سعیده احسانی راد
روزنامه‌نگار

 مهدی رجایی فرد، دبیر میز معنوی و مذهبی کشور و مسئول کمیته گردشگری معنوی یزد، در گفت‌و‌گو با خبرنگار «ایران» گفت: میزگردشگری مذهبی و معنوی کشور برای هماهنگی برنامه‌های مذهبی ایام محرم در سراسر کشور و سازماندهی گردشگران خارجی که در این ایام به ایران می‌آیند شکل گرفت. اصفهان، یزد، کاشان، ابیانه و زنجان از جمله شهرهایی است که به دلیل حضور پرتعداد گردشگران خارجی بیشتر مورد توجه میز گردشگری مذهبی و معنوی است. برای مثال امسال در نوش آباد کاشان در ایام محرم برای گردشگران خارجی برنامه‌ریزی ویژه شده است.
رجایی فرد درباره برنامه‌های گردشگری مذهبی ایام محرم برای گردشگران خارجی در یزد گفت: تورهای رایگانی برای گردشگران خارجی در یزد سازماندهی شده که از ششم محرم شروع می‌شود. گردشگران خارجی که در این ایام در یزد هستند در تورهای معنوی مذهبی حضور خواهند داشت و با کمک یک راهنما به حسینیه‌هایی که از قبل مشخص شده می‌روند تا مراسم را به طور کامل بینند و با غذای نذری از آنان پذیرایی می‌شود. وی تصریح کرد: یک گروه 70 نفره متشکل از راهنمایان تور دفاتر خدمات مسافرتی، طلابی از جامعةالمصطفی، اوقاف و سازمان تبلیغات و شهرداری و حسینیه ایران تحت عنوان کمیته گردشگری مذهبی و معنوی در ایام محرم برنامه‌های خاصی را برای گردشگران خارجی پیش‌بینی می‌کنند. برای آشنایی گردشگران با قیام امام حسین(ع) و شخصیت ایشان، کارگاه‌های آموزشی تدارک دیده شده تا گردشگران، مراسم عزاداری محرم را بهتر درک کنند. همچنین برای احترام به جامعه محلی، گردشگران با پوشش مناسب این ایام در مراسم شرکت می‌کنند. وی گفت: پوستر اطلاع‌رسانی برای حضور گردشگران خارجی در مراسم‌ عزداری طراحی شده که به صورت بنر در محل‌هایی که گردشگران بیشتر تردد دارند نصب می‌شود و به صورت تراکت دراختیار هتل‌ها قرار می‌گیرد. ما ازطریق راهنماها با گردشگران ارتباط می‌گیریم، چون در روز عاشورا اکثر مکان‌ها بسته است و طوری برنامه‌ریزی می‌کنیم که گردشگران در این مراسم‌ حضور پیدا کنند.

تکیه‌های شاخص عزاداری در یزد
مسئول کمیته گردشگری معنوی یزد یکی از تکیه‌های شاخص در ایام عزاداری محرم را حسینیه شاهزاده فاضل اعلام کرد و گفت: این حسینیه، پایگاه اصلی برای برنامه‌های عزاداری محرم است. مسجد روضه محمدیه نیز که آرامگاه سومین شهید محراب حضرت آیت‌الله صدوقی در کنار این مسجد است، در روز تاسوعا برنامه‌های ویژه دارد. به گفته رجایی فرد، شهرستان‌های تفت، اردکان، مهریز و اشکذر، از جمله شهرستان‌هایی است که در روز عاشورا برنامه‌های شاخصی مثل نخل گردانی و تعزیه دارند. قدیمی‌ترین نخل‌های عزاداری مربوط به حسینیه شاه ولی تفت و نخل تکیه امیر چخماق است.
 
قهوه یزدی، از نذری‌های شاخص یزد
مسئول کمیته گردشگری معنوی یزد درباره نذری‌های شاخص یزد گفت: در ماه محرم، مردم یزد با‌ آش گندم، حلوا و چلو قیمه از عزاداران حسینی پذیرایی می‌کنند. قهوه یزدی که طبخ آن با هل و گلاب چهار ساعت به طول می‌انجامد، نوشیدنی سنتی عزاداری‌های یزد بویژه در دهه اول محرم و تاسوعا و عاشورای حسینی است.قهوه یزدی به‌دلیل نوع پخت طولانی و مواد اولیه مصرفی با طبع یزدی‌ها سازگار است و استفاده از آن در مراسم سوم درگذشتگان در طول سالیان به‌شکل یک سنت درآمده و بخشی از فرهنگ مردم یزد محسوب می‌شود. قهوه یزدی در تیرماه سال ۱۳۹۸ در اجلاس سراسری میراث ناملموس کشور به ثبت ملی رسید. وی یادآور شد: یزدی‌ها همچنین مراسم روضه خوانی سنتی را حفظ کرده‌اند وعزاداری‌های خانه ریسمانیان با 100 سال قدمت از روضه خوانی‌های قدیمی شهر یزد به حساب می‌آید.