داستان اولین نهادی که پس از انقلاب تشکیل شد
نهادسازی انقلاب
چهار روز پس از تشکیل شورای انقلاب در تاریخ 22 دی به دستور امام، خبر خروج شاه از کشور تیتر یک روزنامهها شد. رخدادی که عزم امام را برای بازگشت به کشور، راسختر کرد. بسیاری این اقدام را پرخطر میدانستند اما پیامهای مختلف از سوی امریکا و عوامل رژیم شاه برای متقاعد کردن ایشان به عدم بازگشت، امام را به این نتیجه رساند که نباید فرصت را از دست داد. شورای انقلاب که از تصمیم قطعی امام مطلع شد؛ لازم دید تا با تشکیل کمیتهای، ضمن مهیا کردن زمینه ورود امام حفاظت از جان ایشان را هم عهدهدار شوند.
محمدمهدی اسلامی
نویسنده و پژوهشگر
این کمیته در 3 بهمن 1357 با ترکیبی از گروههای مختلف سیاسی از جمله آیت الله مرتضی مطهری عضو ستاد مرکزی و رابط کمیته استقبال با شورای انقلاب، حجتالاسلام محمد مفتح عضو ستاد مرکزی و رابط کمیته استقبال با روحانیت مبارز، حجتالاسلام شیخ فضل الله محلاتی عضو ستاد مرکزی و رابط کمیته استقبال با روحانیت مبارز، هاشم صباغیان عضو ستاد مرکزی و رابط کمیته استقبال با نهضت آزادی، اسدالله بادامچیان عضو ستاد مرکزی و رابط کمیته استقبال با مؤتلفه اسلامی، کاظم سامی عضو ستاد مرکزی و رابط کمیته استقبال با جاما، حسین شاهحسینی عضو ستاد مرکزی و رابط کمیته استقبال با جبهه ملی، تهرانچی عضو ستاد مرکزی و رابط کمیته استقبال با بازار، علی دانش منفرد، عضو ستاد مرکزی و رابط کمیته استقبال با انجمن اسلامی معلمان تشکیل شد و در اولین تصمیم خود، مدرسه رفاه را به عنوان مرکز استقرار خود انتخاب و اقدام به جذب نیرو نمود.
جذب نیرو به دلیل امنیتی با احتیاط و فقط با معرفی اعضای اصلی کمیته صورت میگرفت اما با این حال در مدت زمان کوتاهی نزدیک به صد هزار نفر جذب کمیته استقبال شدند.
هدف اصلی کمیته، آماده کردن زمینه برای ورود امام به ایران و تأمین امنیت ایشان بود. به همین منظور به سرعت واحدهایی چون انتظامات، تدارکات مالی، برنامه ریزی و تشریفات، برنامهریزی داخلی، تبلیغات، خبرنگاران داخلی و خارجی، روابط شهرستانها و روابط عمومی تشکیل داد و موفق شد با برنامهریزی دقیق ضمن آماده کردن و تأمین امنیت فرودگاه، بهشت زهرا، مسیر انتقال امام و مدارس رفاه و علوی و همچنین با برگزاری تظاهرات و تحصن، در زمانی که بختیار اقدام به بستن فرودگاه کرده بود، زمینه را برای ورود امام مهیا کند.
این کمیته که از خود تصویر یک تشکیلات منضبط، گسترده و موفق به نمایش گذاشت، بعد از 12 بهمن به کار خود ادامه داد و ضمن حفظ امنیت مدرسه رفاه و علوی و تدارکاتی جهت دیدارهای مردمی با امام نقش مهمی در حوادث منتهی به پیروزی انقلاب ایفا نمود و حتی بعد از پیروزی انقلاب تا زمان تشکیل نهادهای انقلاب به کار خود ادامه داد.نمونهای از برخی اسناد داخلی این تشکیلات مردمی در ادامه آمده است.
کمیته استقبال از
امام به روایت شهید فضلالله محلاتی
یک روز صبح بعد از اذان من در منزل در حال استراحت کردن بودم، تلفن زنگ زد. مرحوم مطهری بود، گفتند: دیشب حاج احمد آقا تلفن کردند و گفتند که امام تصمیم گرفتهاند بیایند ایران. شما رفقا را خبر کنید و به منزل ما بیایید.
من به بعضی از دوستان تلفن کردم و رفتیم صبح اول آفتاب، منزل مرحوم شهید مطهری. آقای مطهری فرمودند که باید اول فکر محلی باشیم. بعد هم کمیته استقبال را تشکیل بدهیم.
تلفن کردیم به مرحوم شهید بهشتی که ایشان هم بیایند آنجا، گفتند که بعضی دوستان اینجا هستند و دارند مذاکره میکنند. دیدیم که دو تا کار میشود، الان مرحوم مطهری با یک نیرویی دارد کمیته تشکیل می دهد و آقای بهشتی هم با یک دسته دیگر صحبت کردهاند. برای اینکه هماهنگ کنیم به اتفاق مرحوم مطهری رفتیم منزل شهید بهشتی. بقیه افراد جامعه روحانیت را هم خبر کردیم، شورای مرکزی تشکیل شد.
گفتیم هرکس که میخواهد از هر جمعیتی که کمیته استقبال تشکیل بدهد، از بین دوستان روحانیت مبارز باید در کمیته استقبال حضور داشته باشد و تمام کارها زیر نظر جامعه روحانیت باشد. این پیشنهاد پذیرفته شد، قرار شد سه نفر انتخاب شوند؛ معمولاً توی جمعیت رأی مخفی میگرفتند.
وقتی رأی گرفتند، مرحوم شهید مطهری، مرحوم شهید مفتح و من به عنوان کمیته استقبال از طرف جامعه روحانیت انتخاب شدیم.
به من گفتند شما زودتر بروید آنجا را آماده کنید و مدرسه رفاه را هم برای ورود امام در نظر گرفتند، گفتند: خانهای که امام میخواهد الان خالی نیست، مدرسه رفاه خالی است، آنجا هم مربوط به خودمان است، چون اختیارش دست مرحوم بهشتی و مرحوم باهنر و آقای هاشمی رفسنجانی و اینها بود. تصویب شد که اولین جلسه کمیته استقبال در مدرسه رفاه تشکیل شود و خلاصه شش نفر در آنجا انتخاب شدند.
شروع کردیم به مقدمات را فراهم کردن، با جامعه روحانیت دائم جلسه میگرفتیم و هر روز تماس داشتیم. قرار بر این شد که روحانیت مبارزی که صددرصد مورد اعتمادند در مساجدشان افراد را برای انتظامات شناسایی کنند. در طول مدتی که من در کمیته استقبال بودم شصت و پنج هزار نفر را مسئول انتظامات برای ورود امام کردیم.
ما هم یک دسته کارتهای دعوت فراهم کردیم، وسائل انتظامات فراهم کردیم، ماشینهایی که برای ورود ایشان بود، پرچمهایی که لازم بود، شعارها و پوسترهایی که لازم بود فراهم کردیم.