نسرین تقی‌خانی
مهندس کشاورزی و مشاور نگهداری گیاهان آپارتمانی

نگهداری از آزالیا، از دیگر گیاهان گل‌دار دشوارتر است اما به زیبایی فوق‌العاده آن می‌ارزد. این گیاه به نور متوسط نیاز دارد، پس اگر محیط باز را برای نگهداری این گیاه انتخاب می‌کنید، باید در فضای نیمه‌سایه و به دور از تابش مستقیم آفتاب باشد. اما در فضای آپارتمان، اگر آزالیا در کنار پنجره‌های نورگیر باشد، دیگر از این دنیا هیچ‌چیز نمی‌خواهد.
گل‌دهی آزالیا در بهار و بعد از تحمل یک دوره سرما متعادل است. منظور از سرمای متعادل، دمای 15-14 درجه سانتیگراد است. آزالیا برای گل‌دهی از شما هوای خنک و تبادل هوا در محیط زندگی‌اش را طلب می‌کند. در صورت گرم بودن محیط در فصل پاییز و زمستان، گل‌دهی در بهار اتفاق نخواهد افتاد.
سرمای بیش از حد و دماهای زیر صفر برای این گیاه آسیب‌زننده است و می‌تواند برعکس عمل کرده و رشد گیاه را متوقف کند.
برای داشتن آزالیا پرپشت و پرگل، رطوبت یک عامل بسیار کمک‌کننده است. غبارپاشی روزانه از راه‌های تأمین رطوبت برای این گیاه است. استفاده از زیرگلدانی حاوی سنگ‌ریزه و ریختن آب در آن هم از ساده‌ترین روش‌ها برای تأمین رطوبت دلخواه آزالیاست.
آزالیا برای رشد و گل‌دهی به ترکیب خاک، پیت ماس، شن و ماسه نیاز دارد.
آبیاری آزالیا، بسته به فصل نگهداری و خاک، از متوسط تا زیاد است. در فصل تابستان و بهار، آبیاری بیشتر و در فصل پاییز و زمستان مقدار آبیاری کاهش پیدا می‌کند. آبیاری بیش‌ از حد، باعث بیماری و آسیب به ریشه آن می‌شود.
یکی از نکات مهم در نگهداری از آزالیا، کوددهی درست و به‌موقع است. از اواخر اسفند تا اوایل تابستان دوره کوددهی به آزالیا است. در فصل تابستان و تا اوایل پاییز و با جوانه‌زدن ساقه‌ها بهتر است کوددهی کمتر صورت گیرد.
در فصل زمستان، گیاه نیاز به تغذیه کمکی ندارد. برای جلوگیری از آسیب به گیاه، بهتر است کوددهی بعد از آبیاری صورت گیرد. برای تغذیه بهتر آزالیا می‌توانید از کودهای مایع استفاده کنید یا حتی کودهای پودری را در آب حل و بعد در اختیار گیاه بگذارید.
بهترین زمان برای هرس آزالیا، بهار تا اوایل تیرماه است. در این زمان می‌توان با سر و سامان دادن به شاخ و برگ این گیاه، ظاهر زیباتری برای آن در فصل‌های بعد رقم زد. اگر هرس در موقع خودش صورت نگیرد، آزالیا در تولید غنچه به مشکل می‌خورد و در فصل‌های پاییز و زمستان شاخ و برگ‌هایی بدون جوانه و گل خواهد داشت.
برای اینکه از آزالیا، چندین گیاه زیبا دیگر تولید کنید، می‌توانید از روش‌های خوابانیدن، قلمه ساقه، پیوند و کاشت بذر استفاده کنید. روش کشت بذر و پیوند بیشتر برای آزالیا در فضای باز مورد استفاده است. برای استفاده از روش خوابانیدن برای تکثیر آزالیا، می‌توانید از ساقه‌ای که به سطح زمین نزدیک است، استفاده کنید. برای این کار ساقه مورد نظر را بدون جدا کردن از ساقه اصلی(پایه مادری)، در خاک اطراف گیاه به عمق 5 سانتیمتر خوابانده و به ارتفاع 10 تا 15 سانتیمتر روی آن را با خاک می‌پوشانید. در این روش باید حدود یک سال به ساقه زمان داد تا ریشه‌های جدید به وجود آید. پس‌ از آن، می‌توانید ساقه‌های مستقل را از گیاه اصلی جدا کرده و در خاک و بستر جدید بکارید.
برای تولید آزالیا جدید از طریق قلمه باید از شاخه‌های کوتاه و نازک، قلمه‌های 15 سانتیمتری جدا کرده و در بستر خاکی به عمق 15 سانتیمتر بکارید. باید این نکته را در نظر داشته باشید که برگ‌های قلمه‌های گرفته شده، حذف شود تا آزالیا زیبا، انرژی‌اش را صرفاً برای ریشه‌زایی استفاده کند. ایجاد فضای نسبتاً گرم و مرطوب برای تسریع در ریشه‌زایی قلمه‌های آزالیا، روشی کارآمد و نتیجه‌بخش است.
آزالیا سردی هوای اطرافش را با سیاه شدن برگ‌ها نشان می‌دهد. زردی برگ در این گیاه علت‌های متفاوتی دارد.
وجود کنه یا اشتباه در آبیاری و کمبود مواد مغذی در خاک، زردی برگ‌ها را ایجاد می‌کند. داشتن برنامه آبیاری مناسب و منظم، متناسب با فصل و دیگر شرایط محیطی از زردی برگ‌ها جلوگیری می‌کند.
ایجاد کنه در پشت برگ و به‌دنبال آن زردی برگ‌ها را باید پیش از انتشار گسترده و با استفاده از سموم حشره‌کش از بین برد.
زردشدن برگ‌های انتهایی، گاهی نیاز آزالیا به کود حاوی آهن را بازگو می‌کند و با استفاده از کود‌های آهن‌دار می‌توانید این مشکل را برطرف کنید.
علت بدشکل و بدفرم شدن شاخه‌های آزالیا، بی‌توجهی به هرس به‌موقع گیاه است. در پاییز برگ‌های آزالیا ریزش پیدا می‌کند که امری طبیعی‌ است. اما ریزش برگ‌های جوان آزالیا عمدتاً متوجه آسیب ریشه است.
آبیاری بیش از حد یا خشکی طولانی‌مدت خاک یا کمبود نور یا تغییرات دمایی ناگهانی از دیگر علت‌های ریزش برگ‌های آزالیا است.
بیماری‌های آزالیا، بیشتر به علت آبیاری غیراصولی و بیش ازحد اتفاق می‌افتد. پوسیدگی ریشه در صورت قرارگیری بیش ازحد ریشه‌های آزالیا در شرایط غرقاب است. باید رطوبت را کاهش داده و صبر کرد تا خاک کاملاً خشک شود و در صورت وجود ریشه‌های سالم، آنها را جدا و در خاک دیگری کشت کرده و برنامه آبیاری منظم برای آن در نظر گرفت.
بیماری لکه برگی یک بیماری قارچی‌ است که در صورت وجود رطوبت بالا اتفاق می‌افتد. در صورت آلوده شدن گیاه به این قارچ می‌توانید از قارچ‌کش‌های مانکوزب یا زینِب یا فربام استفاده کنید.
کِرم نماتد از دیگر آفاتی‌ است که سلامت آزالیا را تهدید می‌کند و برای مبارزه با آن باید از سموم حشره‌کش استفاده کرد.
شپشک آرد آلود و مگس سفید می‌تواند باعث بروز بیماری‌های ویروسی و ضعیف شدن آزالیا باشد، پس به محض تشخیص، بهتراست استفاده از حشره‌کش‌ها را در برنامه نگهداری گیاه قرار دهید.
در صورت ایجاد سفیدک پودری که در شرایط با تهویه کم یا کمبود نور اتفاق می‌افتد و به چشم می‌آید، بهتر است قسمت‌های آلوده جدا و از قارچ‌کش استفاده کنید.