سفر به دره عشق در استان چهارمحال و بختیاری
افسانه دلدادگان‌نام‌این دره را‌‌رقم‌زده‌است:عشق
زهره توکلی
روزنامه‌نگار
حدود 120 کیلومتر که از شهرکرد، مرکز استان چهارمحال و بختیاری فاصله بگیرید، در منطقه مشایخ و در شهرستان اردل با آبشاری مواجه می‌شوید که از سال‌های خیلی دور نام آن را «آبشار دره عشق» نامیده‌اند.
نام آبشار به‌دلیل قرار گرفتن در داخل دره عشق، برگرفته از نام این دره بوده است اما علت نامگذاری این دره جالب است. نامگذاری این دره طبق افسانه‌ای است که گذشتگان نقل کرده‌اند. افسانه، حاکی از عشق دو جوانی است که در دو طرف این دره زندگی می‌کردند. رودخانه‌ای بواسطه آبشار، دو طرف دره را از هم جدا کرده بود. چون در گذشته امکاناتی نظیر پل برای اتصال دو طرف دره به هم وجود نداشته که بتوان از روی آن رد شد، بنابراین آن دو برای وصال، خود را داخل رودخانه می‌اندازند، اما غرق می‌شوند.
تمرین صخره نوردی تا
رسیدن به آبشار!
برای رفتن به آبشار دره عشق ابتدا باید خود را به روستای دره عشق برسانید. ورود به این دره هم خیلی آسان نیست چون مسیر صخره‌ای دارد ولی طوری نیست که گردشگران نتوانند از آن عبو کنند اما باید با آمادگی کامل راهی این منطقه شوند. از روی پل، می‌توانید به آن سمت رودخانه بروید و به اندازه یک ساعت پیاده‌روی داشته باشید. جالب است بدانید همین مسیر که به اعتقاد برخی ضعف زیرساختی است، برای کوهنوردان و صخره نوردانی که هرسال از سراسر کشور به این منطقه گردشگری می‌آیند، تمرین صخره نوردی محسوب می‌شود.
همچنین این منطقه با وجود آبشار و رودخانه، بسیار سرسبز است و همین پوشش مخملی سبزرنگ یکی از دلایل مهم انتخاب این منطقه توسط گردشگران است تا بتوانند ساعاتی را در آرامش سپری کنند. گرچه قرار گرفتن در دره‌ای که آبشاری با ارتفاع 80 تا 100 متری یا بیش از 100 متر دارد، در عین زیبایی شگفت‌انگیزش، می‌تواند برای عده‌ای خوف‌انگیز هم باشد.
در کنار صخره‌نوردی اگر به ماهیگیری هم علاقه‌مندید می‌توانید در رودخانه کارون که در ادامه مسیر رودخانه وسط دره است، خاطرات خوشی را ثبت کنید. مهرنوش بلالی، راهنمای گردشگری در استان چهارمحال و بختیاری، درباره آبشار دره عشق می‌گوید: این آبشار در منطقه مشایخ و در شهرستان اردل قرار دارد. آبشاری از دل کوه بیرون می‌آید و با جاری شدن در وسط دره به رودخانه کارون می‌رسد. آبشار دره عشق به‌صورت صخره‌ای است اما رفتن به این قسمت خیلی سخت نیست و گردشگران معمولی می‌توانند وارد دره شوند چون بیشتر صخره‌ها، به‌صورت سنگ کوب است. به گفته وی، هرسال کوهنوردان و صخره نوردانی از سراسر کشور به این منطقه می‌آیند تا علاوه بر لذت بردن از زیبایی‌ها و آب و هوای مطبوع این منطقه گردشگری، تمرین صخره نوردی هم کرده باشند. آبشار دیگری هم در پشت این منطقه قرار دارد که برای صخره نوردی آماتورها اصلاً مناسب نیست. مسیر رفتن به آن کار هر کسی نیست و صخره‌های سختی دارد. بنابراین بهتر است ورزشکاران غیرحرفه‌ای این رشته‌ها، این راه سخت را انتخاب نکنند.
هوای خنک، زمان سفر به دره عشق را تمدید کرد
به گفته این راهنمای گردشگری، بهترین زمان سفر به این منطقه، فصل بهار است. معمولاً تا 15 اردیبهشت ماه می‌توان از این منطقه زیبای گردشگری دیدن کرد اما امسال که هوا در مقایسه با سال‌های گذشته هنوز خنک است، تا پایان خرداد ماه هم می‌توان از زیبایی‌ها و هوای مطلوب این منطقه لذت برد.
به گفته وی، بتدریج از تیرماه این منطقه گرم می‌شود و دیگر زمان خوبی برای سفر به این منطقه نیست. پاییز هم گردشگران به این منطقه می‌آیند اما بهار دره عشق، بسیار زیباتر است برای همین گردشگران از این منطقه در فصل بهار بیشتر استقبال می‌کنند.
غذاهای محلی با گیاهان کوهی محلی
از زیبایی‌ها و آب و هوای مطبوع این منطقه که بگذریم، به طور حتم بسیاری می‌خواهند بدانند این منطقه گردشگری چه غذاهای محلی دارد. بلالی در این باره می‌گوید: به طور کلی غذاهای سنتی و محلی استان چهارمحال و بختیاری نظیر آش‌ها همه به یک اسم هستند اما بواسطه رویش گیاهان کوهی خاص هر منطقه از استان، طعم غذاهای محلی متفاوت می‌شود. به طور مثال در فصل بهار، آش‌های مختلفی از گیاهان کوهی که رویش آنها در فصل بهار است، پخته می‌شود.
تره کوهی و گیاه کاردین از جمله این گیاهان کوهی است که در این استان با آن آش درست می‌کنند. آش کاردین که به‌دلیل روش‌های پخت مختلفی که دارد، به نام‌های دیگری نظیر آش کارده یا آش حُره هم معروف است، بیشتر در محدوده جنوب غربی زاگرس و بویژه در مناطق لُرنشین نظیر استان چهار محال‌وبختیاری پخته می‌شود.در استان چهارمحال‌وبختیاری همه این آش را به نام کاردین (یا کاردیم) می‌شناسند. همان‌طور که از نامش پیداست برای پخت این آش باید از گیاهی مخصوص به نام کاردین یا کارده (شیپوری) استفاده کرد. فصل رویش این گیاه هم اواخر زمستان و 2 ماه اول فصل بهار است.
از آنجا که گیاه کنگر در کوه‌های استان چهارمحال و بختیاری بسیار زیاد است، بنابراین خورش کنگر در این استان از غذاهای پرمصرف و سنتی محسوب می‌شود. به گفته این راهنمای گردشگری، حتی اگر کنگر کوهی در خورش هم مصرف نشود به خاطر اینکه مردم به خواص دارویی و مفید این گیاه اعتقاد زیادی دارند، آن را با ماست هم می‌خورند. آویشن و کاسنی هم از دیگر گیاهانی است که در این منطقه رویش بسیاری دارد. وی از خوراکی «کاکولی»، به‌عنوان کلوچه استان نام می‌برد: این کلوچه که با آرد محلی پخته و روی آن کنجد هم زده می‌شود بسیار خوشمزه است و طرفداران زیادی دارد. در مجموع، نان‌های محلی این استان بسیار خوشمزه است. آش دوغ و آش موچه هم از آش‌های محلی و پرطرفدار این استان است که به‌دلیل رویش گیاه مخصوص این آش در فصل بهار، از آن در این فصل بیشتر استقبال می‌شود. گفته شده گیاه موچه برای تصفیه خون، رفع بی‌اشتهایی و پاکسازی کبد، مؤثر است.
این غذاهای محلی را می‌توان در اغلب اقامتگاه‌های احداث شده در مناطق گردشگری و خانه‌های بومگردی تجربه کرد.
قوانین منطقه را رعایت کنید
در کنار بهره‌مندی از هوا و محیط سرسبز این منطقه، اگر سری هم به روستایی که در کنار آبشار دره عشق قرار گرفته و همنام همین آبشار است، بزنید، مردم بختیاری را می‌بینید که هنوز هم به پوشش محلی بختیاری و زبان لری بختیاری پایبندند و البته بسیار میهمان‌نواز هستند. وی درباره استقبال روستاییان از گردشگران می‌گوید: به طور کلی اگر گردشگران قوانین منطقه را زیرپا نگذارند روستاییان هم از آنها استقبال می‌کنند.
بلالی می‌گوید: گردشگران باید به این نکات توجه داشته باشند که اگر روستاییان در زمان اقامت آنها در مناطق گردشگری، عزادار هستند، مراقب شادی کردن‌های خود باشند که بومی‌های منطقه را آزرده نکنند. رعایت این نکات ساده، در همه مناطق گردشگری در دنیا که مردم بومی در محدوده آن زندگی می‌کند، حائزاهمیت است. همچنین وضعیت پوشش گردشگران هم برای برخی بومی‌ها اهمیت زیادی دارد. لذا گردشگران باید رعایت کنند. کم نیست تعداد مناطق گردشگری که امروز به‌دلیل بی‌توجهی و سهل‌انگاری‌های گردشگران رو به نابودی است.
دشت لاله‌های واژگون از جمله این مناطق است که رفتارهای تخریبی برخی از گردشگران موجب شد امسال با هدف حفظ پوشش گیاهی لاله‌های واژگون و جلوگیری از تخریب بی‌رویه بر اثر ورود بازدیدکنندگان، ورود گردشگران به این منطقه ممنوع اعلام شود.
لذت چادرزدن و اقامت‌کوتاه در‌کنار پوشش مخملی سبزرنگ
اقامتگاه مناسب از نکات مهمی است که گردشگران پیش از سفر درباره وضعیت آن پرس‌وجو می‌کنند. به گفته بلالی، برای اقامت گردشگران در این منطقه گردشگری، اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، تعدادی سوئیت و خانه احداث کرده است. البته به‌دلیل استقبال خوب گردشگران در فصل بهار حتماً باید قبل از سفر از ظرفیت این خانه‌ها مطلع شد. غذاهای محلی را هم می‌توان در همین خانه‌های گردشگری تجربه کرد. در هر صورت نگران نباشید چون حتی اگر ظرفیت این خانه‌ها پر شده باشد می‌توانید در خانه‌های روستایی روستاهای اطراف این منطقه، شب را سپری کنید. البته برخی از گردشگران هم تمایل دارند مدت کوتاهی روی پوشش گیاهی این منطقه چادر بزنند و از فضای این منطقه گردشگری بهره کامل ببرند. بلالی، سرسبزی و آب وهوای خنک و مطبوع، درختان بلوط و عبور رودخانه از میان دره را ویژگی‌های مهمی‌عنوان می‌کند که موجب شده بسیاری از گردشگران را به این منطقه بکشاند.