سفـریبـه شــــــهر ورشو لهستان ایران
مقصدیجدیدوشگفتانگیز برایگردشگران
زهره افشار
روزنامهنگار
فصل بهار هرگوشه از کشورمان زیبایی خاص خود را دارد اما برخی مناطق مانند لرستان در این فصل طبیعتی بسیار شگفتانگیز دارد پس با ما همسفر شوید تا به سرزمین آبشارها برویم.اما این بار نمیخواهیم شما را به مرکز استان لرستان ببریم بلکه میخواهیم به شهر ورشو سفر کنیم. درست است؛ شما برای دیدن شهر ورشو لازم نیست راهی لهستان شوید، بلکه باید به لرستان و «بروجرد» شهر ملی «ورشو» شوید.
ورشوسازی در این شهر قدمتی طولانی دارد و در هر نقطهای از شهر که بروید حتماً نشانهای از این صنعت میبینید. فلز «ژرمن سیلور» به صورت ورق از کشور لهستان به ایران وارد میشده، به ورشو مشهور بوده است به همین دلیل نام ورشو بر این صنعت گذاشته شد. حالا نام این صنعت با بروجرد گره خورده است، هرچند به دلیل مشکلاتی در واردات این فلز، صنعت ورشوسازی بروجرد رونق سالهای دور را ندارد اما دستساختههای استادان بزرگ ورشوسازی همچنان زینتگر مغازههای ورشوفروشی بروجرد و نمایشگاههای ملی و بینالمللی ورشو است. ما بروجرد را نه فقط به دلیل مرکزیت این صنعت بلکه به دلیل داشتن طبیعتی کوهستانی، دشتهای پر گل، مزارع و مراتع سرسبز در بهار انتخاب کردهایم. اگر یکبار در اردیبهشت به بروجرد بروید قطعاً هر سال در این ماه نمیتوانید انتخاب دیگری برای سفر داشته باشید. این شهر زاگرسی که در بهار به تکهای از بهشت میماند در کنار جاذبههای دیدنی تاریخی و فرهنگی، شما را مجذوب زیبایی طبیعت بکر خود میکند.
در این شهربرای رفتن به دل طبیعت خیلی نیازی به ماشین ندارید و به محض اینکه به انتهای خیابانهای خروجی شهر برسید میتوانید در گوشهای زیبا پیک نیک کنید. این ویژگی باعث شده که مردم بروجرد در تعطیلات آخر هفته حتی با داشتن یک دوچرخه معمولی وسایل پیک نیک را جور کرده و با خانواده روز زیبایی را در دل طبیعت زیبای این شهر بگذرانند.
گشت وگذار در شهر
توصیه ما برای بروجردگردی و دیدن آثار تاریخی آن پیادهروی از سمت خیابان اصلی شهر یعنی شهدا به سمت خیابان جعفری یعنی جایی است که بازار سنتی شهر قرار گرفته است. نخست به دیدن مسجد بزرگ و قدیمی بروجرد یعنی مسجد سلطانی که به نام مسجد امام خمینی(ره) شناخته میشود، بروید.
بنای فعلی این مسجد در دوران قاجار و زمان فتحعلیشاه ساخته شده است. این مسجد که از نوع مساجد چهار ایوانی (مانند مسجد امام تهران و مسجدالنبی قزوین) است با 7هزار مترمربع وسعت بزرگترین مسجد تاریخی غرب کشور است. پس از آن به بازار بروجرد میرسید که قدمت آن حداقل به دوران قاجار برمیگردد. این بازار از سه راسته بازار تشکیل شده که هرکدام از راستهها مغازههای سنتی گیوهدوزی، جاجیم بافی، جوراببافی، مسگری، حلبیسازی، چلنگری، بوریابافی، لحافدوزی را در خود جای داده است. در این بازارگردی به همه علاقهمندان مردمشناسی توصیه میکنیم حتماً دوربین فیلمبرداری و عکاسی خود را همراه داشته باشند تا بتوانند لحظات نابی را ثبت کنند. از هر کدام از صاحبان این مشاغل که بخواهید درباره حرفه خود برای شما بگویند حتماً با گویش شیرین بروجردی وقت زیادی برای شما میگذارند که باورتان نمیشود. پس از آن سراغ مسجد جامع را بگیرید که حدود ۱۳ قرن قدمت دارد. این مسجد که به مسجد جمعه هم مشهور است در محله تاریخی دودانگه بروجرد (خیابان جعفری) واقع شده است و دارای منبر ۹ پله چوبی معروفی است که در سال ۱۰۶۸ هجری قمری ساخته شده است. در این شهر پلهای تاریخی زیادی از جمله پل تاریخی قلعه حاتم وجود دارد که دوستداران معماری را به سوی خود جذب میکند.
کباب بروجرد را به هیچ عنوان از دست ندهید
در بروجردگردی حتماً از محلیها سراغ مغازههای کبابی بروجرد را بگیرید. مغازههای کوچکی که بهترین کبابی را که تاکنون خوردهاید به شما میدهند از آنها بخواهید به جای دوغهای کارخانهای برای شما دوغ محلی بروجرد بیاورند. اگر از این دوغ محلی نوش جان کنید حتماً آن را در سبد سوغات خود میگنجانید. برای شام هم پیشنهاد ما به شما خوردن جوجه کباب البته به سبک بروجردی است! از محلیها سراغ جوجه کبابیهای حاشیه شهر را بگیرید. یادتان باشد در سفارش جوجه به این نکته توجه کنید که جوجه کبابیهای بروجرد به سیخهای بلندشان مشهور هستند و هر سیخ جوجه کباب کفاف یک وعده غذای خانواده چهار نفره را میدهد.
سوغات بروجرد
در بروجرد حتماً دستساختهای از ورشو بخرید و از استاد کارش بخواهید یادگاری روی آن حک کند؛ شک نکنید اگر به حرکت نرم قلم حکاکی استاد روی ورشو دقت کنید محو هنر او خواهید شد و آن موقع است که میفهمید چرا بروجرد شهر ورشو نام گرفته است.
در سوغاتیهای خود حتماً خرید «ارده» را بگنجانید. بهترین مغازههای اردهفروشی در خیابان جعفری و روبهروی بازار هستند، سعی کنید مقدار بیشتری ارده بخرید چون حتماً پس از اینکه به شهر خود رسیدید افسوس میخورید چرا از این خوراکی خوشمزه تعداد بیشتری خریداری نکردهاید.
شما که در بهار به بروجرد سفر کردهاید این فرصت را دارید که از سبزیهای کوهی که زنان روستایی از کوههای مشرف به شهر میچینند بخرید. در ورودی بازار سنتی بروجرد در ماههای فروردین و اردیبهشت زنان روستایی را با لباس محلی میبینید که سفرهای از انواع سبزیهای کوهی را در پیاده رو پهن کردهاند و در کنار آن شبدر و شنگ هم میفروشند. اگر درطبخ سبزی پلو از این سبزیهای خودروی کوهی استفاده کنید از طمع اعجابانگیز آن شگفتزده میشوید. وقتی این خانمهای روستایی که عمدتاً سالخورده هستند متوجه شوند شما گردشگر هستید حتماً جدا از خرید شما، مقداری شنگ یا شبدر به شما هدیه میدهند تا میهمان نوازی خود را به شما ثابت کنند. سوغاتی دیگری که ما به شما توصیه میکنیم بخرید خیار شوری است که در تمام جادههای ییلاقی اطراف شهر مخصوصاً جاده ونایی میتوانید سراغ آن را از محلیها بگیرید. این خیارهای ریز محصول زمینهای زراعی بروجرد است.