جنگ اوکراین و قیمت روغن پخت و پز
رستوران تاریخی بالیکجای استانبول ماه‌ها تلاش کرد تا هزینه‌های گزاف روغن آفتابگردان را که آشپزها برای سرخ‌کردن ماهی استفاده می‌کنند، مدیریت کند. در نهایت، در اوایل آوریل با افزایش قیمت روغن، تقریباً چهار برابر بیشتر از سال 2019، این رستوران قیمت‌های خود را افزایش داد. در حال حاضر، حتی برخی از مشتریان قدیمی به منو نگاه می‌کنند و محل را ترک می‌کنند. آشپز رستوران می‌گوید: «ما مقاومت کردیم. گفتیم کمی صبر کنیم، شاید بازار بهبود یابد، شاید قیمت‌ها تثبیت شود اما دیدیم هیچ پیشرفتی وجود ندارد. مشتری توان خرید ندارد. قیمت روغن پخت و پز از زمان شروع همه‌گیری کووید-19 به دلایل متعدد، از برداشت کم در امریکای جنوبی گرفته تا کمبود نیروی کار به دلیل شیوع ویروس و افزایش پیوسته تقاضا از سوی صنعت، در سطح جهانی در حال افزایش بوده است.
ë Dee-Ann Durbin
ë روزنامه‌نگار آسوشیتدپرس
ë Kelvin Chan
ë روزنامه‌نگار آسوشیتدپرس
جنگ در اوکراین - که تقریباً نیمی از روغن آفتابگردان جهان را تأمین می‌کند، علاوه بر 25 درصد از روسیه - باعث توقف حمل و نقل و افزایش قیمت روغن پخت و پز شده است. این آخرین پیامد جنگ روسیه علیه اوکراین است که بر عرضه جهانی غذا تأثیر گذاشته است. این نیز یکی دیگر از هزینه‌های رو به افزایشی است که با افزایش تورم، خانوارها و مشاغل را تحت فشار قرار می‌دهد. این درگیری بیشتر باعث افزایش هزینه‌های غذا و انرژی شده که بیشترین ضربه را به فقیرترین مردم وارد کرده است.
بویژه، عرضه مواد غذایی در معرض خطر است زیرا جنگ، حمل و نقل غلات مهم از اوکراین و روسیه را مختل کرده و به بحران جهانی تولید دامن زده است که به معنای مواد غذایی گران‌تر و کمتر است.
از دست دادن ذخایر ارزان قیمت گندم، جو و سایر غلات، چشم‌انداز کمبود مواد غذایی و بی‌ثباتی سیاسی را در کشورهای خاورمیانه، آفریقا و برخی کشورهای آسیایی که میلیون‌ها نفر به نان یارانه‌ای و رشته فرنگی ارزان متکی هستند، افزایش می‌دهد. بر‌اساس گزارش بانک جهانی، روغن سویا که در سال 2019 به قیمت هر تن، 765 دلار فروخته می‌شد، در ماه مارس به طور میانگین 1957 دلار به ازای هر تن بود.
قیمت روغن پالم 200 درصد افزایش یافت و انتظار می‌رود پس از اینکه اندونزی، یکی از بزرگترین تولیدکنندگان جهان، صادرات روغن پخت و پز را برای محافظت از عرضه داخلی ممنوع کرد، بالاتر هم برود.
برخی از سوپرمارکت‌ها در ترکیه محدودیت‌هایی را بر میزان روغن‌های گیاهی که خانوارها می‌توانند خریداری کنند، اعمال کرده‌اند، زیرا نگرانی‌ها در مورد کمبود، باعث ایجاد وحشت در خرید شده است. برخی از فروشگاه‌ها در اسپانیا، ایتالیا و بریتانیا نیز محدودیت‌هایی در نظر گرفته‌اند. خریداران آلمانی در رسانه‌های اجتماعی، عکس‌هایی از قفسه‌های خالی مربوط به روغن آفتابگردان و کانولا منتشر می‌کنند. شرکت برق اصلی کنیا در توئیتی هشدار داد که دزدها مایع سمی را از ترانسفورماتورهای الکتریکی تخلیه می‌کنند و آن را به عنوان روغن پخت و پز می‌فروشند.
خریداری در حال اسکن قیمت‌ها در سوپرمارکتی در هراره، زیمبابوه، جایی که هزینه روغن نباتی از زمان شروع جنگ تقریباً دو برابر شده و در حال حاضر یک بطری دو لیتری روغن حدود 9 دلار قیمت دارد، گفت: «اکنون باید همه چیز را بجوشانیم. روزهای ماهیتابه (سرخ کردن) تمام شده است.»
یک غرفه مواد غذایی در جاکارتا، اندونزی می‌گوید روزانه به 24 لیتر روغن پخت و پز نیاز دارد. در آنجا برنج سنتی با غذاهایی مانند گوشت گاو ادویه‌دار سرخ‌شده سرو می‌شود. اما از ماه ژانویه، برای تأمین این عرضه با مشکل مواجه شدند و چیزی که می‌خرد بسیار گران‌تر از قبل است. سود کاهش یافته، اما نگران هستند با افزایش قیمت، مشتریان خود را از دست بدهند.
اندونزی محدودیت‌های قیمتی را برای روغن پالم در داخل وضع کرده و صادرات آن را ممنوع کرده است که موجب فشاری جدید در سراسر جهان شده است. روغن پالم به عنوان جایگزینی برای روغن آفتابگردان مورد توجه قرار گرفته است و در بسیاری از محصولات از کلوچه گرفته تا لوازم آرایشی استفاده می‌شود. در لندن صاحب رستوران آکاش تندوری می‌گوید یک بشکه 20 لیتری روغن پخت و پز چند ماه پیش برای او معادل 28 دلار هزینه داشت و اکنون به 49 دلار رسیده است. ما نمی‌توانیم تمام [افزایش] قیمت‌ها را به مصرف‌کننده منتقل کنیم.
شرکت‌های بزرگ نیز این درد را احساس می‌کنند. شرکت یونیلور(Unilever) مستقر در لندن - که محصولاتی چون صابون داو و سس مایونز هلمان را تولید می‌کند - گفت که برای نیمه اول سال قراردادهایی برای مواد مهم مانند روغن نخل بسته است. اما به سرمایه‌گذاران هشدار داد که ممکن است هزینه‌ها در نیمه دوم سال به میزان قابل توجهی افزایش یابد.