سوسن صادقی/ سفر هوایی تنها به حمل مسافر ختم نمی‌شود، درواقع بیشتر سفرهای هوایی مربوط به حمل و نقل بار است؛ سفرهایی که نسبت به سفر هوایی مسافری با چالش بیشتری مواجه است. حمل و نقل هوایی نیاز به تحول در زمینه‌های مختلف دارد؛ تحولی که یک استارتاپ هوافضای امریکایی (ناتیلوس) که از سال 2016 فعالیت خود را آغاز کرده، به عملیاتی کردن آن نزدیک شده، چرا که اولین نمونه هواپیمای بدون سرنشین حمل و نقل هوایی را با بیش از 4 تن با نام «کنا» (Kona) طراحی کرده، ساخته و آزمایش پروازی آن را انجام داده است.

حمل بار بیشتر و سرعت بالاتر
این شرکت مستقر در کالیفرنیا در حال توسعه هواپیماهای باری خودران است و برای نخستین بار موفق شد از راه دور و از طریق یک نمایشگر این هواپیما را به پرواز درآورد و تأییدیه سازمان فدرال هوایی را بگیرد.
این هواپیمای حمل و نقل دارای بال‌های ترکیبی با یک جفت توربوپراپ (گونه‌ای موتور توربینی گازی که در آن از گردش محور توربین برای گرداندن ملخ در یک هواگرد و ایجاد پیش‌رانش استفاده می‌شود) هل‌دهنده که N3.8T هم نامیده می‌شود، با برد 900 نانومتری (هر نانومتر برابر با 0.000000001 متر) و سرعت حرکت 220 گره دریایی است. هر گره دریایی ۱۸۵۲ متر در ساعت است.
البته قرار است گل سرسبد و بزرگترین نوع این هواپیما با ظرفیت 143 تن، برد 5112 نانومتر و سرعت کروز (پرواز پیمایشی) 0.85 ماخ (یک ماخ برابر است با سرعت ۱۲۳۴ کیلومتر در ساعت) وارد میدان حمل و نقل باری بدون خلبان شود.
دو یا سه فن بالای مدل‌های بزرگ‌تر است و آنها را تغذیه می‌کند. با این طراحی منحصربه‌فرد این هواپیما کوچک‌ترین مدل در ناوگان حمل و نقل خواهد بود و می‌تواند نسبت به هواپیماهای باری بار بیشتری را حمل کند.
هواپیمای بدون سرنشین منحصربه‌فرد
این استارتاپ امریکایی می‌گوید آزمایش‌های اولیه پروازی را با مقیاس یک‌چهارم یک باند خصوصی در سن دیگو در جنوب کالیفرنیا انجام داده و حتی سرعتش به 110 کیلومتر در ساعت هم رسیده است. همچنین پس از سه سال توانسته از آزمایش تونل باد سربلند بیرون بیاید و تأییدیه عملکرد پیکربندی بدنه را دریافت کند.
این شرکت اکنون روی ساخت هواپیمای باری خودران در مقیاس کامل متمرکز شده؛ قرار است طول بال‌های این هواپیمای حمل و نقل به 26 متر برسد. یکی از بنیانگذاران این شرکت استارتاپی می‌گوید: هواپیمای باری کنترل از راه دور «کنا» قادر خواهد بود بیش از 4 تن (4.3) بار را جابه‌جا کند. این هواپیما که نوآورانه محسوب می‌شود، می‌تواند بار را با کانتینرهای استاندارد بار هوایی از زیرساخت‌های زمینی موجود حمل کند و این مزایا بر منحصربه‌فرد بودن این نوع هواپیما افزوده است.
این هواپیما همچنین به باز کردن بازارهای جدید برای محموله هوایی کمک می‌کند زیرا می‌تواند به راحتی حتی در باندهای آسفالت نشده 800 متری فرود بیاید و بلند شود.
موتورهای این هواپیماهای باری بدون خلبان و کنترل از راه دور، با سوخت جت از سری آ یا سوخت پایدار هوانوردی کار می‌کند.
این هواپیمای حمل بار بدون خلبان و از راه دور از طریق نمایشگرها کنترل می‌شود و خلبانان از راه دور بر کنترل هواپیما نظارت می‌کنند. به عبارتی پروازها توسط خلبانان از راه دور در یک ایستگاه کنترل زمینی از طریق ارتباطات ماهواره‌ای انجام می‌گیرد و بر انتقال داده‌های مبتنی بر ابر (Cloud) نظارت می‌شود. البته گفته می‌شود به جای یک خلبان در هواپیما، یک خلبان از راه دور قادر خواهد بود چندین پرواز را در ایستگاه کنترل زمینی، کنترل کند.
این شرکت قصد دارد دو طرح متوسط نیز با ظرفیت 110 تن بار و برد 5400 نانومتر و دیگری با ظرفیت 66 تن و برد 4142 نانومتر ارائه دهد.
کاهش هزینه و اثرات زیست‌محیطی
کارشناسان معتقدند با راه یافتن این هواپیمای باری به بازارهای جهانی، تحول عظیمی در صنعت لجستیک جهان اتفاق خواهد افتاد، چرا که یک راه‌حل کارآمد و مقرون به صرفه در زمینه حمل و نقل کالا از طریق اقیانوس‌هاست.
این هواپیما با هدف کاهش چشمگیر هزینه (حمل حجم بیشتر با هزینه کمتر) و کاهش اثرات زیست محیطی حمل و نقل هوایی طراحی شده است، بطوری‌که به گفته مسئولان این شرکت این هواپیماها 60 درصد هزینه‌های عملیاتی را کاهش خواهند داد و باعث نصف شدن کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای به دلیل استفاده از سوخت‌های پایدار جدید و کاهش انتشار کربن خواهند شد.
متقاضیان در انتظار کنا
گفته می‌شود چندین شرکت حمل و نقل هوایی از هم‌اکنون خواهان این نوع هواپیما هستند و قصد دارند آنها را به ناوگان هوایی خود اضافه کنند و سفارش ساخت و خرید این نوع هواپیما را به این استارتاپ داده‌اند.
این استارتاپ اعلام کرده است که انتظار می‌رود تا سال 2025 هواپیماها را تحویل دهد.