فائزه صدیقی
نویسنده

درست کردن نان معمولاً یک برنامه دقیق و زمانبر است. شما باید بگذارید خمیر آن در شرایط مناسب به اصطلاح ور بیاید و معمولاً از ساعت‌ها قبل باید برای پخت و آماده‌سازی نان برنامه‌‌ریزی کنید. حتی در درست کردن نان‌های حجیم گاهی مراحل آماده‌سازی کار از روزهای قبل شروع می‌شود و این یک جریان کاملاً برنامه‌ریزی شده است که هر قسمت از آن در کیفیت نهایی نان کاملاً تأثیر‌گذار است.
اما خوب ما همیشه آنقدر زمان برای انجام پیش‌نیازهای پخت نان نداریم و گاهی گرسنه‌ایم و در خانه نان نیست و یا حس لباس پوشیدن و خرید رفتن نیست. اینجاست که پای یک سری نان‌ها به سفره ما باز می‌شود که به جای مایه خمیر داخل آنها از بیکینگ‌پودر یا جوش‌شیرین استفاده می‌شود و به طرز جادویی فوق‌العاده سریع آماده می‌شوند، البته که به همان نسبت سادگی و سرعت آماده‌‌سازی، شما باید سطح توقع‌تان را از آن پایین بیاورید و کلاً به عنوان یک گزینه کار راه‌انداز برای مواقع خاص به آن نگاه کنید. البته این توصیفات اصلاً به معنی خوش‌خوراک و خوشمزه نبودن این نان‌ها نیست، بلکه توصیف این تفاوت بیشتر در قسمت بافت نان‌ها با همدیگر است.
یکی از این دسته نان‌های فوری، نان ماست بسیار خوشمزه و خوش‌خوراکی است که امروز قصد آموزش آن را به شما دارم.
درست کردن این نان واقعاً ساده است. فقط آرد، بیکینگ‌پودر، ماست و اندکی روغن برای درست کردن آن لازم است و نه برنامه‌ریزی از قبل لازم دارد و نه هم زدن و ورز دادنی مورد نیاز است. به سرعت پخته می‌شود و بافت آن هم حجیم و ابری است.
می‌توانید آن را بارها و بارها به عنوان یک گزینه مناسب برای عصرانه یا شام درست کنید. این نان حتی در ماه رمضان و برای سفره‌های افطار یکی از گزینه‌های بسیار دوست‌داشتنی است، چون حتی با حال روزه می‌توانید آن را خیلی راحت و سریع درست کنید و از خوردن نان گرم در وعده افطار لذت ببرید.
پس امروز با من همراه باشید تا در کنار هم طرز تهیه این نان ماست جادویی و دلپذیر را آموزش ببینیم.

مواد لازم برای تهیه نان ماست

آرد      ۲ پیمانه*
نمک      یک چهارم قاشق چایخوری
بیکینگ‌پودر      ۳ قاشق چایخوری
ماست      یک و یک چهارم پیمانه
روغن مایع      یک چهارم پیمانه
* اگر پیمانه‌های استاندارد شیرینی‌پزی را دارید از همان‌ استفاده کنید، اما اگر به آنها دسترسی ندارید یک لیوان دسته‌دار فرانسوی را معادل یک پیمانه در نظر گرفته و برای اندازه‌گیری از آن استفاده کنید.

مراحل آماده‌سازی نان ماست

ابتدا فر را روشن می‌کنیم تا گرم شود.
 اجازه بدهید در این قسمت از کار، نکته مهمی را برایتان بگویم که اوایل کار بارها باعث ناامیدی من از کیک و نان‌پزی می‌شد! دمای پخت در فرهای گازی و برقی در پخت کیک و شیرینی و نان یکی نیست و به طور معمول دمایی که در فرهای برقی مثل ماکروفر یا سایر نمونه‌ها باید برای پخت انتخاب کنیم حدوداً بیست درجه کمتر از دما در فرهای گازی است. این عدد می‌تواند با توجه به فضا و اندازه فر برقی شما پنج درجه کمتر یا بیشتر باشد، اما در دستورهای آشپزی و شیرینی‌پزی عموماً به این مورد اشاره‌ای نمی‌شود و تنها یک دما که برای فر گازی است بیان می‌شود و اگر شما نکته تفاوت دمایی را ندانید در نهایت کیک، شیرینی و نان سوخته و سفت تحویل می‌گیرید!
پس با این توضیحات اگر فر شما گازی است آن ‌را روی دما ۲۰۰ درجه سانتیگراد بگذارید ولی اگر فر برقی دارید با دما ۱۸۰ درجه سانتیگراد آن را روشن کنید تا گرم شود.
اکنون مواد خشک شامل آرد، نمک و بیکینگ‌پودر را داخل یک کاسه ریخته، با هم مخلوط کرده و چند باری این مخلوط را الک می‌کنیم. الک کردن به بهتر شدن بافت نهایی نان ‌کمک می‌کند و باعث می‌شود نان ‌بافت سبک‌تری داشته باشد.
آرد را با قاشق چوبی کنار زده و وسط کاسه حاوی آرد یک حفره ایجاد می‌کنیم. روغن مایع و ماست را داخل این حفره می‌ریزیم و با قاشق چوبی خوب آنها را مخلوط می‌کنیم. در صورت تمایل می‌توانید برای یک دست شدن خمیر کمی آن را با انگشتان خود ورز داده و جمع کنید.
 کف یک قالب گرد ۲۳ سانتی را کاغذ روغنی انداخته و روی کاغذ را هم کمی چرب می‌کنیم. اکنون مایه نان را در قالب می‌ریزیم. مایه نان ماست یک مایه سفت است و باید با قاشق کف قالب پهنش کنید. البته می‌توانید سطح نان را صاف نکنید و بگذارید به همان شکل نامنظم بماند تا بعد از پخت زیبایی خودش را داشته باشد.
*نکته: شما می‌توانید کل خمیر نان را یکپارچه داخل قالب بریزید و یک قرص نان بزرگ درست کنید، اما یک انتخاب دیگر آن است که کف قالب‌های کاپ‌کیک یا هر قالب کوچک دیگری را کاغذ روغنی انداخته و خمیر را در آنها بریزید و به جای یک قرص نان بزرگ، قرص‌های کوچک نان بپزید. این کار در مغزپخت شدن بهتر نان هم تأثیر‌گذار است و فرم نهایی نان نیز ممکن است به چشم شما زیباتر باشد.
 روی نان می‌توانید پاپریکا، نعناع خشک، زعتر، کنجد یا هر چه که دوست دارید بپاشید. بعد آن را به مدت ۲۵ تا ۳۰ دقیقه داخل فر قرار می‌دهیم. البته بعد از 20 دقیقه آن را چک می‌کنیم تا اگر پخته بود از فر خارج کنیم. برای چک کردن پخته شدن نان، یک عدد از نان‌ها را از فر خارج کرده و با دو دست می‌شکافیم و داخلش را چک می‌کنیم. اگر مغزپخت شده بود یعنی دیگر باید نان‌ها را از فر خارج کنیم.
دقت کنید اگر نان شما مغزش خمیری بود یعنی زمان پخت کم بوده و اگر بافتش بیش از حد مثل کیک شد یعنی میزان آردتان کم بوده است.
 نان را بعد از پخت از فر خارج کرده و کاغذ دورش را باز می‌کنیم. بوی نان تازه در فضا یخانه کاملاً می‌پیچد. اگر یک قرص بزرگ نان درست کرده‌اید آن را با دست تکه تکه کنید تا برای سرو هم زیباتر باشد. همان‌طور که بعد از پخت مشاهده می‌کنید بافت نان ماست ساده ما کاملاً مثل بافت یک نان است و شما می‌توانید از خوردن آن لذت ببرید.

نکته بافت نان ماست

لازم است در اینجا یک توضیح درمورد بافت نان با توجه به انتخاب مواد اولیه شامل آرد و ماست بدهم:
- آردها درصد جذب رطوبت‌شان با همدیگر متفاوت است و این خود یک عامل مهم اثر‌گذاری در بافت نهایی نان است. پس بنا بر انتخاب آردی که شما دارید، بافت نهایی نان متغیر است و با تجربه انواع آردها متوجه آن خواهید شد.
- عامل دوم میزان رطوبت ماست است. بعضی از ماست‌ها شل‌تر و آبدارتر هستند و بعضی سفت‌تر. شما می‌توانید این نان را با انواع ماست ترش، ماست شیرین، ماست هم‌زده، ماست کم‌چرب، ماست پرچرب و خلاصه انواع ماست‌ها درست کنید.

طعم‌دار کردن
 نان ماست

شما می‌توانید همین نان را با اضافه کردن انواع سبزیجات خشک یا تازه طعم‌دار کنید. برای مثال اگر بخواهید نان جعفری و ماست درست کنید حدود یک و نیم لیوان جعفری خرد شده به مواد اضافه می‌کنیم. لازم نیست جعفری‌ها را زیاد خرد کنید. هم می‌زنیم تا همه به خوبی مخلوط شوند. بعد از آنکه خمیر را در قالب‌ها ریخته دوباره روی همه یک لیوان جعفری می‌پاشیم.
این نان‌های جعفری بسیار خوشمزه هستند و حالا اگر جای جعفری را با سایر سبزی‌ها عوض کنید، با تنوع زیادی از این نان‌های کوچولو طعم‌دار روبه‌رو خواهید شد. فقط دقت کنید که ممکن است دو و نیم لیوان شوید خرد شده برای این دستور خیلی زیاد باشد. لطفاً این نکته را در مورد سبزیجات معطر در نظر داشته باشید و با میزان کم شروع کنید.
از اینکه این آموزش را تا انتها با من همراه بودید از شما سپاسگزارم. امیدوارم لحظات شیرین زندگی‌تان هر روز بیشتر از روز قبل بوده و تنور آشپزخانه دوست داشتنی‌تان به گرمای زندگی‌تان باشد.