مغز متفکر تحمیل شکست سنگین اسرائیل، محمد ضیف فرمانده گردان‌های قسام است که اطلاعات محدودی درباره او وجود دارد
مـــــــهـــمــان مـــــــرمـــــوز
محمدصادق علیزاده
سردبیر
فقط یک تصویر! از سوژه گزارشی که پیش روی شماست فقط یک تصویر وجود دارد. تصویری که حدود 34 سال قبل و در اواخر دهه 80 میلادی اسرائیلی‌ها از او گرفتند؛ زمانی که از بد حادثه پایش به بازداشتگاه آنها باز شده بود. خیلی از رفقایش هم تصور نمی‌کردند دوست هم‌بندشان سه دهه بعد یک مغز متفکر نظامی باشد و یکی از بزرگ‌ترین ضربه‌های نظامی تاریخ اسرائیل را به آنها بزند. یک مرد مرموزِ الهیات خوانده که روزگاری سری هم در فعالیت‌های تئاتری داشته و در نهایت معمار بزرگ‌ترین عملیات نظامی و اطلاعاتی علیه اسرائیل بعد از جنگ 1973 شد. او حدود 20 سال است که در صدر لیست جوخه‌های ترور اسرائیل قرار دارد: محمد ضیف! ضیف در عربی یعنی میهمان! برای چه به او محمد ضیف می‌گویند؟! محمد برای پنهان ماندن از دام‌های جاسوسی و اطلاعاتی اسرائیلی‌ها هیچ دوشبی را در یک مکان نمی‌گذراند. به همین خاطر هم به او لقب میهمان داده‌اند.
حماس بزرگ‌ترین جریان مقاومت در فلسطین است و گردان‌های عزالدین قسام هم شاخه نظامی حماس. ضیف فرمانده گردان‌های قسام است. او همان جایگاهی را دارد که عماد مغنیه در جنبش حزب‌الله لبنان داشت.
در کنار همه اینها چند ویژگی دیگر هم دارد که او را از یک مقام صرف نظامی به یک چهره هوشمند استراتژیک هم ارتقا می‌دهد. او برخلاف بعضی چهره‌های سیاسی حماس - که البته حالا همه به حاشیه رفته‌اند - در وقایع سوریه دچار خطا نشد و هیچگاه حامی و متحد اصلی آرمان فلسطین را فراموش نکرد.
رفیق روزهای سخت
برای همین در زمانی که بعضی چهره‌های عرب به‌دلیل بحران سوریه از ایران فاصله گرفتند، شاخه نظامی آن و ضیف، همچنان هدف اصلی خود را مبارزه با اسرائیل قرار داد و در کنار ایران باقی ماند. او در زمره فلسطینیانی است که قائل است راه‌حل مسأله فلسطین نه از مسیر مذاکره و راهکارهای سیاسی بلکه از مجرای مبارزه
و قوی شدن می‌گذرد. به‌همین دلیل هم در سال‌های تلخ بحران سوریه او و شاخه نظامی مقاومت فلسطین همچنان روابط گرمی با تهران داشتند. آنقدر گرم که روابط شخص سردار قاسم سلیمانی با او ضرب‌المثل بود. میزان گرمی این روابط از پیامی که او در روز ابتدای عملیات طوفان الاقصی منتشر کرد هم می‌توان فهمید زمانی که خطاب به «دلاوران مقاومت اسلامی در لبنان و ایران» گفت: «امروز روزی است که دشمن می‌فهمد آن زمان گذشته که عربده می‌کشید و دانشمندان و بزرگان را ترور می‌کرد.» مقصود او از دانشمندان و بزرگان، ترور دانشمندان ایرانی و رهبران حزب‌الله است. ضیف هیچگاه از نوار غزه خارج نشده.
حضور دائمی او در متن میدان و در عین حال مبارزات سه دهه اخیرش او را تبدیل به محبوب‌ترین چهره فلسطینی در میان مردم غزه کرده است. مردم در غزه به‌شدت به او علاقه دارند هرچند نمی‌دانند او در کجای نوار 40 در 13 کیلومتری این منطقه ساکن است، کی و چطور تردد می‌کند و با چه کسانی حشر و نشر دارد.
می‌گویند، می‌گویند و می‌گویند
می‌گویند او در یکی از بمباران‌های هوایی کور اسرائیل مجروح شده؛ می‌گویند یک چشم و یک پایش را از دست داده. می‌گویند ستون فقراتش آسیب دیده. می‌گویند هیچگاه از ابزارهای ارتباط مدرن و تلفن همراه و نظایر آن استفاده نمی‌کند. می‌گویند همسر و دختر شیرخواره‌اش در بمباران‌های اسرائیل شهید شده‌اند. می‌گویند و می‌گویند و معلوم نیست چقدر از این می‌گویند‌ها درست باشد. او تا الان در دام اطلاعاتی اسرائیلی‌ها نیفتاده است. او استاد تمام‌عیار اطلاعاتی و حفاظتی است. به همین دلیل هم اصلاً بعید نیست چهره نامعلومی که صبح شنبه پانزدهم مهر روی آنتن تلویزیون الاقصی ظاهر شد و آغاز عملیات ضداسرائیلی را با تونالیته صدایی تغییر یافته اعلام کرد خود ضیف نباشد و دشمن را فریب نداده باشد.
مبارزانی مثل شبح
همین عملیات طوفان‌الاقصی که با وجود بیش از یک سال تمرین و پیگیری و سازماندهی حدود 1500 رزمنده فلسطینی اما از دید و اطلاع اطلاعاتی و جاسوسی اسرائیلی‌ها پنهان ماند آن هم در جایی مثل نوار غزه که طولش نهایتاً از تهران‌پارس تا کرج است و عرضش هم به اندازه شمال تا جنوب تهران. حفاظت اطلاعات و پنهان‌کاری عملیات و مقدمات آماده‌سازی آن با همه وسعت به‌قدری سنگین بود که هیچ‌کس جز خود ضیف و چند نفر از اطرافیانش در شاخه نظامی مقاومت نمی‌دانستند قرار است چه اتفاقی بیفتد.
یکی از مقامات حماس به رویترز گفته «در جلسات مشترک مقاومت(حزب‌الله، ایران، حماس و جهاد اسلامی) هم هیچگاه این موضوع مطرح نشد. حتی ایرانی‌ها که دشمن خونی اسرائیل هستند هم از جزئیات موضوع اطلاع نداشتند.»
در تمام ماه‌های گذشته که فلسطینی‌ها مشغول تمرین برای عبور از موانع و دیوارهای اطراف نوار غزه بودند - فنس‌ها، دیوارهای مرتفع، موانع فلزی مجهز به حسگرها و تجهیزات الکترونیکی، برج‌های مراقبت مجهز به سامانه‌های تشخیص نزدیک شدن انسان‌ها و مسلسل‌های خودکار برای تیراندازی به آنها و امثالهم – ارتش اسرائیل متوجه نقشه بزرگ فلسطینی‌ها نشد. تازه بعد از رخنه در همه این موانع بود که کار تیم‌های ویژه‌ای که ضیف طراحی کرده بود شروع شد.
او نقشه‌های دقیقی از محل سکونت بعضی چهره‌های مهم نظامی اسرائیلی در شهرک‌های اطراف غزه داشت. بعد از ایجاد رخنه، تیم‌های ویژه فلسطینی برای بازداشت و دستگیری این افراد و انتقال آنها به داخل نوار غزه اعزام شدند. به همین دلیل اینکه چند چهره مهم نظامی و اطلاعاتی و کماندویی اسرائیلی در داخل منزل خودشان توسط فلسطینی‌ها دستگیر شوند یک امر اتفاقی و از روی حادثه نبود. مرد مرموز، محبوب و 59 ساله فلسطینی تا پیش از این وقایع محبوب‌ترین شخصیت فلسطینی بود. حالا و بعد از این چَک سهمگین به اسرائیل حتماً در قلب و ذهن اهالی غزه و کرانه باختری جای بیشتری هم باز کرده. این را می‌توان از واکنش‌های مردم زجرکشیده غزه دید وقتی زیر بمباران سنگین اسرائیلی‌ها و تخریب و انفجار و توپ و گلوله همچنان قربان صدقه آرمان فلسطین می‌روند.