نویسندگانی که تولیدات هالیوود را متوقف کردند
هانیه شجاعی زند
نویسنده
صنف فیلمنامه نویسان امریکایی بعد از 15 سال سکوت در برابر آنچه بیعدالتی میخوانند در یک اعتلاف یازده هزار نفری دست به اعتصاب زدهاند و تولیدات هالیوود و شبکههای نمایش خانگی که دوش تا دوش آن فیلم تولید می کردند، از کار افتادهاند. این اعتصاب در اعتراض به استودیوهای بزرگ، شبکههای اینترنتی و پخشکنندهها انجام میشود و بعد از بینتیجه ماندن مذاکراتشان با انجمن تهیه کنندگان سینما و تلویوزیون (AMPTP) از همه اعضای خود خواسته که دست از کار بکشند و اعتصاب کنند.
کسب درآمد یک صد میلیارد دلاری صنعت سینمای امریکا چیزی نیست که بشود با آن شوخی کرد. افت درآمدی که چند هفتهای است با قهر نویسندگانش تحقق یافته و چوب لای چرخ این صنعت بزرگ هالیوود گیر کرده است و این مرکز بزرگ فیلمسازی اصلیترین بخش تولید یعنی فیلمنامه نویسانش را در اختیار ندارد.
اعتراضاتی که هم بیعدالتیها در پرداخت دستمزدها را شامل میشود و هم نبود پشتوانه کاری که ممکن است هر آن نویسندهای با ظهور یک هوش مصنوعی کار خود را از دست بدهد. آنها میترسند که پروژههای سینمایی و تلویزیونی از ابزارهای هوش مصنوعی زایا مثل ChatGPT برای نوشتن فیلمنامهها استفاده کنند؛ یعنی یک محتوای بیکیفیت را با هوش مصنوعی تولید و بعد زحمت ویرایش و بازنویسی را به نویسندگان بسپرند تا دستمزد کم آن کمتر شود و این تکنولوژی بلای جان شده که قرار بود در اختیار انسانها باشد اکنون بر خودشان حکومت میکند. گاهی در میدانهای جنگ نفسشان را میگیرد و گاهی در کارخانجات با هزینه کمتری جای کارگران را گرفت و امروز در فضای هنری این تکنولوژی است که حکومت میکند و قرار است به جای او فکر کند و بنویسد و اگر بحث منفعت و درآمد در میان باشد حتماً برای یک نویسنده جایی وجود ندارد و گویی قرار است هوش مصنوعی به سبب هزینه کمتر جای او را بگیرد. همینها باعث شده تا این روزها نیویورک، جرجیا و لس آنجلس به عنوان کانون اصلی تولیدات امریکا به صحنه اعتراضات نویسندگان تبدیل شود.سوءاستفاده از نویسندگان یکی دیگر از شعارهایی است که روی بیلبوردهای اعتراضی تجمع کنندگان نقش بسته آنها معتقدند چرا از میان آن همه درآمد چند میلیون دلاری باید کمترین بخش آن سهم نویسندگان باشد. سودی که سهم اصلی آن به مافیای تلویزیون و سینما میرسد. این اعتصاب اگر ادامه پیدا کند تولید سریالها و برنامههای پرطرفدار متوقف می شود و میلیاردها دلار خسارت به صنعت هالیوود وارد میگردد. کارشناسان هالیوود ریپورتر، میگویند اگر توقف فعلی کار به ۱۰۰ روز مثل اعتصاب سال ۲۰۰۷-۲۰۰۸ نزدیک شود، عواقب مالی بالایی دارد.
هنگامی که نویسندگان ۱۵ سال پیش اعتصاب کردند، عواقب آن اعتصاب ۱۰۰ روزه حدود ۲ میلیارد دلار (یا ۲.۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳) بود. کوین کلودن، استراتژیست ارشد جهانی مؤسسه میلکن، پیشبینی میکند که این بار تلفات مالی حتی بیشتر هم میشود و سریعتر احساس خواهد شد.
طبق گزارش انجمن نویسندگان امریکا، حدود ۲۰۰۰۰ کارگر در ۶۰۰ بخش تولید محتوا ممکن است بیکار شوند. اگر اعتصاب ادامه یابد، حدود ۸۱ میلیارد دلار دستمزد مستقیم از ۸۰۰۰۰۰ شغل در صنعت سینما و تلویزیون را تهدید میکند.
خسارتی که برای هالیوودیها قابل پذیرش نیست و اعلام کردهاند که با اعتصاب کنندگان بشدت برخورد خواهند کرد.
کدام بازیگران و هنرمندان از اعتصابات حمایت کردند؟
نویسندگان در این اعتراضات تنها نبودهاند و برخی از بازیگران به خصوص هنرمندان امریکایی حمایت خودشان را اعلام کردهاند براساس خبری که ورایتی به عنوان یکی از مهمترین رسانههای سینمایی امریکا منتشر کرده است، الیزابت اولسن، دیمون لیندلوف، آماندا سایفرید و سایر سینماگران از اعتصاب نویسندگان حمایت میکنند. در کنار آنان جمع زیادی از کارگردانان و تهیهکنندگان هالیوودی نیز از این اعتصاب حمایت کردند که میتوان به اسامی چون جیمی فالون مجری برنامههای شبانه، دیمون لیندلوف نویسنده برنده امی برای سریال لاست و نگهبانان، گابریل لونا بازیگر سریال آخرین بازمانده ما، تارا هرناندز نویسنده و تهیهکننده سریال دوستان و... اشاره کرد.در این میان برخی مثل کمدین مشهور امریکایی با افشاگریهای خود آتش اعتراضات را داغتر کرده، این کمدین که خود جزو نویسندگان معترض در امریکاست در مصاحبهای با CNN دستمزد دیوید زاسلاو، مدیرعامل برادران وارنر دیسکاوری را که یکی از شرکتهای مهم تولیدات است 250 میلیون دلار در سال گذشته اعلام کرده و گفته که این رقم برابر با مبلغی است که ما 10 هزار نویسنده در سال میخواهیم.
کارفرمایان چه خوابی برای اعتصاب کنندگان دیدهاند؟
شنیدهها از آن طرف میدان یعنی جایی که استودیوهای فیلمسازی سنگر گرفتهاند حاکی است که با توجه به تجربیاتشان در اعتصابات نویسندگان در سال 2007 و مذاکرات بینتیجه چند هفتهای با اهالی نویسنده اعلام کردهاند که ما پیشبینی این اعتراضات را میکردیم در ادامه کمپانیهای پارامونت و اچ بیاو و دیزنی به کارکنان خود که همزمان در شغل نویسندگی و بخشهای دیگر فعال بودهاند دستور داد تا بر سر کار بازگردند؛ مانند کسانی که هم نویسنده و هم تهیه کننده کار بودهاند و یا مجری- نویسنده، کسانی مانند کوئینتا برانسون موظف شدهاند تا بخشهای غیرنوشتاری را که برعهده داشتهاند را از سر بگیرند؛ هرچند که آنها اعلام کردهاند که در همبستگی با همکاران نویسنده خود از حضور بر سر کار امتناع میورزند.
صاحبان سرمایه در صنعت فیلمسازی در عین حال متذکر شدهاند: پیش از اینکه نویسندگان اعتصاب کنند اوضاع محتوای فیلمهای هالیوودی رو به زوال بوده زوالی که ماحصل فیلمنامههای ضعیف آنهاست و کسانی که در اتحادیه نویسندگان هستند حتی لیاقت همان میزان دستمزد را هم ندارند.
سرانجام اعتصاب نویسندگان به کجا میرسد؟
نویسندگان خیلی بیشتر از هر گروهی در هالیوود دست به اعتصاب زدهاند. اولین بار در سال 1960 رخ داد، یک تعطیلی بزرگ که نزدیک به پنج ماه به طول انجامید.
اعتصابهای بعد در سال 1985 ، 1981 و 1973 اتفاق افتاد که طولانیترین آن در سال 1988 دقیقاً پنج ماه نویسندگان دست از کار کشیدند.اعتصاب 2007 تا 2008 پس از سه ماه به توافق رسیدند و از میان امتیازاتی که در آن دوره برای نویسندگان قائل شدند افزایش بودجه صنف نویسندگان و ایجاد تغییراتی در زمینه استخدام آنها فراهم شد.آنچه مشهود است توافق کامل کار به معنای زیان اقتصادی بزرگی برای فیلمنامهنویسان خواهد بود، اگرچه برخی معتقدند که اگر اعتراضاتشان نتیجه دهد ارزش مبارزه را دارد.
اولین برنامههایی که با اعتصاب تعطیل شدند
برنامههای گفتوگوی آخر شب، که متن آنها به صورت روزانه و در غالب کمدی نگاشته میشود از اولین برنامههایی بود که پخش آن متوقف شد. این دست از نمایشها در طول اعتصابهای گذشته هم در خط مقدم تعطیلیها قرار داشتند. برنامه انبیسی «نمایش امشب با بازی جیمی فالون»، «جیمی کیمل لایو» از شبکه ABC و سریال «The Late Show With Stephen Colbert» از شبکه CBS همگی بلافاصله متوقف شدند. وداع پنجشنبه شب جیمز کوردن با «Late Late Show» خود بموقع بود.گفتنی است که در ادامه این تعطیلیها در روزهای نخستین اعتصاب «شنبه شب زنده» (Saturday Night Live)، «گفتوگو و هک»(The Talk and Hacks) و از پربینندهترین برنامههای تلویزیونی امریکا به تعطیلی کشیده شدهاند.
افت کیفیت هالیوود تحت تأثیر شرایط بد نویسندگانش
پیشرفت تکنولوژی و اختصاص دادن بودجههای هنگفت، این ذهنیت را به وجود آورده بود که هالیوود در مسیر بسیار بزرگ و مثبتی قدم خواهد گذاشت اما رویهای که این صنعت در طی یک دهه گذشته در پیش گرفته است نه تنها در بحث کیفیت آثار نتیجه مثبتی نداشته است، بلکه این نگرانی را ایجاد کرده که آینده بسیار شوم و تاریکی در انتظار سینماگران خواهد بود. اوضاعی که فیلمنامههای ضعیف بحث اصلی این افت کیفیتها است.درحقیقت تمرکز شرکتهای فیلمسازی روی کلیشههای مورد علاقه مردم و افزایش ظرفیت تولید فیلمها و سریالهای تلویزیونی برای رسیدن به سود بیشتر هر روز بر حجم کار نویسندگان هالیوودی افزوده موضوعی که سبب شده تا سازندگان فیلمها تنها به سمت ساخت آثاری بروند که برایشان سود بیشتری دارد بنابراین نویسندگان به ناچار از میان سوژههای تکراری کارفرمایان و حجم زیادی از سفارشات و درآمد ناچیز در نهایت دست به خلق اثری میزنند که عملاً از هنر و خلاقیت تهی است و هیچ نبوغ و جذابیتی در آنها یافت نمیشود.
با این فرایند تولید فیلم در هالیوود در آینده شاهد فیلم و سریالهایی خواهیم بود که بشدت ساده و کمیت محور هستند و تنها به درد یکبار تماشا میخورند و خیلی زود از یادها فراموش میشوند. تنها فایده این موضوع برای کمپانیهای پخش فیلم است. این طرز فکر شاید که در کوتاه مدت سود کلانی را برای کمپانیهای هالیوودی درپی داشته باشد اما در بلندمدت نه تنها کیفیت کلی سینما و تلویزیون را دچار فروپاشی خواهد کرد، بلکه مخاطب و نویسندگان هالیوودی را نیز خسته کرده، نویسندگانی که مجبورند هم چون برده با کمترین دستمزد، بیشترین بازدهی را داشته باشند که نهایتش میشود ردیفی از فیلمهای بیمحتوای امروز هالیوود که سبب شده مخاطبان در حسرت فیلمهای ماندگار گذشته بمانند.