توجیه التصاویر
حراجی شاهنشاه
سیده کوثر هاشمیزاده طنزپرداز
1
جمعه سیاه یا بلک فرایدی در روز ۱۷ شهریور ۱۳۵۷.
در این روز شاهنشاه آریامهر، آتش زده بودند به مالشان و حراج بزرگی در میدان ژاله (میدان شهدای کنونی) به راه انداخته بودند. تعداد خیلی زیادی از مردم نیز برای خرید این اجناس به میدان ژاله هجوم آورده بودند که در نهایت بر اثر ازدحام جمعیت، تعداد زیادی از مردم به تیر اسلحهی مأموران برقراری نظم این بلک فرایدی برخورد کردند و کشته شدند.
2
شاهنشاه در دوران سلطنت خود، بلک فرایدیهای زیادی داشتهاند. مراسم بَر سَر زَنون، مجروح کِشون و گریهکنون از جمله مراسمهای آیینی است که در این روز برگزار میشود.
3
۱۶ آذر ۱۳۳۲ دانشگاه تهران.
در این روز مأموران نظامی به مناسبت روز دانشجو سعی کردند با استفاده از ترفند شوخی خرکی (باز کردن شیلنگ آب روی آنها که در تصویر هم مشاهده میکنید) این روز را برای دانشجویان دانشگاه تهران گرامی بدارند.
4
متاسفانه برخی از دانشجویان در ۱۶ آذر ۱۳۳۲ به دلیل بیجنبگی و آشنا نبودن با متدهای شوخی خرکی آن را به خشونت تعبیر کرده و سه نفر از آنها نیز به درجات بالایی از بیجنبگی نایل آمدند و فوت شدند.
5
علاقه مردم به نیروهای خدوم و زحمتکش نظامی بسیار زیاد بود. این تصویر میتواند سندی برای آن باشد. مردم از شدت ذوق و علاقه، وقتی ماشین پلیس را در خیابان میدیدند به سمت آن هجوم میآوردند تا از آنها امضا بگیرند یا عکسی با آنها ثبت کنند. تا جایی که مردم از شدت هجوم و شلوغی جمعیت به زیر ماشین پلیس میرفتند و له میشدند.
6
شاهنشاه همواره دارای روحیه تواضع و فروتنی بالایی در برابر زیردستان خود بودند. همانگونه که مشاهده میکنید فردی تا زانو خم شده و در حال بوسیدن دستان مبارک شاهنشاه است. اما در تصویر میبینیم که ایشان از شدت خضوع مور مورشان شده و در ادامه قصد دارند که دستشان را بکشند که متاسفانه در تصویر ثبت نشده.
7
در حاشیه بلک فرایدیهای برگزار شده توسط شاهنشاه، مردم خود را به مردن میزدند تا تخفیف بیشتری بگیرند. هرکس که میتوانست قشنگتر خود را به مردن بزند جایزه تخفیف ویژه بلک فرایدی را دریافت میکرد.