عملیات استشهادی از شکل‌های جهاد دفاعی است که رزمنده‌ای فداکارانه داوطلب می‌شود با کشته‌شدن قطعی، به دشمن ضربه بزند. در نگاه فقه و شریعت، این کار فقط به ضرورت حفظ مصالح دینی صحیح است. ظاهر عملیات استشهادی به نظر با حرکت انتحاری تفاوتی ندارد، اما مذهب و باورهای دینی آن را با سه نکته متمایز می‌کند؛ اول اینکه انگیزه و نیت عملیات استشهادی به قصد قربت و با انگیزه حفظ مقدسات و سرزمین اسلامی است. دوم اینکه مقصود، دستیابی به هدف پاک شهادت است و این از جهت اجتماعی منجر به تقویت روحیه جامعه اسلامی و ضربه‌زدن به دشمن خدا می‌شود. سوم اینکه، مجاهد استشهادی دارای روحیه‌ای قوی، شجاعت و ایمان است که با آگاهی کامل، داوطلب وارد این راه می‌شود. با این نگرش، هرگز نمی‌توان حرکت انتحاری را با عملیات استشهادی قیاس کرد. جالب است بدانید مرحوم شیخ‌یوسف قرضاوی، از عالمان سنی مصر، اعلام کرده عملیات استشهادی برای فلسطینی‌ها مجاز است. با مروری بر ابعاد اصلی این مفهوم، در این مطلب، خرده‌روایت‌هایی از چند شهید استشهادی در میان مبارزان فلسطینی از نظرتان می‌گذرد.

در کمین صهیونیست‌ها
چهاردهم ژانویه2004 میلادی در تاریخ مقاومت ملت فلسطین یادآور نام مادر بیست‌ودو‌ساله‌ای است که با عملیاتی شهادت‌طلبانه، سه اسرائیلی غاصب را به درک واصل کرد و هیمنه پوشالی اشغالگران را شکست. ریم‌صالح‌الریاشی، اولین زنی نبود که فداکارانه، آماده عملیات استشهادی شده است. چیزی که این بانوی شیردل را از شش زن استشهادی قبل از خود متمایز کرده، آن است که او مادر دو فرزند بود و به عشق همه کودکان مظلوم فلسطینی این تصمیم را گرفت تا عملیاتی استشهادی در یک پاسگاه مرزی انجام دهد. پدر او نماینده یک شرکت باتری‌سازی آلمانی بود که شش پسر و سه خواهر داشت و زندگی مناسبی برای خانواده خود فراهم کرده بود. او از عنفوان جوانی شوق شهادت داشت و حتی برای خواستگارانش شرط کرده بود که اجازه بدهند در صورت امکان بتواند در عملیات استشهادی شرکت کند. از میان فلسطینیان مبارز، پسری به نام زیاد عواد، همفکر و همراه او بود و توانستند با یکدیگر در حی‌الزیتون واقع در شرق غزه زندگی خود را آغاز کنند. او پس از تشکیل خانواده و به‌ دنیا آمدن فرزند اولش، با پافشاری بسیار زیادی توانست خود را به‌عنوان بانوی استشهادی به گردان‌های قسام (شاخه نظامی حماس) معرفی و موافقت فرماندهی آن را جلب کند. پس ازچند سال فعالیت او، پایگاه بیت‌حانون که یک دژ نظامی در منطقه‌ای تحت حفاظت شدید نظامیان صهیونیست بود، برای اجرای عملیات استشهادی انتخاب شد. استاد حسین اسرافیلی شعری زیبا در وصف این بانوی حماسه‌آفرین سروده است.