همایشها، فرصتی برای شنیدن حرف مشترک زنان دنیا
فاطمه امی
خبرنگار حوزه زنان و خانواده
۴۴ سال از اسلامی حرف زدهایم که رسالتش ارجنهادن به مقام زن و حفظ بنیانهای نهاد خانواده است. در تمام این سالها از جایگاه تا شناخت زن، وظایف، نقش فردی و اجتماعی او در بستر خانواده و جامعه حرف زدیم. اگر غرب ادعاهای بشردوستانهای برای حمایت از زنان دارد ما نیز از اینسو همیشه در پی تبیین جایگاه والای زن بودهایم؛ آن هم زمانی که در دنیا نگاه غالب به زن، نگاهی ابزاری است.
این روزها خبرهایی میشنویم که رنگ و بوی اتحاد میدهند. چند وقتی است همایشهای بینالمللی با موضوع خانواده و زن بهصورت متعدد و مستمر برگزار میشود. این رویدادها حضور مردان و زنان از کشورهای مختلف را به همراه دارد و به دنبال ارائه الگوی صحیح زن و خانواده اسلامی و در مقابل نقد چالشهایی است که نگاه غربی در جوامع ایجاد کرده است. همین همایشها و جلسات، پنجره جدیدی را بازکرده و مشخص شده اشتراکات حرفهایمان کم نیست. کشورهای مختلف فارغ از مذهب نیز منتقد نگاه غربی به زن هستند. همایش بینالمللی «مادران فاطمی»، سمینار بینالمللی «سلامت زنان» و همایش بینالمللی «حورا انسیه» از جمله این موارد در چند وقت اخیر بودند که برگزار شدند. اخیراً نیز اخبار همایشی با عنوان «خانواده مقاوم» به گوش میرسد که بناست در آذرماه سال آینده برگزار شود. علت برگزاری این همایش این گونه بیان شده که «جهانی شدن، بنیانهای اخلاقی را با سیطره نسبیگرایی و لیبرالیسم اخلاقی متزلزل کرده است.... این فضا، نولیبرالیسم را به مثابه فرهنگ مهاجم و در موقعیت قدرت، دین و خانواده را به مثابه محافظتکننده بر ارزشهای اخلاقی و در موقعیت مقاومت نشان میدهد. در چنین موقعیتی خانواده نمیتواند با سهولت و سادگی گذشته، ارزشهای اخلاقی و دینی را بازتولید کند». با این نگاه ایده این همایش آن است که الگوهای تربیتی، کنشگری، تولید ادبیات علمی و حکمرانی در خصوص خانواده از موقعیت «قدرت» به موقعیت «مقاومت» تغییر کند و از این طریق خلق ارزش شود. با توجه به روند اطلاعرسانی، برگزاری پیشنشستهای هماندیشی و پایههای نظری این همایش امید آن میرود که بتواند یک همایش موفق باشد.
گردهماییهای اینچنینی همه در پی تبیین و نشان دادن تعریف درست از زن و نهاد خانواده هستند؛ امری که شاید با عناوین متفاوت اما مضمون واحد از زبان تمام مردم دنیا شنیده میشود و در این رویدادها تنها وقتی حرفها کنار هم گذاشته میشوند، شباهتها مشاهده میشود. البته لازم است که تأکید شود، صرف تجلیل و رونمایی از یک مفهوم جدید در دنیای زنان و خانواده یا دامنزدن به حواشی و تشریفات بیهوده نمیتواند مشکلی را حل کند. باید از این فرصت جهت صادرکردن نظرات و حرفهایمان در حوزه زنان و خانواده بخوبی استفاده کنیم. همچنین تجربه برگزاری این نوع رویدادها در سالهای گذشته نشان میدهد که پیوست رسانهای و تبلیغ مؤثر جهت دیدهشدن و استقبال ضروری است؛ امری که با وجود بینالمللی بودن همایشها، در سطح داخلی هم به طور دقیق انجام نمیشود. نکته قابلتوجه بعدی در این مورد، ورود به مبحث زن است. معمولاً مدخل ورودی به جایگاه و مفهوم زن، خانواده است. شاید بد نباشد گاهی شاهد تبیین زن بهعنوان یک زن باشیم تا راحتتر بتوان او را در پازل اجتماع و خانواده قرار داد. درنهایت ماهیت و موضوع این رویدادها اتفاق مبارکی است که نباید با کمکاریهای کوچک در بحث اجرا و یا حتی محتوا، از اثرگذاری آن کاست.