نزدیک به 70 درصد از ارزش‏افزوده بخش صنعت به عملکرد تولید کارگاه‏های بزرگ صنعتی (بالای 100 نفر کارکن) اختصاص دارد. از این رو شاخص تولید این بخش، اهمیت بالایی در اقتصاد کشور دارد.
شاخص تولید کارگاه‏های بزرگ صنعتی (100 نفر کارکن و بیش‏تر) در هشت سال دولت‏های نهم و دهم 72 درصد افزایش پیدا کرد؛ اما در هشت سال دولت‏های یازدهم و دوازدهم به یک‏سوم نزول کرد و فقط 23 درصد رشد کرد.

شاخص تولید کارگاه‏های بزرگ صنعتی (100 نفر کارکن و بیش‏تر) در فصل تابستان سال 1400 متأثر از اختلال در فرآیند تولید محصولات صنعتی ناشی از قطعی‏های مکرر برق که ناشی از عدم توسعه ظرفیت نیروگاهی در دولت گذشته بود، با کاهش 8/1 درصدی نسبت به فصل مشابه سال قبل از آن مواجه شد.
رکورد تاریخی رشد کارگاه‏های بزرگ صنعتی در دولت سیزدهم
با تغییر دولت، شاخص تولید کارگاه‏های بزرگ صنعتی در فصول سوم و چهارم سال 1400 به ترتیب با افزایش 6/5 و 4/3 درصدی نسبت به فصل مشابه سال قبل از آن همراه گردید.
درمجموع شاخص تولید کارگاه‏های بزرگ صنعتی طی سال 1400 از رشد 1/3 درصدی نسبت به سال 1399 برخوردار گردید.
رشد 1/3 درصدی شاخص تولید کارگاه‏های بزرگ صنعتی در سال 1400 نسبت به سال قبل از آن درمجموع نقش مهم و اساسی در تحقق رشد ارزش افزوده بخش صنعت (معادل 3/3 درصد) و رشد اقتصادی معادل 4/4 درصدی این سال داشته است.
همچنین حجم تولید کارگاه‏های بزرگ صنعتی با رشد 9.6 درصدی در سال 1401 به بالاترین سطح در تاریخ صنعتی کشور رسید.
براساس آمار بانک مرکزی، شاخص کل تولیدات صنایع بزرگ کشور در سال 1401 نسبت به سال قبل از آن 9.6 درصد افزایش یافت و به بیشترین سطح در طول تاریخ تولیدات صنعتی کشور رسید.
براساس این آمار، در سال 1401 رشد تولیدات صنایع بزرگ در فصول بهار، تابستان، پاییز و زمستان به ترتیب 3.1 درصد، 13.2 درصد، 9.5 درصد و 12.8 درصد بوده و در مجموع در طول سال 1401 میزان تولیدات این صنایع رشد 9.6 درصدی داشته است. بیشترین نرخ رشد تولید مربوط به فصل تابستان با 13.2 درصد و زمستان با رشد 12.8 درصدی است.
در بررسی شاخص کارگاه‏های بزرگ صنعتی، 2400 بنگاه بزرگ صنعتی بالای 100 نفر کارکن در 24 گروه صنعتی مورد بررسی قرار می‏گیرد. در سال 1401 از این 24 رشته صنعتی، 23 رشته رشد مثبت داشته‏اند و از این تعداد، 16 رشته صنعتی رشد دورقمی را به ثبت رسانده‏اند. براساس آمار یادشده، بیشترین نرخ رشد تولید در بین این 24 گروه، مربوط به صنایع نقلیه موتوری، تریلر و نیم‏تریلر با رشد 31.8 درصد و صنایع تولید وسائل نقلیه با 28.6 درصد است.
بررسی ارقام رشد تولیدات صنایع بزرگ هم نشان می‏دهد افزایش تامین انرژی یکی از دلایل اصلی افزایش تولیدات این صنایع بوده است.
بر اساس اطلاعات وزارت نیرو 580 هزار واحد صنعتی و صنفی صنعتی شامل صنایع آشامیدنی، تولید چوب، پوشاک، مبلمان و سایر مصنوعات محدودیت برق نداشتند و همین مسئله سبب شده تا تولید بخش‏های یاد شده به ترتیب، 15.7، 16.9، 5.3، 11.7 و 12.5 درصد افزایش را تجربه کنند.
برای مشخص شدن روند تولیدات صنعتی، شاخص تولیدات در سال 1384 را 100 قرار دادیم تا میزان رشد تولیدات را در سال‏های بعد مشخص شود. طبق این آمارها، از سال 1384 تا سال 1390 تولیدات صنایع بزرگ 61.3 درصد رشد داشت اما در سال 91 با کاهش 6.8 درصدی و در سال 92 با افت 1.9 درصدی این شاخص به 147.5 درصد کاهش یافت. سال 93 شاخص 3 درصد رشد کرد اما دوباره در سال 94 با افت 2.9 درصدی، میزان تولیدات صنعتی به سطح سال 92 بازگشت.
در سال‏های 95 و 96 میزان تولیدات کارگاه‏های بزرگ صنعتی به ترتیب 8.2 درصد و 6.3 درصد افزایش یافت اما در سال 97 مجددا تولیدات صنایع بزرگ رشد منفی 8 درصد را به ثبت رساند. سال‏های 98 و 99 و پس از افت شدید 8 درصدی در سال 97، تولیدات صنایع بورسی به ترتیب 2.6 درصد و 12.2 درصد افزایش یافت و به سطح 179.6 درصد رسید. درواقع تا سال 98 میزان تولیدات صنعتی کشور در سطح تولیدات صنعتی سال 90 بوده است و این به معنای آن است که در طول 8 سال رشد این بخش صفر بوده است اما رشد 12.2 درصدی تولیدات صنایع بزرگ در سال 99 و همچنین ثبت رشد 3.1 درصدی در سال 1400 میزان تولیدات این بخش را نسبت به سال 90 ارتقاء داد.
اما در سال 1401، رشد تولیدات صنعتی از اهمیت ویژه‏ای برخوردار است چرا که اولا تولیدات صنایع بزرگ در این سال رشد 9.6 درصدی را به ثبت رسانده است و ثانیاً، این رشد در شرایطی به دست آمده که دو سال قبل از آن هم تولیدات صنایع بزرگ رشد مثبت داشته است زیرا از سال 1390 به این طرف هیچگاه تولیدات صنایع بزرگ سه سال متوالی رشد مثبت نداشته است.
میزان تولیدات صنایع بزرگ در سال 1401 نسبت به سال 1400 به میزان 9.6 درصد و در مقایسه با سال 96 که سال نمایان شدن آثار برجام بود، 19.7 درصد بیشتر است. همچنین اگر میزان تولیدات صنایع بزرگ در سال 1401 را با سال 90 مقایسه کنیم، مشخص می‏شود که میزان تولیدات در این بخش نسبت به سال 90 بالغ بر 25.3 درصد افزایش یافته است و جالب آنکه 13 درصد از این رشد 25.3 درصدی در سال‏های 1400 و 1401 به دست آمده است.