رهیافت‌های کشتار قـانا برای اسرائیل و مقاومت
محمد مهدی اسلامی نویسنده و پژوهشگر تاریخ
۳۰ فروردین ۱۳۷۵، جهان با کشتار قانا غافلگیر شد. ارتش اشغالگران قدس از ۸ روز قبل، عملیات گسترده نظامی خود را از هوا، دریا و زمین تحت عنوان «خوشه‌های خشم» علیه لبنان آغاز کرده بود و مناطق مسکونی جنوب بقاع، بیروت و جبل را مورد شدیدترین و بی‌سابقه‌ترین حملات خود از زمان تجاوز سال ۱۳۶۱ قرار داد. این عملیات ۱۶ روز طول کشید و باعث وارد آمدن تلفات سنگینی در میان غیرنظامیان لبنانی شد. اما مهم‌ترین فاجعه، در روستای «قانا» در جنوب لبنان اتفاق افتاد.
محمد مهدی اسلامی
نویسنده و پژوهشگر تاریخ
حمله ناجوانمردانه
۲۸ فروردین، سرلشکر امیرام لوین از نیروهای ارشد صهیونیست اعلام کرد: «ساکنان جنوب لبنان که تحت مسئولیت حزب‌الله هستند، ضربه شدیدتری خواهند دید و حزب‌الله ضربه بیشتری خواهد خورد. ۳۰ فروردین پس از حملات اولیه علیه مواضع حزب‌الله، اشغالگران از طریق ایستگاه‌های رادیویی ارتش جنوب لبنان (مزدوران لبنانی اسرائیل)، به ساکنان 44 شهر و روستا در جنوب لبنان هشدار داد که ظرف24 ساعت آن را تخلیه کنند. پس از این هشدار، ۸۰۰ شهروند غیرنظامی لبنانی به مقر سازمان ملل که منطقه امن و خارج از جنگ اعلام شده بود، پناه بردند. اما همان روز از ساعت ۲ بعدازظهر ۳۰ فروردین تا شب توسط توپخانه ارتش صهیونیستی گلوله‌باران شد. تحقیقات بعدی سازمان ملل بیان کرد که یک هواپیمای بدون سرنشین شناسایی اسرائیل بر فراز محوطه قبل از گلوله‌باران عبور می‌کند و این گلوله‌باران عمدی بوده است. همچنین ۱۰۶ نفر کشته و حدود ۱۱۶ نفر نیز زخمی شدند. چهار سرباز نیروی موقت سازمان ملل متحد در لبنان نیز به شدت مجروح شدند. فرمانده این ماجرا، یک نظامی نه چندان ارشد، به نام «نفتالی بنت» بود که در آن مقطع، فرماندهی یگان کماندویی اسرائیل را برعهده داشت و هنگامی که متوجه می‌شود بخشی از نیروهایش زیر آتش حزب‌الله قرار دارند، دستور رگبار آتش به نقطه‌ای را صادر می‌کند که در نقشه با رنگ سفید و سیاه مشخص شده بود و مربوط به سازمان ملل است و هیچ یک از نیروهای حزب‌الله در آن نبودند. در حالی که اسرائیل طی این عملیات بیش از ۳ هزار گلوله شلیک می‌کرد، روزانه ۲۰۰ حمله موشکی به لبنان انجام می‌داد و از قایق‌های توپدار به پناهجویان شلیک می‌کرد، همچنین حزب‌الله ۱۲۰ موشک کاتیوشا به سمت اسرائیل شلیک کرده بود.
فیلم مخفیانه جنایت
یگان شناسایی ویژه متشکل از ۶۷ سرباز از یگان کماندویی ماگلان به فرماندهی نفتالی بنت برای شکار راکت‌اندازها به قلمرو حزب‌الله اعزام شد. روز هشتم جنگ بود و یک واحد فرعی از این نیرو در ساعت ۱:۵۲ بعدازظهر هنگام پیشروی در نزدیکی قانا با ۸ گلوله خمپاره ۱۲۰ میلی متری مورد حمله قرار گرفت. بدین ترتیب بنت با بی‌سیم درخواست پشتیبانی می‌کند که تصمیم به حمله با توپخانه گرفته شد و اردوگاه قانا و ساختمان‌های سازمان ملل متحد را به‌عنوان نقطه هدف اعلام می‌کند. یک گردان توپخانه اسرائیلی متشکل از چهار هویتزر در داخل لبنان مستقر شده بود که از ساعت ۱۴:۰۷، ۳۶ گلوله انفجاری قوی به سوی مقر سازمان ملل شلیک کرد که در پی آتش‌باری کماندوهای گرفتار شده یگان نفتالی بنت با هلیکوپتر به عقب بازگردانده شدند. فیلم ضبط شده توسط یکی از سربازان یونیفل، یک پهپاد بدون سرنشین و دو هلیکوپتر را در زمان گلوله‌باران در مجاورت آن نشان می‌دهد. اسرائیل ابتدا و مکرراً در پاسخ به بازپرس سازمان ملل، وجود پهپادش را انکار کرد و ادعا کرد در عملیات اشتباه محاسباتی رخ داده است. موضوع وقتی از کنترل اسرائیل خارج شد که سرباز یونیفل به طور مخفیانه نوار را به یک روزنامه‌نگار مقیم بیروت تحویل داد و خارج از مدار قابل مذاکره سازمان ملل، ۱۷ اردیبهشت این فیلم در معرض افکار عمومی قرار گرفت. قتل‌عام قانا موجی از محکومیت بین‌المللی را در پی داشت و انتشار این نوار، بر ابعاد آن افزود. تأثیر رسانه در پایان این جنگ و ناتوانی سازمان ملل، نشان داد که نه تنها نمی‌توان از سازمان ملل انتظار حمایت از مظلوم را داشت که حتی در دفاع از شرف و حیثیت خود نیز ناتوان است.
ارتقا برای کشتار
جنگ «خوشه‌های خشم» اگرچه با این موضوع پایان یافت، اما عاملان آن در ساختار دولت جعلی اسرائیل ارتقا یافتند و نفتالی بنت حتی به جایگاه نخست‌وزیری رسید.
الگوی اعلام نقطه امن، تقاضای تخلیه مناطق مسکونی از طریق رادیو و سپس حمله به آن، دقیقاً همان چیزی است که روزهای قبل در بیمارستان المعمدانی رخ داد؛ با این تفاوت که اسرائیل بر اساس تجربه قبلی، سعی کرد با نپذیرفتن اصل حمله و منتسب کردن آن به یکی از بازوهای مقاومت فلسطینی، هم از پیامدهای جهانی اقدامش بکاهد و هم آن را عاملی برای ایجاد اختلاف میان حامیان مقاومت کند.