یک مانیفست روشنفکرانه حقیقی زنانه
حرف‌های صدساله‌ای که برای امروز ماست!
مصطفی جواهری
آموزگار
«چنانچه خانم‌های محترمه خوانده‌اند و مسبوق‌اند، اساس هر مملکت، ترقی و پیشرفت هر ملت، بسته به وجود زن‌های آنجاست و اگر خوب ملتفت شوید، خواهید دید که همین است و لاغیر. زیرا اگر زن نبودی اساس عالم و اداره هر خانواده به کلی منحل شدی... پس تربیت زن که اول‌معلمه و مربیه طفل است واجب است، بل لازم است.» جملاتی که خواندید بخشی از کتاب جریده فریده است. کتابی که گزیده‌ای است از روزنامه شکوفه.
شکوفه دومین نشریه زنان است که به همت مریم عمید ملقب به مزین‌السلطنه در سال‌های پایانی دوره قاجار منتشر می‌شده است و جریده فریده منتخبی است از این نشریه. کتاب شش بخش موضوعی دارد و در هر بخش، مطالب مربوط به آن عنوان از شصت‌وهشت شماره در طول چهارسال دستچین شده است. این شش بخش عبارتند از: 1. سوادآموزی زنان 2. حفظ الصحه خواتین 3. در تربیت دوشیزگان 4. وطن‌دوستی و وطن‌خواهی 5. راپورت مدارس نسوان 6. مکتوبات وارده
انتشار شکوفه از سال 1291 شمسی تا 1295 شمسی ادامه پیدا کرد. مهم‌‌ترین ویژگی این نشریه چهارصفحه‌ای که هر دو هفته یکبار چاپ می‌شده است، «جلوتر از زمان بودن» آن است. در طول مطالعه کتاب، بارها و بارها با خودتان بلندبلند فکر خواهید که: «عِه! این موضوع که مسأله همین امروز مدارس ما هم هست!» یا «عجب! چه نگاه دقیقی نسبت به مصرف نکردن مایحتاج خارجی داشته‌اند» و.... این موضوع (تازه بودن حرف‌های کتاب) دو وجهه دارد. یکی اینکه متأسفانه در حال حاضر هنوز درگیر مشکلات و مسائل مربوط به صد و بیست سال پیش هستیم و دوم اینکه این نشریه حقیقتاً دهه‌ها از روزگار خودش جلوتر بوده است. هویت شکوفه، مستقیماً تحت تأثیر مزین‌السطنه است. زنی که نگاه و فکر پیش‌گامانه‌اش، موجب شکل‌گیری بسیاری از اولین‌ها در تاریخ مطبوعات زنان شد؛ مانند اولین نقدهای اجتماعی در قالب کاریکاتور.
دغدغه‌های مریم عمید ملقب به مزین‌السلطنه درباره تربیت و سلامت جسمی و روانی دختران و زنان، کوشش برای سوادآموزی دختران، تدوین برنامه‌های درسی مدارس دخترانه، تلاش جهت اصلاح روحیه غرب‌گرایی و مصرف‌گرایی زنان و ترغیب مردم به وطن‌پرستی حقیقی، هنوز هم برای الان ما حرف‌های جدی و کوبنده دارد. مطالعه این کتاب برای هر ایرانی اهل تفکر و علاقه‌مند به تاریخ نه چندان دور قابل توصیه است. از سویی دیگر این کتاب، می‌تواند یک مانیفست روشنفکرانه حقیقی زنانه باشد. کتاب، از پاکیزگی ویرایش و صفحه‌آرایی تمیزی بهره‌مند است که جزو خصایص همیشگی نشر اطراف است. از نسخه صوتی کتاب با صدای خانم فروغ حداد هم غافل نشوید.
