معاون فاوای نیروی دریایی ارتش در گفت‌وگو با «ایران» اعلام کرد

حتی یک لحــــــــــــــــــــــظه قطع ارتباط با ناوگروه86 نداشتیم

استفاده از به‌روزترین تجهیزات تولید داخلی ارتباطات رادیویی دیجیتال

اینکه یک ناوگروه با کلی تجهیزات و ادوات و نیروی انسانی عزم سفر دور دنیا ‌می‌کند، شاید مخابرات و ارتباطات جزو اولین نیازها و ملزومات سفر باشد. همه اتفاقات ممکن برای یک ناوگروه از خطرات گرفته تا دستورات، در لحظه اتفاق ‌می‌افتد و دیگر گذشت زمانی که برای انتقال یک پیام باید روزهای مدیدی منتظر ‌می‌ماندیم. از تجهیزات به روز ماهواره‌ای گرفته تا تجهیزات دیجیتالی مخابراتی که بتواند از بندر کیپ تاون تا اقیانوس‌های آرام و اطلس با ستاد فرماندهی نیروی دریایی ارتش‌ 24 ساعته در ارتباط باشد، تجهیزاتی هستند که اگر نباشند، کل سفر دچار مشکل می‌شود. از آن طرف اینجا و در‌‌ایران صدها قلب برای آن دریانوردانی ‌می‌تپد که قرار است ماه‌ها از دلبندان خو دور باشند و باید بتوانند با هم از قلب دریاها با قلب‌‌ ایران در ارتباط باشند. با امیر دریادار دوم ستاد محمد درجانی معاون فاوای نیروی دریایی ارتش درباره جزئیات و کمیت و کیفیت ارتباطات و مخابرات در ناوگروه ‌86 نیروی دریایی ارتش به گفت‌وگو نشستیم.
با توجه به‌‌ اینکه سفر ناوگروه 86 یک سفر طولانی بوده و خیلی فاصله از مبدأ طولانی‌تر بوده، قطعاً بحث مخابراتی و ارتباطی‌اش نکته مهمی‌ است. به صورت کلی در ابتدا به امکاناتی که در‌‌این سفر همراه با ناوگروه بود، اشاره کنید.
همان طور که حضرت آقا نیروی دریایی را به عنوان نیروی راهبردی ابلاغ فرمودند و نیروی دریایی راهبردی قطعاً باید ‌مأموریت‌‌های راهبردی انجام دهد، شاید بشود گفت یکی از ‌مأموریت‌‌های راهبردی نیروی دریایی ناوگروه 360 بود.
‌مأموریت‌ نیروی دریایی راهبردی نیاز به ارتباطات و فرماندهی اطلاعات راهبردی دارد و بر همین اساس با توجه به‌‌ این ‌مأموریت‌ و‌‌ این مسیر دور دنیایی که پیش‌بینی شده بود، مجموعاً مقاومت فاوا قبل از اعزام ‌مأموریت‌ با توجه به‌‌ اینکه‌‌ این ‌مأموریت‌ اولین ‌مأموریت‌ بود و ما تجربه و سابقه‌ای از ارتباطات و مدیریت نداشتیم، طی جلسه‌ای که با استفاده از کارشناسان و متخصصان‌‌ این امر در مجموعه فاوا برگزار شد، مسیرهای پیش‌بینی شده را کاملاً بررسی و مطالعه کردیم که در‌‌این مسیر در حقیقت ما از چه لایه‌های ارتباطی و چه بسترهایی ‌می‌توانیم استفاده کنیم.
الحمدلله در جمع دوستان و همکاران بنده در مجموعه معاونت فاوا چه در ستاد و چه در پایگاه‌ها‌‌، این پیش‌بینی کاملاً مطالعه شده و مصوب شد و بر همین اساس ما کلیه تجهیزات مورد نیاز برای برقراری‌‌ این ارتباط و‌‌این زیرساخت را پیش‌بینی و تأمین‌ کردیم و در هر دو یگان شناور نصب، راه‌اندازی و عملیاتی شد.
استفاده از به‌روزترین تجهیزات تولید داخلی ارتباطات رادیویی دیجیتال
قطعاً به خاطر همین نکته‌‌ای که عرض کردم به عنوان اولین ‌مأموریت‌ در‌‌این ناوگروه یکسری از ارتباطات ما به واسطه اهمیت‌‌ این موضوع و نیاز‌‌این ارتباط راهبردی برای اولین بار اتفاق افتاد. ارتباطات ما در دو بخش ارتباطات روی بسترهای تاکتیکی و ارتباط بر بستر ماهواره بود و ‌می‌توانم به جرأت بگویم به روزترین تجهیزات تولید صنعت و داخل کشور در بحث ارتباطات رادیویی، بی‌سیم‌های HF، UHF و VHF از نسل دیجیتال استفاده کردیم و در حقیقت توانستیم با بهره‌برداری از‌‌این تجهیزات در شناور تا حداکثر برد‌‌این تجهیزات ارتباطات تاکتیکی را داشته باشیم.
اما به واسطه ‌‌این مسیر و دور دنیا بودن ‌‌این مسیر دریانوردی ما یک جاهایی ارتباطات تاکتیکی و HF نداشتیم. پیرو همان پیش‌بینی که از قبل کرده بودیم نداجا به عنوان پیشگام در بحث ارتباطات ماهواره در سطح نیروی مسلح و ارتش است و ما از‌‌این بستر در ناوگروه‌ها به چند منظور استفاده ‌می‌کردیم و در‌‌این ناوگروه ‌مأموریت‌‌های دیگر را به‌‌ این بستر ماهواره اضافه کردیم.
ارتباط تلفنی کارکنان ناوگروه با خانواده‌ها از بستر ماهواره
ما در ناوگروه‌ها از بستر ارتباطات ماهواره  برای ارتباط تلفنی کارکنان با خانواده محترم‌شان استفاده ‌کردیم و در‌‌این ناوگروه با توجه به مدت زمان ‌مأموریت‌ یک ارتباط حیاتی و مورد نیاز را برای تقویت روحیه پرسنل انجام دادیم و قطعاً در ارتقای توان رزم آنها تأثیرگذار بود.
به طوری که کارکنان در طول هفته حداقل دوبار ‌می‌توانند با خانواده‌شان ارتباط تلفنی داشته باشند البته قطعاً مکالمات‌شان با رعایت طبقه‌بندی و بحث‌های اطلاعاتی که باید مدنظر قرار داده شود، برقرار ‌می‌شود. مورد استفاده دیگر که در‌‌این ناوگروه هم استفاده از بستر پزشکی از راه دور یا تله مدیسین ‌‌ است که ما در هر نقطه از‌‌این مسیر ارتباطات تصویری از بیمارستان یگان شناور با بیمارستان نیروی دریایی و اداره بهداشت داشتیم که در برخی مواقع نیاز است پزشک متخصص از تهران ارتباط وبیناری تصویری و مستقیم داشته باشد و بخشی از عمل‌های جراحی  در بیمارستان ناو اتفاق ‌می‌افتد.
چنین اتفاقی افتاد؟
‌‌این اتفاق افتاد و ما چند مرحله جراحی سبک در یگان شناور داشتیم و‌‌این تله مدیسین در امر راهنمایی و هدایت پزشکان متخصص در ناو بندر مکران کمک کرد.
ارتباط تصویری با فرماندهان یگان شناور در بستر ماهواره
موضوع دیگری که از‌‌این بستر در راستای ‌مأموریت‌ استفاده ‌می‌کنیم بحث ارتباطات تصویری است که در راستای سامانه فرماندهی کنترل استفاده ‌می‌کنیم. در مواقع مختلف ‌‌این ارتباط بین سلسله مراتب و فرمانده یگان شناور برقرار ‌می‌شود و علاوه بر‌‌اینکه یک بستری را برای بحث تلفنی و ارتباط با ناوگروه داریم، بستر تصویری هم با ناوگروه برگزار ‌می‌شود و در جاهایی که نیاز است ما گزارش تصویری از فرماندهان محترم یگان شناور داشته باشیم از ‌‌این بستر استفاده ‌می‌کنیم و باز نکته‌‌ای که برای اولین بار در‌‌این ناوگروه کاربرد داشته، استفاده از‌‌این بستر برای جاهایی است که ما ارتباطات تاکتیکی نداشتیم؛ برای برقراری ارتباطات، پیام‌ها را با استفاده از رمزکننده‌های بو‌می ‌و بستر اختصاصی که داشتیم، بهره برداری کردیم.
قطعاً یگان شناور در‌‌این ‌مأموریت‌ نیازمند یکسری سرویس‌ها از بستر‌‌ اینترنت است. از جمله هواشناسی و اقیانوس‌شناسی و برخی از سایت‌های خاصی که مورد نیاز است. برای‌‌ این ‌مأموریت‌ در یگان شناور نیز‌‌این‌‌ اینترنت را از همین بستر برای یگان‌ها تأمین‌ کردیم و تا به‌‌این لحظه الحمدلله ارتباطات خوب و پایداری داشتیم.
‌‌این ‌‌اینترنت فقط مخصوص کارهای عملیاتی بود یا ‌‌اینکه نیروهای مستقر هم ‌می‌توانستند از آن استفاده کنند؟
کل سامانه‌هایی که روی یگان شناور نصب و راه‌اندازی و عملیاتی می‌شود در راستای برقراری ارتباطات مربوط به یگان شناور با ساحل یا مراکز فرماندهی کنترل است. همه‌‌ این سرویس‌ها در راستای ارسال و دریافت پیام‌های یگان شناور است اما در بحث ارتباط تلفنی با خانواده‌ها از همین بستر برای همه کارکنان شرایط فراهم است و ‌می‌توانند از‌‌ این ‌‌اینترنت و بستری که از طریق ماهواره منتقل ‌می‌کنیم به یگان شناور استفاده کنند.
امروز تما‌می‌ یگان‌هایی که به ‌مأموریت‌ برون‌مرزی و ‌مأموریت‌ فرامنطقه‌‌ای اعزام ‌می‌شوند، الحمدلله مجهز به تمامی لایه‌های ارتباطی تاکتیکی و ارتباطات ماهواره‌‌ای هستند و تا به‌‌ این لحظه هیچ گونه قطعی ارتباطی با هیچ یگانی در‌‌ این پهنه گسترده هر سه اقیانوسی که طی کردند، نداشتیم که ‌‌این را در درجه اول مدیون کمک خدا و زحمات پرسنل تلاشگر بنده در مجموعه فاوا هستیم.
تجهیزاتی که در‌‌ این یگان شناور در راستای ارتباط تاکتیکی برقرار می‌شود، همه‌شان تجهیزات مربوط به صنعت خودمان و تولید داخل هستند. با افتخار عرض ‌می‌کنیم تما‌می ‌تجهیزات ارتباطی که در‌‌ این ناوگروه استفاده می‌شود، تولید صنعت داخلی مجموعه وزارت دفاع هستند و ما به‌عنوان بهره‌بردار اصلی برخی از‌‌ این لایه‌ها به واسطه مسافت دوری که به ‌مأموریت‌ اعزام ‌می‌شویم از‌‌ این‌ها در نیرو استفاده ‌می‌کنیم.
از ارتباطات جهانی چقدر استفاده شد؟ بالاخره سه اقیانوس را ‌‌این ناوگروه طی کرده و از مجاورت کشورهای مختلف گذشته.‌‌آیا از ظرفیت کشورهای دیگر هم برای ‌‌این ارتباطات استفاده شد یا خیر؟
 در راستای برقراری ‌‌این ارتباطات یگان شناور از هیچ یک از کمک‌های کشورهای مسیر یگان‌های شناور استفاده نکرد. یکی از راهکارها ممکن بود ‌‌این باشد که ما بتوانیم از برخی از امکانات و سامانه ارتباطی که در برخی از کشورها است، استفاده کنیم اما مجموعه معاونت فاوا در راستای برقراری ارتباطات همانند سایر حوزه‌ها چه در حوزه آماد، چه حوزه نیروی انسانی، چه حوزه تحرک و فنی بدون هیچ گونه اتکا به سایر کشورها توانسته با همان تجهیزاتی که از قبل پیش‌بینی کرده بودیم تا به‌‌این لحظه ارتباطات را برقرار کنیم اما مستحضر هستید که بستر ارتباط ماهواره، یک بخش آن به ماهواره مربوط است که از لحاظ سخت‌افزاری با توجه به بسترهای امنی که ما از آن موقعیت‌ها استفاده ‌می‌کنیم، توانستیم ‌‌این ارتباطات را برقرار کنیم. اما متکی و محتاج به هیچ کشوری در مسیر بابت برقراری ارتباطات نبودیم.
امروز الحمدلله ما به خود ‌می‌بالیم که با استفاده از توان داخل کشور چه در مجموعه وزارت دفاع، چه در مجموعه ارتش و مجموعه‌های فنی و جهاد، تمام نیازمندی‌های ارتباطی داخلی خودمان را سعی کردیم متکی بر تجهیزات تولید داخل باشیم و‌‌ این مرحله گذر مهاجرت از نسل تجهیزات قدیم به جدید به واسطه تجهیزات محوربودن نیروی دریایی‌‌، این اتفاق پررنگ در نداجا اتفاق افتاده و ما ‌می‌توانیم ادعا کنیم که به فضل پروردگار در هیچ نقطه‌‌ای از کره زمین که هر جایی بتواند شناور ما در آنجا حضور پیدا کند، ما هیچ گونه قطعی ارتباطی نداشته باشیم و بتوانیم بهترین ارتباط را در لایه‌های مختلف برای تما‌می‌ مصارفی که از‌‌ این ارتباطات می‌شود گرفت از جمله برقراری ارتباطات تاکتیکی، بحث اشراف اطلاعاتی و فرماندهی کنترل و تما‌می‌ نیازمندی‌ها را ‌برقرار کنیم.
ما یک اعتقادی داریم که اگر یک شناور یک یگان در هر جایی با پیشرفته‌ترین سامانه‌ها بتواند اشراف اطلاعاتی داشته باشد برای ارسال ‌‌این اطلاعات به مجموعه فرماندهی و جایی که قرار است از‌‌ این اطلاعات استفاده شود، حتماً نیاز به یک زیرساخت فاوایی و فناوری اطلاعات امن، پایدار و مطمئن دارد که خدا را شکر ما در نداجا توانستیم نه تنها در تما‌می‌ پایگاه‌ها بلکه در هر جایی که یگان‌های ما با افتخار حضور پیدا کنند، ما هم در بحث برقراری‌‌ این ارتباط سهیم هستیم.
‌‌این سفر اولین باری بود از لحاظ بعد مساحت و یکسری ویژگی‌های دیگر، آیا آن تجهیزاتی که برای ارتباطات و مخابرات استفاده شد مختص‌‌ این سفر بود. آن امکانات آماده بود یا مختص برای‌‌ این عملیات و به سفارش فراخور‌‌ این ‌مأموریت‌ آماده و تجهیز شد؟
در بحث فناوری اطلاعات و ارتباطات یک زیرساختی، چه زیرساخت کابلی و چه زیرساخت امواج آمادگی داریم و مهم‌‌ این است که شما بتوانید از‌‌ این زیرساخت چه بهره برداری‌ها و چه سرویس‌هایی داشته باشید. هنر ‌‌این است که از‌‌ این زیرساخت استفاده کنید. ما در بحث ارتباطات رادیویی از جمله بی‌سیم‌هایی که در اختیار داشتیم، مختص به ‌‌این ناوگروه از برخی تجهیزات با توان بالاتر به واسطه بعد مسافت استفاده کردیم و حتی در بحث ساحل در مراکز فرماندهی کنترل هم این بعد مسافت از برخی آنتن‌های راهبردی که از قبل جزو سازمان رزم و استعداد مجموعه فاوا نیرو بود، استفاده کردیم.
عملاً چیزی را خاصه ‌‌این ناوگروه در بحث ارتباطات رادیویی اضافه نکردیم‌‌. این قابلیت‌ها بوده و توانستیم از‌‌ این ظرفیت‌ها برای استفاده در‌‌ این ‌مأموریت‌ بهره ببریم.
در بحث ماهواره هم به همین شکل. بله؛ ما از‌‌ این دو بستر ماهواره و ارتباطات رادیویی برخی از سامانه‌ها استفاده کردیم و از‌‌ این زیرساخت و سامانه‌های نرم‌افزاری و برخی از تکنیک‌ها و تاکتیک‌ها برخی از ارتباطات برای اولین بار و خاص‌‌ این ناوگروه استفاده شد. بخشی از ارتباطاتی که در‌‌ این ناوگروه برقرار شده، بخشی خاص همین ناوگروه بوده اما بخش زیادی در تما‌می‌ناوگروه‌های ما فراهم است و برای ‌مأموریت‌ به سایر اقیانوس‌ها و جاهای دیگر که به ما محول ‌می‌شود.
آیا در طول ‌مأموریت‌ با شناورهای دیگر ارتباطاتی برقرار شد؟ در مورد پیش‌بینی‌هایی که در مورد جنگ الکترونیک که احتمالاً برخی از کشورها یا به هر دلیلی نویزی یا اختلالی ‌‌ایجاد کنند، چه پیش‌بینی‌هایی شده بود؟
نیروی دریایی یک نیروی بین‌المللی است و قطعاً در مسیرهای دریانوردی با برخی از شناورهای خارجی در ارتباط است که برای برقراری ‌‌این ارتباط و برخی روابط بین‌المللی یکسری کانال‌ها و فرکانس‌هایی از قبل تعریف شده وجود دارد که بنا به ضرورت اگر یگانی نیاز به کمک داشت یا اگر نیاز به برخی مراوده‌هایی که در دریا عموماً رسم است و اتفاق ‌می‌افتد، بسترها از قبل پیش‌بینی شده بود و قطعاً در‌‌این ناوگروه هم مثل سایر ناوگروه‌های دیگر مورد استفاده قرار گرفت.
اما سؤال دوم که در مقابله با جنگ‌های الکترونیک بود در عرایضم عرض کردم. با توجه به‌‌اینکه ما در‌‌این ناوگروه و نیروی دریایی به واسطه تجهیزات محوربودن و اهمیت اعزام ناوگروه‌ها بحث مهاجرت از آنالوگ به دیجیتال انجام شده یکی از الزامات‌‌ این مهاجرت و الزامات تجهیزاتی را که دیجیتال شدن دنبال می‌کند بحث مقابله با جنگ الکترونیک است که الحمدلله در رادیوها و بی‌سیم‌هایی که به‌‌ این یگان‌ها واگذار کردیم ‌‌این قابلیت وجود دارد و ما ‌می‌توانیم بنا به ضرورت در جایی که مورد تقرب (دقیقه 20:20) قرار گرفتیم از خودمان دفاع کنیم و تکنیک‌ها و تاکتیک‌های جنگی را با استفاده از ‌‌این تجهیزات انجام دهیم و خدا را شکر تا‌‌ این لحظه مشکل خاصی در‌‌این زمینه نداشتیم.
اگر نکته‌‌ای هست بفرمایید.
در ارتش خصوصاً در نیروی دریایی چراغ راه ما فرامین حضرت آقاست و‌‌ این شعار نیست و همه حوزه‌های ما‌‌ این را چراغ راه قرار دادند. همیشه سعی کردیم که تهدیدها را به فرصت تبدیل کنیم و‌‌ این اتفاق در حوزه فاوا و در همه حوزه‌های نیروی دریایی افتاده است. اگر‌‌این نبود که نیروی دریایی ارتش جایی حضور پیدا کند، به قول خیلی از دریانوردان کشتیرانی و بنادر بعید بود که نیروی دریایی بتواند در‌‌این آب و عرض اقیانوس و با‌‌این یگان نظامی، جنگی و ساخت و تولید داخل و بو‌می‌ناوشکن دنا و ناو بندر مکران حضور یابد ولی‌‌ این اتفاق در فاوا افتاد و ما توانستیم از‌‌ این چراغ راه حضرت آقا استفاده کنیم.
همچنین نکته‌‌ای که من همیشه در بحث فاوا عرض ‌می‌کنم، حوزه فاوا همان تعبیر آقا عنوان مجاهدت خاموش است. واقعیت امر چون همه اقدامات حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات قابل رؤیت و لمس برای همه نیست و تا زمانی که  کسی احساس نمی‌کند، مادا‌می‌ که ارتباط برقرار است و مادا‌می‌ که ارتباطات پایدار است شاید کسی متوجه نشود که پشت سر‌‌ این ارتباط پایدار و مطمئن و امن چه زیرساخت‌ها و چه سامانه‌ها و چه نفراتی شبانه روز کار ‌می‌کنند.‌‌ این نکته شبانه‌روز واقعاً مهم است که حوزه فاوا مثل سایر حوزه‌ها نیست که برخی از کارها به بعد از تعطیلات سپرده شود و اصلاً امکان پذیر نیست. الان یگان شناور در دریاست و به هر دلیلی ارتباطاتی نیاز دارد و باید آنی و با استفاده از کل ظرفیت‌ها در بحث پایدار بودن‌‌ این ارتباطات ما بتوانیم انجام وظیفه کنیم.
جستجو
آرشیو تاریخی