خیز بزرگ شرکت ملی گاز ایران برای ثبت رکورد‌های جدید در گازرسانی

شرکت ملی گاز ایران با بیش از نیم قرن سابقه فعالیت مستمر و موفق در عرصه‌های ملی و بین‌المللی با محوریت موضوعی انرژی بویژه گاز طبیعی، هم اینک به یکی از ده شرکت بزرگ تأثیرگذار در جریان مبادلات بین‌المللی انرژی در سطح جهان تبدیل شده است. این شرکت به استناد گزارشات و مستندات تهیه شده از طرف سازمان‌ها و نهادهای مربوطه در داخل و خارج از کشور متناسب با مأموریت‌های سازمانی، سند چشم‌انداز توسعه و علیرغم تمام محدودیت‌های ناخواسته، عملکرد بسیار مطلوب و قابل دفاعی در راستای تحقق اهداف ترسیمی از خود به جای گذاشته است. کمک به حفاظت و صیانت از محیط زیست برای تداوم روند توسعه صنعتی و اقتصادی کشورها به عنوان امری الزام‌آور و پیش‌نیاز اساسی در توسعه پایدار، میزان ذخایر شناخته شده و با ثبات جهانی، قیمت مناسب و... استفاده از گاز طبیعی را به عنوان انرژی پاک و سازگار با محیط زیست در اولویت‌بندی سبد مصرف سوخت کشورها قرار داده است.

بر اساس آخرین آمارهای رسمی منتشر شده، ایران با دارا بودن حدود 1،32 تریلیون متر مکعب گاز طبیعی، حدود 1،17 درصد از کل ذخایر اثبات شده گاز طبیعی در سطح جهانی را به خود اختصاص داده و از این نظر به عنوان دومین دارنده ذخایر گاز جهان شناخته می‌شود. وجود این ذخایر عظیم در ایران، سیاست‌گذاران بخش انرژی کشور را به سمت برنامه‌ریزی در جهت توسعه زنجیره ارزش صنعت گاز و سرمایه‌گذاری در حوزه‌های تولید و پالایش، انتقال، ذخیره‌سازی و توزیع گاز طبیعی در اقصی نقاط کشور پهناور ایران با هدف جایگزینی گاز با سایر فرآورده‌های نفتی در سبد انرژی سوق داده است تا علاوه بر بهره‌مندی از این سوخت پاک، از افزایش سریع مصرف فرآورده‌های نفتی که صادرات یا کاهش واردات آنها می‌تواند موجب درآمدزایی و رونق اقتصادی کشور شود جلوگیری بعمل آید. اکنون شرکت ملی گاز ایران به عنوان سومین تولیدکننده بزرگ گاز در جهان بعد از ایالات متحده امریکا و روسیه و همچنین به عنوان یکی از ده شرکت بزرگ‌ فعال در عرصه گاز در خاورمیانه که وظیفه تأمین نزدیک به 74 درصد از سوخت مورد نیاز کشور ناشی از انواع حامل‌های انرژی و انرژی حاصل از منابع هیدروکربوری را بر عهده دارد، نقشی استراتژیک در حوزه داخلی و خارجی انرژی کشور ایفا می‌کند.
امتیازات و مزایای صنعت گاز ایران جهت حضور در بازارهای جهانی
   کوتاه‌ترین مسیر به بازارهای جهانی
   دارا بودن زیرساخت‌های عظیم پالایش، تولید و انتقال گاز
   حداقل سرمایه‌گذاری مورد نیاز
   امکان ترانزیت به ترکیه و کشورهای اروپایی و کشورهای حوزه خلیج فارس
   امکان سواپ گاز به کشورهای مجاور
   وجود مصرف‌کنندگان عمده بالقوه
   داشتن حدود 1،32 تریلیون متر مکعب ذخایر تثبیت شده و قرار داشتن در رتبه دوم جهان از نظر ذخایر اثبات شده
   برخورداری از نیروی انسانی کارآزموده، متخصص و دارای تجربه عملیاتی در بخش‌های مختلف زنجیره ارزش گاز
   داشتن زیرساخت‌های لازم برای صادرات، سواپ گاز و ترانزیت به اروپا، آسیای شرقی و کشورهای حاشیه خلیج فارس
   برخورداری از ویژگی‌های جغرافیایی لازم به منظور حضور فعال در بازار جهانی تجارت LNG
توجه به این مختصات بسیار مهم و مرور گزارش‌های عملکرد شرکت ملی گاز ایران بویژه در سال‌های اخیر و در دولت سیزدهم نشانگر رشد روزافزون در تمام زمینه‌های مربوط به فعالیت‌های گاز طبیعی در سطح داخلی و بین‌المللی می‌باشد.
 عملکرد شرکت ملی گاز ایران تاکنون (پایان سال1401)
   سهم گاز در سبد انرژی کشور(درصد) شامل منابع تولید انرژی نفت، گاز طبیعی، زغال سنگ، انرژی اتمی، برقابی، تجدیدپذیر (جدول یک)
   تولید و فرآورش
   گاز تولید شده در سال 2021 برداشت گاز طبیعی از میادین مستقل گازی و همراه نفتی (میلیارد متر مکعب در سال)
(جدول 2)
   سهم 4.6 % تولید گاز در جهان (رتبه اول خاورمیانه) تا پایان سال 1401
   افزایش 54.2 درصدی گاز دریافتی از شرکت ملی نفت تا پایان سال 1401
   حداکثر مقدار ظرفیت پالایش و نم‌زدایی گاز طبیعی قابل فرآورش 1059 میلیون متر مکعب در روز
   افزایش روزانه 50 میلیون متر مکعب ظرفیت پالایش با افتتاح فاز 14 مجتمع پالایش گاز پارس جنوبی
(جدول 3)
سامانه انتقال و توزیع گاز طبیعی
   ظرفیت انتقال گاز حدود 1 میلیارد متر مکعب در روز می‌باشد.
   افزایش 2 درصدی گاز تحویلی به خطوط
   احداث و بهره‌برداری از خطوط انتقال گاز
   مجموع خطوط انتقال گاز بهره‌برداری شده تا کنون: 38580 کیلومتر
   تکمیل خط لوله 56 اینچ گازرسانی به نیروگاه گازی کیش و تزریق گاز به آن
   تصویب و ابلاغ پروژه انشعابات خط لوله 56 اینچ ایرانشهر و چابهارکه بزودی با حضور ریاست محترم جمهوری افتتاح خواهد شد.
   ایستگاه‌های تقویت فشار گاز
   مجموع ایستگاه‌های تقویت فشار گاز بهره‌برداری شده تا کنون: 88
   عملکرد دولت سیزدهم: خطوط انتقال گاز بهره‌برداری شده 777 کیلومتر، ایستگاه‌های تقویت فشار بهره‌برداری شده 2 عدد، توربو کمپرسورهای نصب شده 7 عدد
پروژه‌های توسعه‌ای بخش انتقال شامل 769 کیلومتر خطوط انتقال به ارزش بیش از 5 هزار میلیارد تومان و 466 میلیون یورو در 11 استان کشور که تا پایان سال به بهره‌برداری خواهد رسید.
گازرسانی
تا کنون 149 هزار مصرف‌کننده صنعتی، 1میلیون و 775 هزار مصرف‌کننده عمومی و 24 میلیون و950 هزار مصرف‌کننده بخش خانگی به شبکه عظیم گازرسانی کشور پیوسته‌اند.
مجموع مشترکین گاز طبیعی هم‌اکنون به حدود 27 میلیون مشترک افزایش یافته است.
گازرسانی به شهرها
تعداد کل شهرهای گازرسانی شده تا کنون: 1226 شهر در قالب 23 میلیون خانوار بهره‌مند از نعمت گاز طبیعی (98 درصد)
گازرسانی به روستاها
تعداد کل روستاهای گازرسانی شده تا کنون: 36614
درصد بهره‌مندی خانوار گاز طبیعی روستایی تا کنون: 86 درصد
پروژه‌های فعال گازرسانی به روستاها در سطح کشور: 3224 روستا
عملکرد دولت سیزدهم: گازرسانی به 22 شهر و 2557 روستا و تحت پوشش قراردادن 166، 487 خانوار
عملکرد دولت سیزدهم: مصرف‌کنندگان گاز شهری و روستایی 1276494 واحد تحت پوشش شهری و روستایی 1334308
گازرسانی به صنایع عمده
   تعداد صنایع گازرسانی شده: 16419
   برنامه گازرسانی به 3740 صنعت تا پایان سال 1401
   تاکنون به 30647 واحد عمده صنعتی گازرسانی شده است
   46 میلیارد مترمکعب در سال میزان گاز مصرفی در صنایع عمده می‌باشد
اعتبارات پروژه‌های گاز‌رسانی در سال 1401:
  سرجمع اعتبارات عمرانی از محل بودجه ویژه روستاها: 12، 371 میلیارد تومان
  سرجمع اعتبارات عمرانی از محل بودجه ویژه شهرها: 7، 261 میلیارد تومان
  جمع کل اعتبارات (شهر، روستا، صنعت و خط انتقال): 23، 889 میلیارد تومان
- مجموع هزینه اختصاصی شرکت ملی گاز ایران برای پروژه‌های توسعه‌ای تا پایان سال 1401 حدود 16 هزار و 900 میلیارد تومان شامل آغاز بهره‌برداری گازرسانی و کلنگ‌زنی به 17 شهر، 1810 روستا، 3612 صنعت جدید، احداث 166 کیلومتر خط تغذیه، 769 کیلومتر خط انتقال فشار قوی می‌باشد.
  ایران دارای بزرگترین شبکه گازرسانی جهان
  شبکه و انشعاب گاز شهری و روستایی
تاکنون احداث و بهره‌برداری از مجموع 9.426754 کیلومتر شبکه گاز شهری و روستایی انجام شده است.
مجموع انشعابات گاز طبیعی کشور هم‌اکنون نزدیک به 13 میلیون انشعاب شده است.
  عملکرد دولت سیزدهم: 26339 کیلومتر شبکه‌گذاری
  عملکرد دولت سیزدهم: 479365 عدد انشعاب
گازرسانی به نیروگاه‌ها
تاکنون 99 نیروگاه عظیم کشور به شبکه گازرسانی متصل شده‌اند.
  گاز مصرفی در نیروگاه‌ها: 72 میلیارد متر مکعب در سال
  در حال حاضر بیش از 82 درصد از سوخت مصرفی نیروگاه‌های حرارتی توسط گاز طبیعی تأمین می‌گردد (معادل 9% رشد)
طرح بهینه‌سازی مصرف گاز طبیعی که در دولت سیزدهم نیز در اولویت قرار دارد.
بر‌اساس گزارش مصوبه شورای اقتصاد برای اصلاح، بهینه‌سازی موتورخانه‌ها (بر‌اساس واحد موتورخانه) و اتصالات مفصلی
(جدول 4)
 حوزه بین‌الملل، دیپلماسی انرژی، بازاریابی، صادرات و فروش
  صادرات گاز طبیعی به کشورهای طرف قرارداد از ابتدا تاکنون 85/272889 میلیون متر مکعب
  سوآپ سالانه 2-5.1 میلیارد مترمکعب گاز طبیعی از ترکمنستان به آذربایجان
  گسترس روابط ایران و آذربایجان در حوزه گاز طبیعی
  افزایش 43 درصدی صادرات گاز به عراق در سه ماهه نخست سال 1401 نسبت به بازه مشابه سال 1400
  وصول 6.1 میلیارد دلار مطالبات معوق از عراق بابت صادرات گاز در دولت قبل و تسویه تمام صورت‌حساب‌های جاری صادرات گاز به آن کشور
  انعقاد تفاهمنامه صادرات گاز به عمان
  اعلام آمادگی شرکت ملی گاز ایران برای صدور خدمات فنی و مهندسی به کشورهای متقاضی
ذخیره‌سازی گاز طبیعی
  تزریق گاز به مخازن. 22 میلیارد متر مکعب
  با صرف 5.99 میلیارد ریال هزینه طرح کمکی ذخیره‌سازی میعانات گاز پالایشگاه پارسیان و طرح کمک به ظرفیت ذخیره‌سازی استراتژیک کشور در استان فارس تا پایان سال‌جاری به بهره‌برداری خواهد ‌رسید.
  مطالعه امکان‌سنجی ذخیره‌سازی گاز طبیعی در گنبد نمکی نصرآباد کاشان و بانکول
  پیش‌امکان‌سنجی ذخیره‌سازی گاز طبیعی در میدان مختار- قزل‌تپه
  مطالعه طرح توسعه ذخیره‌سازی گاز در میدان شورجه فاز 2 و سراجه 2
 عملکرد دولت سیزدهم: 75/3 میلیارد متر مکعب ذخیره‌سازی گاز طبیعی
خودکفایی در صنعت گاز در بخش‌های توزیع و انتقال و پالایش در تمام بخش‌ها تاکنون بیش از: 70%
صرفه‌جویی ناشی از مصرف گاز به جای سوخت‌های میان تقطیر شامل 7.5 میلیون تن گاز مایع - 6.47 میلیارد لیتر سوخت مایع (گازوییل-نفت سفید-نفت کوره) از سال 1393 تا پایان 1399: حدود 15 میلیارد دلار
(جدول 5)
   عملکرد دولت سیزدهم: 336844 میلیون متر مکعب جمع مصارف گازرسانی
گازرسانی به استان سیستان و بلوچستان
  گازرسانی به شش شهر زاهدان، زابل، ایرانشهر، محمدان، بمپور و بزمان انجام شده است.
پروژه‌های افتتاح شده
  خط لوله انتقال گاز ایرانشهر- پالیزان- خاش- میرجاوه به طول کلی 256 کیلومتر
  گستره اول: ایرانشهر/ پالیزان به طول 104 کیلومتر به قطر 20 اینچ
  منطقه پوشش: شهرهای پالیزان و سوران
  گستره دوم: پالیزان/خاش به طول 42 کیلومتر به قطر 16 اینچ
  منطقه پوشش: شهرستان خاش و کارخانه سیمان خاش
  گستره سوم: خاش/ میرجاوه به طول 110 کیلومتر به قطر 10 اینچ
  منطقه پوشش: گاز شهر مرزی میرجاوه و شهرهای میان مسیری سنگان و سیاه جنگل
- افتتاح CGS شهر خاش
  گازرسانی به شهر خاش
آغاز عملیات اجرایی پروژه‌ها:
  خط لوله انتقال گاز پالیزان- پسکوه- سوران- زابلی به طول کلی 153 کیلومتر
  گستره اول: پالیزان/ پسکوه به طول 73 کیلومتر به قطر 16 اینچ
  گستره دوم: پسکوه/ سوران به طول 42 کیلومتر به قطر 12 اینچ
  گستره سوم: سوران/ زابلی به طول 38 کیلومتر به قطر 6 اینچ
  آغاز عملیات اجرایی شهرهای میرجاوه، لاویز، ریگ ملک، ده رئیس، نوک‌آباد از توابع شهرستان خاش شامل 110 کیلومتر خطوط تغذیه و 190 کیلومتر شبکه‌گذاری.
گزارش عملکرد استان‌های معین
  شرکت گاز استان فارس فعالیت در اجرای شبکه گازرسانی به شهرهای میرجاوه، نوک‌آباد، ریگ ملک، ده رئیس و لادیز و تکمیل شبکه گازرسانی به اسماعیل‌آباد و 120 روستای حومه خاش
  شرکت گاز استان گیلان فعالیت در گازرسانی به شهرهای زهک، دوست محمد، محمدآباد و ادیمی
  شرکت گاز استان یزد اجرای شبکه گازرسانی به 13 شهر و همچنین روستاهای باقیمانده شامل جزنیک، قرقری، سراوان، سیرکان، اسفندک، گشت، محمدی، سیب، سوران، هیدوج، زابلی، جالق، آشار
  شرکت گاز استان خراسان رضوی فعالیت در گازرسانی به 6 شهر شامل چابهار، کنارک، پلان، نگور، بریس و زرآباد
  شرکت گاز استان خراسان جنوبی فعالیت در گازرسانی به 12 شهر شامل قصرقند، چانف، بنت، نیک شهر، راسک، پیشین، پارود، ساربوک، گتیج، فنوج، سرباز و اسپکه
  شرکت گاز استان سیستان و بلوچستان فعالیت در گازرسانی به هفت شهر شامل گلمورتی، بنجار، علی‌آباد، نصرت‌آباد، سرجنگل، چگرد و قاسم‌آباد.
توضیح اینکه، تمام شهرهای استان با تقسیم‌بندی فوق در طرح ضربتی گازرسانی تعیین و تکلیف و به استان‌های معین جهت اجرا واگذار گردیده است.
اطلاع‌رسانی با موضوع محوری مصرف ایمن و بهینه گاز طبیعی- در فصول سرد سال 1401
ارتباط با بخش‌های خبری و برنامه‌های شبکه‌های صدا و سیما
از اواخر فصل پاییز تا انتهای فصل زمستان تعداد 275 برنامه به مدت زمان 104، 040 ثانیه در شبکه‌های خبر، دو، یک، تهران، رادیو ایران، رادیو سراسری، رادیو پیام، رادیو اقتصاد و..... همچنین در 260 برنامه در شبکه‌های خبر، یک، دو، سه و تهران در برنامه‌های چون صف اول، سلام خبرنگار، صبح بخیر ایران، پایش، خانه ملت، سیمای خانواده، اخبار جوانه‌ها، پاورقی، صحن علنی مجلس، سلام صبح بخیر، طبیب، صبح و نشاط، سلام تهران، شهر امن، رنگین کمان و... به صورت متناوب از طریق مجری برنامه نسبت به رعایت اعتدال مصرف و صرفه‌جویی توصیه گردیده است.
پخش ویژه برنامه
از اواخر فصل پاییز تا انتهای فصل زمستان تعداد 109 برنامه ترکیبی و مستند با عنوان (21-18)، (سفر گاز) و (مصرف بهینه گاز) به مدت زمان 47، 040 ثانیه در شبکه‌های یک، دو، سه، تهران و نسیم پخش گردیده است.
 (جدول 6)
بولتن خبری جمعاً شامل 25.000 مطلب در حوزه سوخت زمستانی (میزان مصرف گاز و توصیه به صرفه‌جویی، تعرفه گاز و... با بررسی روزانه اخبار حوزه صنعت گاز در خبرگزاری‌ها، روزنامه‌ها و سایت‌های خبری تهیه گردیده است.
تبلیغات محیطی
طراحی و اکران تعداد 3، 023 مورد محتوای مربوط به صرفه‌جویی از طریق بیلبورد، اسپیس، کتیبه در سطح شهر تهران و استان‌ها
فضای مجازی
انتشار انیمیشن دیرین دیرین با 5 عنوان مختلف مربوط به صرفه‌جویی در مصرف گاز در شبکه‌های اجتماعی (تلگرام، روبیکا، سروش، ایتا و خبرگزاری‌های داخلی) که جمعا 8.000.000 بار مورد بازدید قرار گرفته‌اند.