سمیه دهقان‌زاده
روزنامه نگار

 پاییز با همه مهر به ایران و تهران آمده، به تبع آن گالری‌ها و نمایشگاه‌های هنرهای تجسمی هم نو شده‌اند. پس تا کار و بار فصل جدید روی سرتان هوار نشده برنامه‌ بریزید که دعوتید به حظ و تماشا از «صلح را باید از کودکی آموخت» و «آن روزها جنگ» تا «مصحف نور» و «نادیده».
تابستان هم با همه گرما‌بخشی و اوقات فراغت تمام شد و مهر با مهربانی، آغوش روی هنرمندان و هنردوستان پایتخت کشیده و درهای گالری‌ها و نمایشگاه‌های مختلف و مراکز فرهنگی-هنری متنوع گشوده شده‌اند تا میزبان میهمانان و شیفتگان هنرهای تجسمی باشند. تنوعی از نمایشگاه‌های عکس و نقاشی و حتی نمایشگاه آنلاین برپاست که هر کدامشان به نوعی قابل توجه و دیدنی هستند. نمایشگاه‌های مناسبتی هم خوب جاگیر شده‌اند بویژه نمایشگاه‌هایی درباره شروع جنگ تحمیلی و هشت سال دفاع مقدس‌. حال این شما و این گالری‌گردی به وقت مهر:
حوزه هنری: نمایشگاه آثار هنرمندان خوشنویس و نقاش استان آذربایجان شرقی با عنوان «جوهر جلی» تا ۵ مهرماه از ساعت ۹ تا ۱۹ شنبه تا چهارشنبه در نگارخانه استاد ابوالفضل عالی حوزه هنری به نشانی تهران، خیابان سمیه نرسیده به خیابان حافظ، حوزه هنری برای علاقه‌مندان برپاست. این نمایشگاه به همت مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری و با همکاری حوزه هنری استان آذربایجان شرقی برگزار شده و ۳۶ اثر خوشنویسی و 4 اثر نقاشی پرتره استاد شهریار به نمایش گذاشته شده است.
گالری زمستان خانه هنرمندان: پنجمین نمایشگاه بین‌المللی تصویرگری «صلح را باید از کودکی آموخت» به مناسبت روز جهانی صلح (۲۱ سپتامبر) افتتاح شد و تا ۷ مهرماه در گالری زمستان خانه هنرمندان ایران به نشانی خیابان طالقانی، خیابان موسوی شمالی (فرصت)، ضلع جنوبی باغ هنر میزبان علاقه‌مندان است. آثار نمایشگاه «صلح را باید از کودکی آموخت» که توسط انجمن تصویرگران ایران و شورای کتاب کودک برنامه‌ریزی شده است، در موضوع کلی صلح - در قالب «صلح با انسان»، «صلح با طبیعت»، «صلح با حیوانات» و «صلح با جهان» - خلق‌ شده‌اند. هنرمندان دعوت‌ شده در این نمایشگاه از میان تصویرگرانی انتخاب‌ شده‌اند که آثار آنها در فهرست افتخار دفتر بین‌المللی کتاب برای نسل جوان ۲۰۲۲IBBY منتشر شده است. در این فهرست دوسالانه، پدیدآورندگان کتاب کودک توسط شعب ملی دفتر انتخاب شده و در کنگره دوسالانه IBBY معرفی می‌شوند.
نمایشگاه «آن روزها جنگ» به مناسبت هفته گرامیداشت دفاع مقدس تا ۸ مهرماه در موزه عکس خانه شهر به نشانی میدان هفتم تیر، میدان بهار شیراز، پارک بهار شیراز دایر است. در این نمایشگاه ۱۷ تصویر در قطع ۵۰ در ۷۰ سانتی‌متر از حماسه دفاع مقدس ایرانیان در جنگ تحمیلی از آرشیو انجمن عکاسان انقلاب و دفاع مقدس گردآوری شده است. در این مجموعه عکس‌هایی از مریم کاظم‌زاده، محسن شاندیز، سعید صادقی، جهانگیر رزمی، مهرزاد ارشدی، یوسف گرامی، حمزه رازدشت، بهرام محمدی‌فرد، یونس ذاکری، جلیل نوروزی و بهزاد پروین قدس وجود دارد.
موزه سینما: نمایشگاهی از عکس‌های پشت صحنه فیلم‌های دفاع مقدس در موزه سینما در حال نمایش است و علاقه‌مندان می‌توانند تا ۷ مهرماه از ساعت ۱۰ تا ۲۰ از این نمایشگاه در محوطه باز مجموعه فرهنگی تاریخی موزه سینما به نشانی خیابان ولیعصر(عج)، نرسیده به میدان تجریش، عمارت باغ فردوس بازدید کنند.  این نمایشگاه شامل عکس‌های پشت صحنه فیلم‌های سینمایی ماندگاری همچون بلمی به سوی ساحل ساخته زنده‌یاد رسول ملاقلی‌پور، مهاجر، برج مینو و آژانس شیشه‌ای ساخته ابراهیم حاتمی‌کیا، کیمیا و ابلیس ساخته احمدرضا درویش، عقاب‌ها ساخته زنده‌یاد ساموئل خاچیکیان، نیمه گمشده ساخته محمدعلی باشه‌آهنگر، ضربه توفان ساخته علی قوی‌تن، رنجر ساخته احمد مرادپور، دایره سرخ ساخته جمال شورجه، معراجی‌ها ساخته مسعود ده‌نمکی، کانی مانگا و بازمانده ساخته زنده‌یاد سیف‌الله داد، حمله به اچ۳ ساخته شهریار بحرانی و شیار ۱۴۳ ساخته نرگس آبیار است.
گالری ثالث: نمایشگاه مجسمه‌های حامد مشمولی با عنوان «وَنگ زَن» تا ۱۱ مهرماه هر روز از ساعت ۱۰ تا ۲۱ و جمعه‌ها از ساعت ۱۶ تا ۲۲ در گالری ثالث به نشانی خیابان کریم‌خان‌زند، بین ایرانشهر و ماهشهر، شماره ۱۴۸ دایر است.
گالری هما: نمایشگاه انفرادی خانواده مندز کارهای روی کاغذ مائده سالار تا ۱۰ مهرماه در گالری هما به نشانی خیابان کریم‌خان زند، خیابان سنایی، کوچه چهارم غربی، پلاک ۸، واحد یک برپاست‌.
فرهنگسرای ارسباران: نمایشگاه خوشنویسی «رسول رحمت(ص)» شامل آثار حسین شکرآبی در گالری هنر فرهنگسرای ارسباران تا ۱۰ مهرماه از ساعت ۹ تا ۱۷ در فرهنگسرای ارسباران به نشانی بالاتر از پل سید خندان، خیابان شریعتی، خیابان ارسباران، گالری شماره یک بر پا خواهد بود.
مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران: نمایشگاه «مصحف نور» به مناسبت رحلت رسول اکرم(ص) با نمایش مجموعه‌ای از قرآن‌های متعلق به گنجینه موزه کتابخانه اختصاصی نیاوران، مخزن مرکزی، کاخ موزه صاحبقرانیه و موزه کوشک احمدشاهی تا ۲۳ مهرماه در موزه کوشک احمدشاهی مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران به نشانی میدان شهید باهنر (نیاوران) برپاست.
در این نمایشگاه نسخه نایاب قرآن حکیم با پنج ترجمه و تفصیل، قرآن اهدایی از کشور مصر، قرآن مجید به خط میرزا حسن هریسی (که از خوشنویسان معاصر ایران در خط نستعلیق است)، قرآن دوزبانه به همراه ترجمه و تفسیر به زبان انگلیسی چاپ کراچی پاکستان و تفسیر قرآن (سَواطِعُ الالهام) اهدایی از کشور هندوستان، قرآن کریم اهدایی از طرف پادشاه مراکش حسن دوم، قرآن مصحف جوامعی شریف به خط سیدمصطفی نظیف الشهیر بقدروغلی اهدایی از کشور مصر، قرآن مجید به سه زبان هندی، انگلیسی و عربی، قرآن الحکیم چاپ لاهور و قرآن‌های با جعبه نفیس منبت‌کاری شده به نمایش گذاشته شده است.
گالری آنلاین آرتیبیشن: نمایشگاه «نادیده» با عکس‌هایی از جنگ تحمیلی که توسط هنرمندان معتبر گرفته شده است تا ۹ مهرماه در گالری آنلاین آرتیبیشن به نمایش درمی‌آید. عکس‌های جنگ از هنرمندانی چون ساسان مؤیدی، امیرعلی جوادیان، مهرزاد ارشدی و مهدی منعم با گذر از روزهای جنگ ایران و عراق، تصویری دیگر از دهه‌ ۶۰ خورشیدی را پیش روی مخاطب می‌گذارند. این نمایشگاه به کیوریتوری رامش لاهیجی برگزار می‌شود. در بخشی از استیتمنت این نمایشگاه آمده است: «توفان حوادث، سرعت رخدادها و نیاز به ثبت آنچه در حال وقوع بود حضور عکاسان در میدان را به امری قطعی تبدیل کرد. به این ترتیب نسلی از عکاسان به واسطه همین نیاز سراغ عکاسی انقلاب و جنگ رفتند. تأثیر نیاز به ثبت وقایع انقلاب و جنگ تا جایی همه‌گیر بود که عکاسی مستند، خبری و به تبع آن عکاسی جنگ تقریباً تا اوایل دهه ۱۳۷۰ بر عکاسی ایران سیطره داشت و پا گرفتن سایر ژانرهای عکاسی مثل عکاسی هنری بعد از گذر این دوره ممکن شد. اهمیت عکس‌های جنگ در ثبت نمایی انحصاری از صحنه نبرد برای عموم است و در واقع بزنگاه‌هایی ماندگار از تاریخ را در شرایطی سخت به ترکیب‌بندی موزون هنری پیوند می‌دهد. در ایران نیز هنرمندانی مانند ساسان مؤیدی نقش مهمی را در جنگ ایران و عراق برعهده داشتند.
گالری کوشک باغ هنر: نمایشگاه گروهی نقاشی «نقطه الف» شامل تکنیک‌های آبرنگ، اکریلیک، رنگ روغن و طراحی سیاه قلم با حضور چهار هنرمند تا ۶ مهرماه از ساعت ۱۰ تا ۱۶ در گالری کوشک باغ هنر به نشانی بزرگراه حقانی غرب به شرق، ورودی کتابخانه ملی، بلوار شهدای بانک مرکزی، کوشک باغ هنر برای علاقه‌مندان برگزار می‌شود.