انقلاب هنری، هنر انقلاب اسلامی بود
شک نباید کرد که انقلاب به هنر نیازمند است و هنر انقلاب از آنجا که باید حامل مفاهیمی نو و قهراً ناآشنا باشد و از آنجا که با همه معارضهها وخصومتهایی که هیچ انقلابی از آن مصون نیست، درگیر شود و از آنجا که باید معارف نوین را در ذهنها راسخ و ماندگار سازد، ناگزیر باید هنری ممتاز و فاخر و پیشرو باشد. هنر در جمهوری اسلامی یک وسیله و ابزار و از شمار بهترینهاست. اگر جمهوری اسلامی حرفی برای گفتن یا ایدهای برای عرضه کردن دارد، این عرضه باید با بهترین شیوهها که همان هنر است انجام گیرد. اینها تنها بخشی از فرمایشات مقام معظم رهبری در باب هنر است؛ هنری که تجلی ساحت غیرمادی انسان در عالم طبیعت است. هنری که بنا به فرموده بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی صیقلدهنده اسلام ناب محمدی، اسلام ائمه هدی، اسلام فقرای دردمند، اسلام پا برهنگان، اسلام تازیانه خوردگان تاریخ تلخ و شرمآور محرومیتها باشد.
رواق هنر، گعدهای است برای تشریک مساعی هنرمندان و نقد آثار و بررسی دقیق آنها که با استقبال قابل توجه هنرمندان خوزستانی برگزار میشود.
این بار در سومین نشست از سلسله نشستهای اندیشه ورزی فرهنگ و هنر خوزستان میزبان عضو شورای سیاستگذاری نهضت مردمی پوستر انقلاب بودیم و به بررسی آثار واکنش سریع طراحان انقلاب اسلامی خوزستان پرداختیم.
محمدرضا میری در این نشست با اشاره به فرمایش معمار کبیر انقلاب اسلامی مبنی بر اینکه هنر متعهد، هنری است که قصد ارتقای معنوی انسان معاصر را داشته باشد و باورهای دینی و اعتقادات را نشان دهد، اظهار داشت: بنا به فرموده امام خمینی رحمت الله علیه هنر متعهد در نگاه ایشان، باید نشاندهنده نقاط کور و مبهم معضلات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و نظامی بوده، ترسیمگر روشن عدالت و شرافت و انصاف و تجسیم تلخکامی گرسنگان مغضوب قدرت و پول باشد.
او با تأکید بر پیوند عمیق بین مخاطب عام و هنر گرافیک، گفت: در هنر گرافیک نمیتوان مخاطب مردمی را از آن جدا کرد زیرا هنر گرافیک برای ارتباط با مخاطب خلق شده است و نمیتواند محصور در گالری باشد.
میری همچنین با بیان اینکه انقلاب هنری بویژه تحولاتی که در حوزه گرافیک رخ داده است، هنر انقلاب اسلامی به شمار میآید، اظهار داشت: پوستر و گرافیک پیش از انقلاب اسلامی ماهیتی همچون تلویزیون داشت با وجود اینکه فعال بود اما در بدنه اصیل و مسلمان جایگاهی نداشت اما با شروع مبارزات انقلاب علاوه بر اینکه مردم به موضوع و مسأله گرافیک تبدیل شدند خود مردم نیز به عنوان مخاطب جدی، خالق این هنر شدند.
عضو شورای سیاستگذاری نهضت مردمی پوسترانقلاب، زبان تصویر را یک زبان بینالمللی عنوان و تصریح کرد: شرایط فعلی دنیا به گونهای است که دغدغهها و چالشهای بینالمللی ظرفیت و کشش برای اینکه هنر ما آن را به دست بگیرد و دیده شود را داراست که مصداق بارز آن مسأله فلسطین و مردم مظلوم غزه است.
عضو شورای سیاستگذاری نهضت مردمی پوستر انقلاب، گفت: شناخت نمادهای حائز اهمیت برای ملتها، تولید نماد مشترک با دیگر کشورها و همگانی کردن آن نمادها عاملی مهم در ارائه اثر هنری به زبان بینالمللی میباشد.
میری همچنین گفت: فرمایش معمار کبیر انقلاب پیرامون مأموریت هنرمندان حاکی از این است که هنرمند زینتالمجالس و وسیلهای برای تزئین سیاست دولتها نیست و به لطف خدا در خیزش بزرگ فرهنگی و اعتقادی انقلاب اسلامی هنرمندان بسیار خوش درخشیدند و به وظایف خود عمل نمودهاند. او، پیام و تعهد را از جمله عناصر جدانشدنی هنر گرافیک عنوان و تصریح کرد: در هنر گرافیک عناصر پیام و تعهد از درجه اعتبار بالایی برخوردارند حال آنکه در برخی هنرها این عنصر به این میزان مورد توجه قرار نمیگیرد. عضو شورای سیاستگذاری نهضت مردمی پوستر انقلاب با اشاره به ضرورت ارتباط تنگاتنگ هنر با مردم گفت: هرجا هنر از مردم دور شده و به مسائل بیمحتوا پرداخت ریشه و هویت خود را از دست داد و نتوانست اثرگذاری لازم را داشته باشد.
به گفته این هنرمند، با پدید آمدن انقلاب اسلامی؛ انقلابی چند بعدی در باورها، فرهنگها، عدالت اجتماعی و مسائل انسانی ایجاد شد که نتایج آن در آثار هنری نیز نمود داشته است وی افزود: در سالهای اخیر هرچه انقلاب اسلامی جلوتر رفته و دستاوردهای عظیمتری را به دست آورده با بدخواهی دشمنان با چالشهای جدیتر و متنوعتری روبهرو شده است. هنر انقلاب در این شرایط تلاش کرده تا به لایههای پایینی نیز توجه داشته باشد با این حال همچنان فاصله ما با هنر انقلابی قابل توجه است و هنوز نمیتوان ادعا داشت هنری را که در شأن مردم و انقلاب است خلق نمودهایم. عضو شورای سیاستگذاری نهضت مردمی پوستر انقلاب با اشاره به تلاشهای دشمن برای ایجاد فضای ناامیدی، ترویج فرهنگ بیگانه و از بین بردن باورهای دینی و اعتقادی مردم، عنوان کرد: باوجود هجمه فرهنگی دشمن، هنرمندان انقلابی توانستهاند به خوبی با جامعه ارتباط بگیرند و اثرگذار باشند. به گفته وی، نسل جوان و نسل سوم و چهارم انقلاب نیز در این عرصه در حال فعالیت هستند و تاکنون توفیقات خوبی نیز از سوی آنان حاصل شده است.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان نیز در این نشست با اشاره به نقش فعال رسانههای خوزستان در تبیین آرمانهای انقلاب اسلامی گفت: خوزستان یکی از استانهای فعال در حوزه جریان انقلاب است که رسانههای این حوزه با توان بالا و تلاش فراوان در حال فعالیت هستند. مجید منادی تصریح کرد: به صورت میانگین رتبه سوم را داریم و به صورت مکتوب در جایگاه دوم هستیم. با وجود حدود ۵۰۰ مجوز رسانه فعال در زمینههای مختلف در سطح استان، از رسانهها انتظار داریم تا رسالت خود را در جامعه انجام دهند. به گفته وی، هنرمندان خوزستانی در حوزه گرافیک نقش مؤثری دارند و همیشه در بزنگاههای حساس، کنار مردم بوده و ایفای نقش نمودهاند.
مریم دباغ، گرافیست خوزستانی و عضو مجمع طراحان انقلابی خوزستان خاک نگار هم در این نشست با اشاره به شکلگیری این مجمع گفت: سال ۹۲ بود که با هنرمندان دورهم جمع میشدیم و گروه کوچکی بودیم که کار انیمیشن انجام میدادیم، پس از گذشت مدتی هنرمندان مستندساز، گرافیست و تصویرگر هم به جمع ما اضافه شد و پاتوقهایی به صورت هفتگی برگزار میکردیم که در این محافل شاهد هم افزاییهای چشمگیری بودیم.
وی افزود: اتفاق خوبی که افتاد این بود که متوجه این مسأله شدیم که در رفت و آمدها به کارگاهها اگرچه اصل هنر و گرافیک شاید یک زبان مشترک و واحدی بین ماست اما دغدغههای بومی هم یک ارزش مشترک برای ما به شمار میآید که از جمله مصادیق آن میتوان به کارگاه سیل حادثه ۳۱ شهریور حادثه متروپل اشاره کرد.
دباغ گفت: بومی بودن دغدغههای هنرمندان این مجمع باعث شد که علاقه خاصی نسبت به تولید آثار بومی شکل بگیرد یعنی برکتی که اتفاق افتاد فقط این نبود که هنرمند شوند و در حوزه هنر رشد کنند بلکه در حوزه تشکیلات هم توسعه یافتند. قبلاً شاید بچههای هنرمند به دنبال این بودند که به پایتخت یا کلانشهرهای دیگر مهاجرت کنند اما الان تقریباً تمام افراد در همین جغرافیا کار میکنند و با افتخار میگویند ما از اهواز هستیم و کارهای بومی خود را به عنوان الگو به دیگران ارائه میکنند.
در ادامه این نشست که به بررسی آثار واکنش سریع طراحان انقلاب اسلامی اختصاص داشت؛ هنرمندان درخصوص تکنیکها و پیامهای آثار هنری با یک دیگر به بحث و گفتوگو پرداختند.گفتنی است در پایان این نشست برای نخستین بار نشان مینای هنر به پاس تقدیر از هنر انقلابی محمدرضا میری به او اهدا گردید.