یــــادداشــــت
ماکارونی با سویا سبک مصرف رسانه
ونوس بهنود
دبیر تحریریه
vbehnood@gmail.com
شاید اخبار مربوط به قتل خیابان فرشته را شنیده باشید. قاتل به سبک سریال خون سرد برادر خود را در یک ساختمان اداری خالی مثله کرده و در اعترافات نیز گفته که شیوه قتل را از این سریال آموخته است. هر چند که سرپرست نویسندگان این سریال عنوان کرده که این اعتراف یک توجیه بوده و هر صحنه‌ای از فیلم‌های جنایی ممکن است توسط آدم‌ها تقلید شود اما یکی از سؤالات جدی این است که رژیم مصرف ما در رسانه به چه شکلی است و آیا قرار است با یک صحنه عاشقانه عاشق و با دیدن یک اختلاف خانوادگی با والدین خود درگیر شویم؟
آیا قرار است ادای فلان خواننده را در بیاوریم و یا مدل لباس پوشیدن فلان بازیگر را تقلید کنیم؟ بعد از شیوع شبکه‌های اجتماعی در ایران بزرگ‌ترین باری که نهادهای تربیتی و نظارتی بر عهده گرفته‌اند، ساختن تصویری مخرب از محتواها و بحث فیلترینگ بوده است. موضوعی که در پی اعتراضات اخیر به صورت جدی‌تر مطرح شد و واتس آپ و اینستاگرام که از قضا هر دو در ایران پرطرفدار بود به صورت کامل فیلتر شد. در مقابل اپ‌های داخلی تلاش کردند تا نیاز مراودات مردم را پاسخ دهند اقدامی که البته حداقل در اعتراف زبانی کاربران، موفقیت‌آمیز نبوده و همچنان مردم به سراغ وی پی آنها می‌روند تا بتوانند شبکه‌های فیلتر شده را حتی برای چت‌های ساده مورد استفاده قرار دهند. رژیم ما در مصرف رسانه شده است چیزی شبیه واقعیت که نه مزه و طعم واقعی را دارد و نه لذتی حقیقی. موضوع بی‌اطلاعی در مصرف محتواها و در مقابل صرفاً نگاه فیلترینگی و از ریشه خاموش کردن محتوا این بدخوری را تشدید کرده و موجب شده تا کاربر ایرانی به سادگی درگیر محتوا شده و به جای قدرت پایش و تحلیل آن به اصطلاح در جو یک محتوای سه خطی اسیر شود. ذهن کاربر ایرانی با وجود نرده‌های فیلتر همچنان در جست‌و‌جوی محتواها است و از هر رسانه‌ای که بتواند برای پرخوری و بدخوری استفاده می‌کند اما در مقابل به حدی مسخ شده از محتواست که ممکن است دستاورد آن یک قتل یا پوشش نامناسب یا بدرفتاری با خانواده یا بداخلاقی در جامعه باشد. باید معترف بود که این نرده‌ها به حدی کم توان بوده که نتوانسته مخاطب را محافظت کند و گاهی از رسانه خودی نیز تأثیری منفی مشاهده می‌شود و این در حالی است که هزاران فیلم با محتواهای روان آزار در دنیا ساخته می‌شود و در پی آن دسته‌ای از افراد جامعه به دنبال جرم و جنایت نمی‌روند.