خاطرات سید حسن نصرالله از «شهید قدس»
نقش حاج قاسم سلیمانی در تدارک طوفانالاقصی
اگر بخواهیم نگاهی واقعی درباره کارنامه حاج قاسم را به دست آوریم؛ بیتردید یکی از بهترین گزینهها شنیدن از زبان «سید حسن نصرالله» است. اما افسوس که شرایط چنین گفتوگویی به سختی حاصل میشود؛ خاصه در شرایط امروز که او فرماندهی جنگ در جبهه شمالی سرزمینهای اشغالی را برعهده دارد. ناگزیر، به سراغ ترجمه فرازی از مصاحبه او با شبکه المیادین رفتیم که گویای نقش حاج قاسم در نبرد «طوفانالاقصی» است.
از «شهید قاسم سلیمانی» بهعنوان «شهید قدس» یاد میشود. به راستی که این توصیف، شایسته اوست. او فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران ایران بود؛ نهادی که برای یاری قدس تشکیل شد. «شهید سلیمانی» چه خدماتی به فلسطین و قدس و مقاومت فلسطین ارائه داد؟ آیا میتوانید به برخی مصادیق در این زمینه اشاره کنید؟
«حاج قاسم (رحمةالله)» در گام اول روابط خود را با تمامی گروههای مقاومت فلسطین تقویت کرد. او روابط خود را با گروههای اسلامی، ملی و حتی گروههایی که گرایشهای فکری متفاوتی داشتند، تحکیم بخشید. «حاج قاسم» اعتقاد داشت که باید از این گروهها حمایت به عمل آورده شود تا آنها قادر باشند به مواجهه با اشغالگران و تجاوزکاران بپردازند و در عملیاتهای مقاومت مشارکت داشته باشند. بنابراین «حاج قاسم»، جمهوری اسلامی و به طور ویژه نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در گام اول به تقویت روابط خود با گروههای مقاومت پرداختند. طبیعی است که روابط جمهوری اسلامی با گروههای مقاومت فلسطین پس از انتصاب «حاج قاسم» بهعنوان فرمانده نیروی قدس بیش از هر زمان دیگری تقویت شد. «حاج قاسم» سالها چنین مسئولیتی را برعهده داشت. در رابطه با مسائل مربوط به «حمایت لجستیکی» هیچ خط قرمزی برای «حاج قاسم» وجود نداشت. او هرچیزی را که لازم بود به فلسطین، غزه، کرانه باختری و... میرساند و هر کمکی که ضروری بود، انجام میداد.
حتی به کرانه باختری؟
حتی به کرانه باختری؛ اما عملاً کسانی که این مأموریتها را انجام میدادند و کمکهای لازم را منتقل میکردند، فلسطینیان بودند. مقصودم اعضای گروههای مقاومت فلسطین است. طبیعی است که این کمکها خیلی راحتتر به غزه منتقل میشدند. «حاج قاسم»، نیروی قدس و جمهوری اسلامی ایران در زمینه ارسال تسلیحات و تجهیزات نظامی، امکانات لجستیک و... به فلسطین هیچگونه خط قرمزی نداشتند. آنها در زمینه انتقال تجربیات خود به گروههای مقاومت فلسطین نیز همینگونه عمل کردند.
او چه چیزی به فلسطین و بویژه غزه میفرستاد؟
هرآنچه به نوار غزه ارسال میشد، بهطور مستقیم با ساخت موشک ارتباط داشت. در واقع، فناوری ساخت موشک ولو با امکانات ابتدایی به نوار غزه منتقل شد. این اتفاق در سایه همکاریها میان گروههای مقاومت فلسطین از یکسو و «حاج قاسم» و نیروی قدس سپاه پاسداران از سوی دیگر، رخ داد.
به نظر شما موشکهای «کورنت» چگونه به غزه رسیدند؟ چه کسی آنها را به غزه رساند؟ طبیعتاً این یک فرایند اجرایی بود که «حاج قاسم سلیمانی» مجری آن بود. میخواهم به مسألهای اشاره کنم. شاید من اکنون در حال فاش کردن یکی از اسرار هستم. نمیدانم که رئیسجمهور «بشار اسد» چنین چیزی را قبول میکند یا نه، اما به هر حال باید این واقعیت را بگویم که موشکهای «کورنت» در جریان جنگ تموز (جنگ ۳۳ روزه) از طریق سوریه به دست ما رسید. این موشکها معادلات میدانی را در آن جنگ تغییر دادند. ما در نتیجه استفاده از موشکهای مذکور شاهد آن بودیم که تانکهای دشمن یکی پس از دیگری منهدم میشدند. ما در مناطقی نظیر «سهل الطیبه»، «سهل الخیام» و... شاهد چنین اتفاقی بودیم. شاید رسانهها به این مسأله بهعنوان نوعی رونمایی از اسرار نگاه کنند، اما واقعیت آن است که ما این موشکها را از وزارت دفاع سوریه گرفتیم. آنها خود این موشکها را از روسیه خریده بودند و در نهایت نیز ما برای دفاع از خود در برابر رژیم صهیونیستی در جریان جنگ ۳۳ روزه «کورنت» آن را از دمشق گرفتیم، البته در جریان جنگ مذکور تنها از «کورنت» استفاده نشد.
این موشکها را خریداری یا آنها را دریافت کردید؟
ابتدا این نکته را نیز باید ذکر کنم که روسها موشک «کورنت» را به ما نفروختند؛ در خصوص سؤال شما نیز باید بگویم که ما این موشکها را در واقع دریافت کردیم. من درست به یاد ندارم، شاید در جریان روابط میان سوریها و «حاج قاسم»، او هزینه موشکها را به طرف سوری پرداخت کرده بود. به هر حال، آنچه واضح به نظر میرسد، این است که طرف سوری این موشکها را از روسها خریده بود. این موشکها در ابتدا برای ما خریداری نشده بود؛ بلکه برای خود طرف سوری خریداری شده بود اما در جریان جنگ ۳۳ روزه در اختیار ما قرار گرفت. به هر حال، ما در جریان جنگ تموز از این موشکها استفاده کردیم و نتایج بسیار خوبی نیز گرفتیم. گمان میکردیم که روسها از اینکه چرا این موشکها به دست ما رسیده است، بسیار خشمگین میشوند. اما با این حال، آنها نه تنها عصبانی نشدند بلکه خوشحال نیز شدند، زیرا در آن زمان استفاده از موشک «کورنت» جنبه تبلیغاتی بسیار خوبی را برای آنها فراهم آورد و موجب شد تا این نوع موشک بازار بسیار پررونقی پیدا کند.
برادر «حاج قاسم» روزی به من گفت: «سید من باید بخشی از موشکهای کورنت را که نزد شماست به برادران در غزه برسانم.» طبیعتاً او از گروههای مقاومت اسلامی نظیر «حماس» و «جهاد اسلامی» سخن میگفت. من نیز به او گفتم: «شاید دیدن موشکهای کورنت ـ که سوریه آن را از روسیه خریداری کرده بود ـ در جنوب لبنان برای رئیسجمهور بشار اسد قابل تحمل باشد، اما آیا اسد وجود این موشکها در نوار غزه را نیز تحمل میکند؟ آیا چنین چیزی را میپذیرد؟ من باید از رئیسجمهور اسد اجازه بگیرم.» در نهایت نیز حاج قاسم به من گفت: «اشکالی ندارد. هرکدام از ما که زودتر با اسد دیدار کرد، در این خصوص با او صحبت میکند.» مدتی سپری شد و در نهایت پیش از «حاج قاسم»، مقدمات دیدار من با «بشار اسد» فراهم شد. تمامی این اتفاقات پیش از آغاز حوادث امنیتی در سوریه رخ داد. من مسأله را با رئیسجمهور سوریه در میان گذاشتم. به او گفتم که آیا ممکن است موشکهای «کورنت» را به غزه ارسال کنیم؟ او نیز گفت بله مشکلی ندارد. به او گفتم: «جناب رئیسجمهور یعنی مسألهای نیست که این موشکها در اختیار حماس و جهاد اسلامی قرار گیرد؟» او نیز گفت: «نه مشکلی از طرف من وجود ندارد.»
در آن زمان، «حاج قاسم» به همراه تیم مشترک همراهش موشکهای «کورنت» را در اختیار گرفتند و آنها را به غزه منتقل کردند. داخل پرانتز بگویم که ما در آن زمان دارای یک تیم عملیاتی مشترک بودیم. به هر حال، همگان میدانند که «حاج قاسم» و جمهوری اسلامی ایران حتی از تمامی روابط و مناسبات دیپلماتیک خود در راستای ارسال کمکهای مختلف به نوار غزه بهرهبرداری کردند. بهعنوان مثال، جمهوری اسلامی ایران از روابط دیپلماتیک خود با سودان در این زمینه استفاده کرد. کار به جایی رسید که جنگندههای اسرائیل انبارهای تسلیحاتی در سودان را به شدت بمباران کردند؛ هرچند که در آن زمان دولت سودان بهطور واضح اعلام نکرد که این اتفاق، کار اسرائیل بوده است. با تمامی اینها، اسرائیلیها صراحتاً اعلام کردند که آنها خود انبارهای تسلیحاتی سودان را بمباران کردهاند. آنها گفتند تسلیحات موجود در این انبارها از کانالهای مختلف به نوار غزه منتقل میشوند. بنابراین، به طور خلاصه باید بگویم که در زمینه ارسال تسلیحات، موشک، امکانات و تجهیزات نظامی و... به نوار غزه هیچ خط قرمزی وجود نداشت. معمولاً برخی کشورها زمانی که میخواهند حمایتهایی ارائه دهند، ملاحظاتی دارند. بهعنوان نمونه، میگویند که نسبت به انتقال مسائل فنی معذوریتهایی دارند. با این حال، چنین ملاحظاتی در زمینه ارائه کمک به نوار غزه مطلقاً وجود نداشت. طی سالیان گذشته و بویژه در طول یک دهه اخیر که مقاومت در غزه تحت محاصره قرار گرفته، حمایتهای مالی فراوانی از گروههای مقاومت فلسطین به عمل آمده است. همانطور که میدانید، گروههای مقاومت فلسطین طی یک دهه اخیر با شرایط مالی و اقتصادی بسیار وخیمی مواجه بودهاند. در طول این مدت، برخی کشورها که کمکهای مالی جمعآوری میکردند، به یکباره جمعآوری این کمکها برای مقاومت فلسطین را متوقف ساختند. برخی کشورهای دیگر نیز افرادی را که برای مقاومت فلسطین کمکهای مالی جمعآوری میکردند، بازداشت کردند.
«حاج قاسم» در طول تمام دوران مسئولیتش از رهگذر جایگاهی که در ساختار جمهوری اسلامی داشت، مشکلات مالی و اقتصادی گروههای مقاومت فلسطین را به شدت پیگیری میکرد و از آنها [گروههای مقاومت] در این زمینه حمایت به عمل میآورد. نهتنها در حوزه مالی و اقتصادی، بلکه در حوزههای دیگر نظیر حوزههای سیاسی و رسانهای نیز این کمکها توسط «حاج قاسم» به مقاومت فلسطین ارائه شد.
«حاج قاسم» در تمامی مراحل با «حماس» ارتباط داشت؟
هیچگاه روابطش با هیچ طرفی در فلسطین قطع نشد.
یعنی حتی زمانی که اختلافات بر سر مسأله سوریه ایجاد شد، این روابط قطع نشد؟
روابط «حاج قاسم» با هیچ طرفی در فلسطین قطع نشد. حمایتهای او از گروههای مقاومت فلسطین بهدلیل مسائل سیاسی هیچگاه متوقف نشد. بله؛ شاید گاهی کمکهای مالی و اقتصادی به گروههای مقاومت در سایه افزایش روزافزون تحریمها علیه جمهوری اسلامی ایران، کمتر میشد، اما این کمکها هیچگاه متوقف نشد. همانطور که پیشتر نیز گفتم، از لحاظ سیاسی و رسانهای نیز «حاج قاسم سلیمانی» حمایتهای زیادی از مقاومت به عمل میآورد. او همه گروههای مقاومت را گردهم میآورد و بر لزوم وحدت میان آنها بسیار تأکید داشت. او همواره بر لزوم هماهنگی میان گروههای مقاومت فلسطین و دوری از هرگونه اختلاف تأکید میکرد. من به صراحتاً میتوانم به شما بگویم که از لحاظ فکری، عاطفی، انسانی، اخلاقی، مالی، لجستیکی، سیاسی، رسانهای و مادی و معنوی، «حاج قاسم سلیمانی» و تیم همراهش هر کمکی را که در توانشان بود به مقاومت فلسطین ارائه کرده و در این زمینه هیچ کوتاهیای نکردند. تیم همراه او همچنان نیز همین مأموریت را انجام میدهد. او و تیم همراهش حتی در برخی از برهههای زمانی، بیش از حد توان و مسئولیتشان در این مسیر تلاش کردند.