تجربه آرامشنابدرخانههای زیبایتاریخیوساحلی بوشهر
آثار تاریخی بوشهرکه دردل زیباییهایخلیجفارس مغفول ماندهاند
چالشهای ایجاد شده درباره نام خلیجفارس طی چند سال اخیر علاوه بر اینکه نام خلیج همیشه فارس را بیش از گذشته بر سر زبانها انداخت بلکه منجر شد، با ارائه دلایل و مستندات محکم تاریخی، ایرانی و فارسی بودن آن بیش از قبل تقویت و پررنگ شود. خلیجفارس 40 جزیره دارد؛ از جمله قشم، کیش، خارک، ابوموسی، تنب کوچک و بزرگ، هرمز و لاوان. ویژگیهای خاص هر کدام از این جزایر، به شگفتیها و زیباییهای دریای جنوب افزوده است. 3 استان بوشهر، خوزستان و هرمزگان در کنار خلیجفارس هستند البته بیشترین مرز آبی با 900 کیلومتر، متعلق به استان بوشهر است.
روز خلیجفارس
روز 10 اردیبهشت ماه به عنوان روز ملی خلیجفارس نامگذاری شده است. اینکه چرا این روز برای نامگذاری انتخاب شده به 400 سال قبل بازمیگردد. حدود 400 سال قبل، خلیجفارس توسط پرتغالیها اشغال میشود. پس از طرح توسعه استثمار پرتغالیها، علاوه بر خلیجفارس، جنوب هرمزگان و سیستان و بلوچستان هم توسط پرتغالیها مورد تجاوز و اشغال قرار میگیرد.
اما بعدها پرتغالیها توسط مردم ایران از این منطقه اخراج میشوند. به همین دلیل شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال 1380 تصمیم گرفت 10 اردیبهشت ماه را که مصادف با اخراج پرتغالیها از این منطقه است با عنوان «روز ملی خلیجفارس» نامگذاری کند، اما این تاریخ مربوط به سالهای دور است. چرا قبل از سال 1380 چنین تصمیمی برای نامگذاری ملی و ثبت آن گرفته نشد؟ وحید جمالی، معاون گردشگری و سرمایهگذاری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان بوشهر در گفتوگو با«ایران» در این زمینه میگوید: تا پیش از دهه 80 شمسی حساسیت کشورهای حاشیه خلیجفارس نسبت به این خلیج ایرانی بسیار کمتر بود. پس از اینکه بحث تبلیغ نام جعلی عربی برای این خلیج پیش آمد و حساسیتها روی خلیجفارس افزایش یافت، نیاز بود روز ملی برای خلیج همیشه فارس اختصاص یابد تا طی این روز خاص، همایش و مراسم زیادی برای خلیج همیشه فارس برگزار شود.
اقامتگاههای سنتی و تاریخی
با ویژگی ساحلی
به گفته جمالی، گردشگری در استان بوشهر واقعی است. یعنی بوشهر برای گردشگرانی که وارد آن میشوند همیشه مقصد نهایی گردشگری بوده، نه اینکه جزو شهرهای عبوری و موقت برای رسیدن به شهر مقصد گردشگری باشد. چون پس از بوشهر دیگر شهری وجود ندارد و به کشور قطر میرسیم. وی میگوید: با توجه به ظرفیتهای گردشگری دریایی استان، هتلهای 5 ستاره ساحلی در بوشهر ایجاد شده است و در حال ترغیب سرمایهگذاران برای ایجاد اقامتگاههای ساحلی دیگر هم هستیم. جمالی به ویژگی مهم اقامتگاههای سنتی و تاریخی ثبت شده در استان بوشهر نیز اشاره میکند و میگوید: ویژگی که اقامتگاههای بوشهر را از سایر استانهای کشور متمایز میکند، ساحلی بودن آنها در کنار سنتی و تاریخی بودن است. این اقامتگاهها در دنیا کمنظیر است چون تعداد اقامتگاههایی که هم سنتی و تاریخی و هم ساحلی باشند، در جهان اندک است. این خانههای تاریخی پس از مرمت و بازسازی، به عنوان اقامتگاهها و هتلهای تاریخی و ساحلی مورد استفاده قرار گرفتهاند. به این هتلها، هتل بوتیک گفته میشود.
وی درباره احتمال تخریب تدریجی این خانههای قدیمی به دلیل استفاده مکرر از آنها به عنوان هتل و اقامتگاه، اظهار میدارد: این موضوع دقیقاً برعکس است. وقتی ساختمانی متروکه و غیرقابل سکونت باشد بتدریج خراب میشود، اما ساختمانی که به طور دائم گردشگر در آن رفت و آمد دارد، به دلیل استفاده از کولر، از اثرات مخرب و آسیبزای گرما و رطوبت که از ویژگیهای این منطقه است در امان میماند. این امر به روند پیشگیری از تخریب تدریجی ساختمان کمک بسیاری میکند. ضمن اینکه مرمت آنها بیشتر مورد توجه قرار خواهد گرفت. جمالی با اشاره به کوه نمک (در مرز بین شهرستانهای دشتی و دیر) به عنوان یکی از شگفتیهای مهم گردشگری طبیعی استان که بیشتر، گردشگران خارجی را به خود جذب کرده است، میگوید: آب درمانی از دیگر جاذبههای طبیعی و گردشگری است که در تنگستان وجود دارد. چشمهها و حوضچههای آبدرمانی خاص شبیه آنچه در استان اردبیل است، در استان بوشهر هم وجود دارد که با هدف گردشگری سلامت از آن استفاده میشود. این مسئول با بیان اینکه بیش از 10 منطقه دارای جاذبه گردشگری طبیعی استان بوشهر در محدوده خلیجفارس وجود دارد، درباره یکی از جاذبههایی که میتواند بسیاری از علاقهمندان به حفاظت و زیبایی و درمان مشکلات پوستی را به سوی خود بکشاند، توضیح میدهد: «یکی دیگر از این جاذبههای طبیعی که درصدد توسعه آن هستیم، «فیشدرمانی» یا «ماهیدرمانی» است که ظرفیت آن در شهرستان جم استان بوشهر وجود دارد. در این شهرستان، چشمههایی هستند که گردشگران میتوانند پای خود را داخل آب بزنند. ماهیها به پوست پاها حمله میکنند و با ضربه زدن آهسته، موجب از بین رفت پوستهای مرده پا میشوند، اما این حمله ماهیها نه تنها بدون درد بوده بلکه در درمان بیماریهای پوستی مؤثر است. نوک زدن ماهیها، به گونهای است که گویی روی پوست، به آرامی لیف کشیده میشود.» ماهیگیری هم از دیگر لذتهایی است که گردشگرانی که به این منطقه سفر میکنند، تمایل زیادی دارند آن را تجربه کنند. به همین دلیل در بسیاری از نقاط ساحلی، مکانهایی برای ماهیگیری در نظر گرفته شده است که مورد اقبال زیاد گردشگران قرار میگیرد. تعدادی شناور سنتی هم برای گشت دریایی و گردشگری در نظر گرفته شده که با حرکت آهسته روی دریا، همراه با موسیقی ملایم، لحظات خوبی را برای گردشگران ایجاد میکند.
آثار تاریخی که مغفول ماندهاند
به گفته وی، بسیاری از مردم و گردشگران به خاطر لذت بردن از سواحل خلیجفارس به جنوب کشور میآیند. همینها موجب شده آثار تاریخی زیادی که در حاشیه خلیجفارس وجود دارد، مغفول بماند. نمونه آن بناهای تاریخی است. البته معماری و بافت تاریخی بوشهر که به «بیت میلانی» هم مشهور و بسیار شبیه میلان ایتالیاست از دیگر جاذبههای گردشگری مغفول مانده این منطقه است که باید بیشتر روی آن کار شود. در مجموع جاذبههای تاریخی زیادی در محدوده خلیجفارس وجود دارد که شاید هنوز بسیاری از مردم آن را نمیشناسند.
معاون گردشگری استان بوشهر، ویژگی مهم خلیجفارس را بکر بودن این منطقه عنوان میکند و میگوید: بکر بودن این منطقه موجب شده که گردشگران با خودرو هم بتوانند از کنار سواحل عبور کرده و آن را تماشا کنند. این ویژگی، برخلاف سواحل شمال است. در شمال کشور، دخالت انسان موجب شده ساختمانهای زیادی در حریم سواحل دریای خزر ساخته شود. یکی از دلایل آن هم ورود غیربومیها به استانهای شمالی بوده اما در جنوب بیشتر از استانهای همجوار وارد استان بوشهر شدهاند. وی معتقد است باید خلیجفارس را به عنوان منطقه گردشگری به مردم جهان بشناسانیم. با وجود اینکه اغلب گردشگران با هدف بهرهمندی از گردشگری دریایی به جنوب کشور سفر میکنند، باید این نکته را یادآور شد که ظرفیتهای گردشگری این مناطق نظیر استان بوشهر فقط گشت دریایی نیست. اماکنی نظیر رستورانهای ساحلی، وسایل بازی ساحلی، ورزشها و تفریحات ساحلی حتی مسابقات مجسمههای شنی و ماهیگیری هم جزو گردشگری دریایی محسوب میشود که باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.