهی سال اول پیروزی انقلاب اسلامی

تناقض بزرگ و «آهنگر» پلاستیکی

بهزاد توفیق‌فر       طنــزپــژوه 

 

بعد از نگاه کوتاهی که به مجله «تهران مصور» و کاریکاتورهایش داشتیم و به مناسبت آغاز دهه پربرکت فجر انقلاب اسلامی، آن را مرور کردیم، دوباره برمی‎گردیم پیش «آهنگر». با پیروزی انقلاب اسلامی مردم ایران، اندک‌اندک و با آرام شدن شرایط، مدارک و اسناد بیشتری از خیانت شاه و اجزای حکومت پهلوی به دست می‌آمد و منتشر می‌شد یا دستگیرشدگان اعتراف می‌کردند و ابعاد بیشتری از فساد و ظلم شاه و درباریان برملا می‌گشت. مطبوعات طنز نیز به فراخور عقیده و خط مشی خود، با متن و کارتون به خیانت‌های شاه و رژیم پهلوی می‌پرداختند. اما نشریاتی بودند مثل آهنگر که برای هم‌رنگ نشان دادن خود با انقلاب مردم و همدردی با مردم مستضعف تازه ‌آزادشده از زیر بار ظلم شاهنشاهی، فقط در شماره اول خود به این مهم پرداخت و در شماره‌های بعد حتی یک کارتون از شاه مخلوع یا درباریان فاسدش کار نکرد. یعنی در فروردین 1358 و در شماره یک، آهنگر بیش از هفت کاریکاتور و مطلب درباره رژیم گذشته و شاه خائن دارد اما از شماره دوم به بعد هیچ! البته یک کاریکاتور هم در شماره‌های پاییز همان سال و به مناسبت پناهنده شدن شاه به رژیم اشغالگر قدس در آهنگر درج شده است. آهنگر هیچ‌گاه نیز تناقض بزرگ ادعای دلسوزی خود برای طبقه کارگر را با نپرداختن به دوره ظلم مضاعف به کارگران و همه مردم، توضیح نداد.

 

ویژه نامه طنز۸۳۹۹
 - شماره  - ۱۸ بهمن ۱۴۰۲