در حافظه موقت ذخیره شد...
یحیی عیاش؛ مردی که با طراحی عملیات‌های استشهادی کابوس صهیونیست‌ها شد
شهید المهندس
مهندس عملیات استشهادی، 27 سال از شهادت وی در سال1996 در بیت لاهیا در شمال نوار غزه می‌گذرد؛ اما سؤال اینجاست که یحیی عیاش که بود که با گذشت 27سال از لحظه به‌شهادت‌رسیدن او، صهیونیست‌ها از سایه و نام او هراس دارند؟ در این محتوا به تفصیل به بررسی زندگی‌نامه شهید مهندس عیاش خواهیم پرداخت.
عنوان او مهندس است. وی یکی از رهبران برجسته گردان‌های عزالدین قسام، شاخه نظامی جنبش حماس است. یحیی در دانشگاه بیرزیت رام‌الله در رشته مهندسی برق تحصیل کرد و مهارت بالایی در ساخت مواد منفجره داشت.
مردی که در محدودیت ستاره شد
وی در خانواده‌ای مذهبی و معروف به مقاومت در برابر اشغالگری بزرگ شد و در سال1966 در شهر رفعت به دنیا آمد و حافظ قرآن کریم و دانشجوی حقوق اسلامی بود و با دخترعمویش ازدواج کرد. او دربرابر کمبود امکانات و کمبود مواد اولیه برای ساخت مواد منفجره درمانده نبود، بلکه معادله‌ای شیمیایی به دست آورد که در آن از مواد شیمیایی خام موجود در داروخانه‌ها برای تبدیل آنها به مواد منفجره استفاده کرد.
از نبرد سنگ تا مبارزه با بمب
نویسنده، مهندس غسان‌دور، در کتاب خود درباره «عیاش» اشاره می‌کند که باوجود دخالت زیاد جنبش «حماس» و پیروان آن در انتفاضه اول، چهار سال اول این جنبش مرموزترین سال‌های عمر مهندس یحیی عیاش محسوب می‌شود. در زندگی «عیاش» که آمیخته با مقاومت بود، وی عملیات انفرادی متعددی را انجام داده که هیچ‌کس از آنها اطلاعی ندارد. مهندس عیاش بر این تأکید داشت که باید به آرزویش، یعنی تبدیل‌شدن به یک کابوس فلسطینی برای صهیونیست‌ها دست یابد. در سال1987، اولین انتفاضه یعنی انتفاضه سنگ، پس از زیرگرفتن گروهی از کارگران فلسطینی توسط یک شهرک‌نشین آغاز شد. این قیام به نقطه شروع حرکت «عیاش» برای کار نظامی با گردان‌های قسام تبدیل شد. به گفته مهندس «عبدالحکیم حنینی» یکی از بنیان‌گذاران قسام، علاقه «یحیی» به علم و دانش همیشگی بود. محتویات کتابخانه دانشگاه او را به تحقیق درباره صنعت باروت سوق داد؛ دقیقاً همان‌چیزی که به آن علاقه‌مند بود. وی در تهیه باروت راهی برای غلبه بر کمبود توانمندی‌های نظامی مقاومت یافت. این ایده مهندس عیاش به گوش رهبران قسام، ازجمله «ظاهر جبارین»، یکی از اعضای فعلی دفتر سیاسی حماس، رسید و بسیار مورد تأیید و تشویق قرار گرفت.
روایت اولین آزمایش انفجاری
این مهندس استثنایی از مواد خامی مانند گوگرد، کود و زغال‌سنگ شروع به ایجاد مخلوط انفجاری خود و توسعه مدارهای الکتریکی مورد نیاز برای ساخت مواد منفجره کرد و با همکاری هم‌سالانش از ذخایر علمی و ذهنی منحصربه‌فردش برای تهیه مواد منفجره استفاده کرد.
اولین سلاح انفجاری مقاومت فلسطین پس از شکست آزمایش اول، در آزمایش دوم نتیجه‌ای را به‌همراه داشت که همه کسانی که آن را دیدند، تحت‌تأثیر قرار گرفتند. کسانی که آزمایش دوم را دیدند، با فریاد «الله‌اکبر» احساساتی شدند و همدیگر را در آغوش گرفتند که گویی صاحب تمام دنیا هستند.
عیاش، نقطه‌عطف صنایع نظامی
پس از این رویداد، تیم مهندسی قسام به ساخت و تولید مواد منفجره‌ای که عیاش اختراع کرده بود، پرداخت. در سال‌های بعد از این انتفاضه، مقاومت علاوه بر نبرد با سنگ به مقاومت دیگری روی آورد که شامل بمب‌گذاری خودروها در کنار تجمع اسرائیلی‌ها و عملیات‌های شهادت‌طلبانه می‌شد که تأثیر عمیقی در بی‌ثباتی روحیه اشغالگران داشت. صالح العاروری، رهبر برجسته قسام، در سخنانی درباره عیاش، می‌گوید: وقتی دشمن ببیند که اهل حقیقت با آنها می‌جنگند که به انتخاب خود می‌میرند، از شکست روانی گریزی نخواهد بود.
عملیات‌های استشهادی «یحیی»
واحد عملیات قسام زیرنظر مهندس که همواره تحت‌تعقیب اطلاعات صهیونیست‌ها بود، ادامه یافت تا اینکه قتل‌عام مسجد ابراهیمی در 15رمضان1414 هجری قمری / 25فوریه1994 میلادی رخ داد؛ زمانی که پزشک صهیونیست باروخ گلدشتاین به مسجد ابراهیمی یورش برد و نمازگزاران را به گلوله بست.
نمازگزاران به پزشک قاتل حمله کردند و او را کشتند، اما این امر مانع از تشدید تعداد شهدا و مجروحان رژیم صهیونیستی با اعمال خشونت‌آمیز و تروریستی شدید نشد که «یحیی» را مصمم به انتقام این قتل‌عام فجیع کرد. در پاسخ به این رویداد تلخ در 6آوریل همان سال رائد زکارنه بر اساس برنامه‌ریزی شهید عیاش با خودرو بمب‌گذاری‌شده‌اش به‌سمت ایستگاه مرکزی اتوبوس شهر عفولا حرکت کرد. در لحظه‌ای که مسافران شروع به ورود به اتوبوس کردند، رائد از اتوبوس سبقت گرفت و خودروی مملو از مواد منفجره خود را جلوی آن متوقف کرد و چند ثانیه بیشتر نگذشت که صدای انفجار، خیابان را فراگرفت و هشت شهرک‌نشین را به هلاکت رساند.
عملیات حضره و استعفای «رابین»
یک هفته بعد در سیزدهم همان‌ماه عملیات حضره توسط چریک عمار عمارنا انجام شد که در آن هفت اسرائیلی کشته و ده‌ها نفر زخمی شدند، سپس عملیات تل‌آویو انجام شد. در 19دسامبر1994 نیز عملیاتی دیگر توسط «صالح نزال» انجام شد که منجر به کشته‌شدن 22 اسرائیلی و مجروح‌شدن بیش از 45 نفر دیگر به علاوه 2میلیون و 300هزار دلار خسارات مادی شد و هیاهوی عمومی که خواستار استعفای نخست‌وزیر دولت اشغالگر «یتسحاک رابین» شد.
همه این عملیات‌ها توسط یحیی عیاش و تیم چهارنفره‌اش متشکل از ظاهر جبارین، علی عاصی و عدنان مرعی که از جیب خودشان تأمین مالی عملیات را انجام می‌دادند، به وقوع پیوست. عیاش حتی مجبور شد برای تأمین مالی مبارزه مسلحانه، طلاهای همسرش ام‌البراء را بفروشد. اما این عملیات و سایر عملیات‌های مشابه آن، «عیاش» را در اولویت اول سازمان اطلاعات اسرائیل و دولت آن برای ترور قرار داد.
یحیی عیاش چگونه به شهادت رسید؟
چهار سال پس از آنکه رابین، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، ترور عیاش را در اولویت اصلی دولت خود قرار داد، روز جمعه 14دی 96 پس از خسته‌کردن نیروهای اشغالگر و سرویس‌های اطلاعاتی خود به شهادت رسید. عیاش در خانه دوستش اسامه اقامت داشت و «کمال حماد» عموی اسامه تنهاکسی بود که از این موضوع اطلاع داشت. عیاش از تلفن‌همراهی استفاده می‌کرد که گاهی از اسامه می‌گرفت و او نیز آن را از عمویش می‌گرفت. دست خیانت او را از طریق مواد منفجره‌ای که در همان گوشی به‌عنوان بخشی از باتری کار گذاشته شده بود، ترور کرد و در لحظه‌ای که پدر عیاش با پسرش تماس گرفت، از راه دور منفجر شد.
تشییع‌جنازه یحیی عیاش
100هزار فلسطینی تنها در نوار غزه به عزاداری عیاش پرداختند و شهادت وی جرقه عملیات‌های دیگری توسط گروه‌های مقاومت شد که ده‌ها کشته و زخمی برجای گذاشت. عزاداری و اعتصاب عمومی همچنین در سراسر بیت‌المقدس و دیگرشهرهای اشغالی گسترش یافت و راهپیمایی‌های دسته‌جمعی در حمایت از جنبش مقاومت اسلامی برگزار شد. مقاومت راه‌اندازی شد و عکس‌های عیاش در خیابان‌ها آویزان شد.