جعفر قنادباشی از نقش اثرگذار شهید الرنتیسی در هدایت مقاومت می‌گوید

مرد مبارزه قرآنی

جعفر قنادباشی، کارشناس تحولات جنبش‌های اسلامی در گفت‌وگو با این ویژه‌نامه با اشاره به ظرفیت‌های جنبش حماس اظهار کرد: حماس، سازمانی است که بر اساس وظایف دینی و آموزه‌های دینی وارد خدمت‌رسانی به ملت فلسطین شد و حرکت آنها الهام گرفته از اسلام و معتقد به اسلام ناب محمدی بوده است. وی با اشاره به بنیادهای تحول‌خواه و سلطه‌ناپذیر تعالیم اسلامی گفت: درک ارزش‌های حقیقی مبارزه با کفر در سیره نبوی و تأثیر متفکران خوش فکر هسته مرکزی حماس را پس از شکل‌گیری به سمت مبارزه با رژیم غاصب صهیونیستی سوق داد. قنادباشی با اشاره به اولین قدم‌های این جنبش در کارزار مبارزه با استکبار افزود: مبارزه با اسرائیل توسط حماس در شرایطی بود که غزه در اشغال کامل رژیم صهیونیستی بود. غزه از سال 1967 تا 2005 در اشغال اسرائیلی‌ها بود و در این سال‌ها مردم مسلمان ساکن این منطقه تحت بمباران نرم تفکر‌ها، مکاتب و ایسم‌های وارداتی مانند سوسیالیسم، لیبرال‌ها و ناسیونالیسم‌ها بوده و هر کدام از این گروه‌های مبارز به نوعی راه را گم کرده بودند. این کارشناس جنبش‌های سیاسی افزود: در آن دوران برخی گروه‌های فلسطینی وارد عرصه ناسیونالیسم عربی و افرادی مانند جمال‌عبدالناصر پیروان این حرکت شدند و برخی مکاتب ‌سوسیالیسم و جبهه خلق را پیگیری می‌کردند، اما یک جریان و گروه خیریه‌اسلامی که مسلمانان مبارز بودند، وارد عرصه الهام گرفتن از اسلام شدند و هیچ کدام از این مکاتب را نپذیرفتند که در ادامه تاریخ خود حماس نام گرفتند.

 استفاده از اسلام برای مبارزه هدیه انقلاب اسلامی به فلسطین
قنادباشی ادامه داد: در همین شرایط که مبارزان درگیر این مکاتب بودند انقلاب اسلامی اتفاق افتاد، انقلاب اسلامی ایران چندین هدیه غیرمستقیم به فلسطینی‌ها ارائه کرد، یکی از اینها آن بود که می‌توان از اسلام برای مبارزه استفاده کرد و موجب اعتماد به نفس مبارزان می‌شود. یکی دیگر از برکات انقلاب اسلامی برای فلسطین این بود که می‌توان از راه تظاهرات متعدد مردمی و بدون گروهک‌سازی و مکاتب‌پروری مبارزات را پیگیری کرد لذا انتفاضه در این راستا محقق شد؛ انتفاضه به معنای حرکت مردمی فلسطینی بود که حاصل همین روی آوردن مبارزات مسلمانان در انتفاضه بود.
جعفر قنادباشی تصریح کرد: در این برهه زمانی جنبش حماس شکل گرفت و شیخ‌احمد‌یاسین که فرد معتقد به قرآن بود نقش اصلی شکل‌گیری این حرکت را برعهده داشت. شیخ‌یاسین و شاگردان او مانند دکتر الرنتیسی که اغلب متولد غزه بودند در گذر زمان موفق به پایه‌گذاری سازمان حرکت‌مقاومت‌اسلامی موسوم به حماس شدند.
وی افزود: در ابتدای این پایه‌گذاری، حماس قرار نبود وارد مبارزات جدی شود اما توانستند با انقلاب سنگ، اسرائیلی‌ها را از غزه بیرون کنند یعنی فلسطینی‌ها در این حرکت سلاح سبک هم نداشتند و استقلال غزه آغاز شد که درصدد مسلح شدن قرار گرفتند چراکه می‌دانستند اسرائیل حمله خواهد داشت.
قنادباشی خاطرنشان کرد: در جریان آزادسازی غزه، اسرائیل برای اینکه غزه در اختیار گروه‌های اسلامی قرار نگیرد و نتواند حکومت تشکیل دهد دو نفر از سران حماس از جمله شیخ احمد یاسین را به شهادت رساند؛ شیخ احمد یاسین در ورودی مسجد به شهادت رسید و 26‌روز بعد دکتر الرنتیسی را به عنوان فعال اثرگذار جبهه مقاومت به همراه خانواده و همراهان به شهادت رساندند.
وی افزود: اسرائیل بعد از این ترورها غزه را آزاد گذاشت و شبیه انقلاب‌اسلامی‌ایران امریکایی‌ها در آستانه پیروزی انقلاب حاج آقا سیدمصطفی را به شهادت رساندند تا فردی به عنوان نقش محوری نباشد و انقلاب خود به خود از میان برود ولی فکر نمی‌کردند انقلاب به رهبری امام(ره) با آن قدرت پیش برود.
 
 دکتر الرنتیسی، سمبل مقبولیت مقاومت در بین مردم
جعفر قنادباشی با بیان اینکه شهید دکتر الرنتیسی هم در محیط مردمی فلسطین و هم محیط جهان اسلام از جمله در مصر و اردن، مقبولیت و جایگاه قابل توجهی داشت گفت: مقبولیت ضمن آنکه ابزار موفقیت است ابزار مشروعیت هم محسوب می‌شود. وی افزود: عنصر مقبولیت اگر وجود نداشته باشد یا در حین کار دچار خدشه شود، قدرت از میان می‌رود این موضوع هم در بعد ملی و هم در بعد بین‌المللی معنا پیدا می‌کند. عنصر مقبولیت بسیاری از کاستی‌های سه ضلع دیگر را که شامل قدرت اعمال نظر، قدرت کنترل جریان مقابل، قدرت ایجاد سازمان‌های مناسب می‌شود، جبران می‌کند و فقدان آن سبب ناکارآمدی سه ضلع دیگر می‌شود. شهید الرنتیسی در تحولات عظیمی ساختار و نحوه مبارزه و استمرار حرکت شیخ یاسین نقش داشت. در همه این موارد، او «برادرانه» وارد شد به همین جهت مخالفان او در این کشورها هم او را تحسین می‌کردند و نمی‌توانستند محبوبیت او را انکار کنند. او از نظر روش، ابتدا با دقت و جزئیات، شرایط را برای گروه‌های مؤثر توضیح می‌داد و انصافاً در جا انداختن واقعیات توانایی فوق‌العاده‌ای داشت، پس از آن راه برون‌رفت از مشکل را به آنان نشان می‌داد و در مرتبه سوم طرح و امکانات خود را به میدان می‌آورد تا هیچ‌کس خود را «مغبون» نبیند. این یک درس مدیریتی بسیار مهم و یک کلید اساسی در موفقیت‌های بزرگ است.
 
 افزایش انگیزه‌های مردم برای مبارزه و مقاومت بعد از ترور دکتر الرنتیسی
کارشناس مسائل‌بین‌الملل با اشاره به اینکه اسرائیل نیز پس از ترور سران‌مقاومت تصور نمی‌کرد این مقدار در میان مردم انگیزه مبارزاتی روز افزون باشد و با تأکید بر نقش نخبگان در این فرایند گفت: دکتر الرنتیسی فردی با پشتکار و علمی بود و در کشور اسلامی قاهره به درجه پزشکی رسیده بود و بسیاری از این مکاتب را نپذیرفت و اندیشه‌های اسلامی را به عنوان خط مشی خود قرار داد. وی‌افزود: تحولی که در دوران شیخ احمد یاسین و دکتر الرنتیسی اتفاق افتاد این بود که سه اصل تکیه بر اسلام، مردمی بودن و صنفی نشدن مبارزات و جهادی عمل کردن محور مبارزات قرار گرفت و رهبر انقلاب و امام خمینی نیز بر آن تأکید داشتند لذا این سه اصل سبب شد فلسطین تا‌کنون عقب‌نشینی نداشته باشد.
 قنادباشی اظهار کرد: مبارزات فلسطینی‌ها را می‌توان تقسیم به 55 سال ابتدایی توجه به مکاتب غربی و 20 سال ثانویه با توجه به آموزه‌های اسلامی کرد که طی بیست سال ثانویه در مبارزات مختلف اسرائیلی‌ها شکست خوردند.
وی افزود: دکتر الرنتیسی در 2004 به شهادت رسید و شیخ احمد یاسین نیز دوم فروردین 1383 شهید شد و در مرداد ماه همان سال به خیال خام صهیونیست‌ها غزه سقوط آزاد کرد اما آموزش‌های دکتر الرنتیسی و شیخ یاسین با تکیه بر اسلام و عملیات مردم و شیوه‌های جهادی مقاومت را استمرار بخشید.
کارشناس مسائل بین‌الملل با بیان اینکه جبهه‌مقاومت طی 12 جنگ تحمیلی اسرائیل به فلسطین موفق بودند و عقب‌نشینی نداشتند و خود این دستاورد بزرگی است ادامه داد: شهید الرنتیسی پزشک و فعال در سازمان خیریه بود و می‌توانست به بسیاری از مردم کمک کند و دارای جذابیت بالا بین جوانان، دانشگاهیان و مردم فلسطین بود.
وی‌افزود: در مطالعات علمی و علوم پزشکی موفق بود و این جایگاه ویژه‌ای به او داده بود و به واسطه نزدیکی با شیخ احمد یاسین مردم حرف شنوی خوبی از ایشان داشتند، هر چند شیخ احمد یاسین بسیار تشکیلاتی و خوب عمل کرد و در واقع اینها عضو مجمع اسلامی بودند که کار خیریه می‌کردند و این مجمع خیریه بین مردم محبوب بود چراکه کمک‌رسانی به مردم و بیماران داشت. قنادباشی با بیان اینکه دکتر الرنتیسی دارای شبکه مردمی و کمک‌رسانی در شرایط دشوار اشغال بود تصریح کرد: دکتر الرنتیسی و شیخ یاسین استقلال غزه را ندیدند و در بهار همان سال به شهادت رسیدند.
 
 تحولات امروز با طوفان الاقصی نشانه پیروزی فلسطین است
قنادباشی با اشاره به اینکه حماس دارای شیوه درست اسلامی، عمل جهادی و محبوبیت بود و اسرائیل قرار بود این شبکه را فروپاشی کند، افزود: اسرائیل شیخ احمد یاسین را شهید کرد تا نام جنبش حماس به معنای واقعی شکل نگیرد اما فعالیت حماس تشکیلاتی بود و خواسته اسرائیلی‌ها محقق نشد. کارشناس مسائل بین‌الملل خاطرنشان کرد: بارها دکتر الرنتیسی و شیخ‌احمد‌یاسین به زندان رفتند و در انتها مورد ترور قرار گرفتند و در واقع رژیم‌صهیونیستی قوانین مربوط به زندانی و محاکمه و مجازات را رعایت نکردند. وی افزود: طی این سال‌ها ده‌ها نفر از فرماندهان و رهبران حماس را به شهادت رساندند و این کاری است که صهیونیست‌ها انجام می‌دهند، فرصت محاکمه نمی‌دهند و دنیا نیز در برابر این ترورها سکوت کرده است. بستر اسلام و حاکمیت قرآن و اسلام در فلسطین و مبارزات اینها امتداد دارد چراکه بستر قرآن و اعتقاد به قرآن زاینده است و در این بستر افراد مبارز و تشکیلاتی را می‌سازد و به افزایش پشتکار فلسطینی‌ها کمک می‌کند و الهام گرفتن از شخصیت‌های سران حماس کمک کننده بوده است. وی با بیان اینکه مجموعه اخوان المسلمین معتقد به قرآن هستند و طیف‌ها و شاخه‌های مختلفی پیدا کرده است افزود: از بین همه گروه‌های فلسطینی آنهایی که به قرآن معتقد هستند بهترین قرائت از مبارزات قرائت شیخ احمد یاسین و اعتقاد به وعده‌های قرآنی است. کارشناس مسائل بین‌الملل با بیان اینکه بستر اسلام و اخلاق اسلامی ثمرات زیادی را معرفی می‌کند و یکی از شخصیت‌های بزرگ مقاومت دکتر الرنتیسی است گفت: اسلام برای مبارزات بستر عجیبی است و اسرائیلی‌ها هر چه بیشتر ظلم می‌کنند این انگیزه‌های مبارزه را افزایش می‌دهند و خون شهدا تقویت این مبارزات را آبیاری می‌کند و نمی‌توانند این گروه‌های اسلامی را از بین ببرند. وی افزود: اسلام شهادت را فوز عظیم می‌داند و اعتقاد به اسلام قدرت انسان را بالا می‌برد و با این ویژگی‌های اسلامی، گروه‌های مقاومت‌اسلامی به فعالیت خودشان ادامه می‌دهند ولی مکاتب مختلف غربی از بین رفتند. قنادباشی اظهار کرد: با نگاه به فرایند مبارزات تحولات امروز نشانه پیروزی فلسطین است چراکه با انقلاب سنگ آغاز کردند و امروز با بزرگ‌ترین سیستم دفاعی جهان را با هزار نفر به چالش کشیدند و بر همین اساس حرکت‌های آینده قوی‌تر خواهد بود هر چند که چندین بار صهیونیسم، غزه را با خاک یکسان کرده بود و سرزمین سوخته‌ای را بر جای گذاشتند. وی افزود: در سال 2008 جنگ 22 روزه و در 2012 جنگ 8 روزه و در جنگ 51 روزه کاملاً غزه را تخریب کردند ولی دوباره غزه ساخته شد و با نگاه به این حرکت فلسطینی‌ها از 2005 به سمت قوی‌تر شدن ادامه دارد و در آینده پیروز خواهند شد.