در حافظه موقت ذخیره شد...
نگاهی به کد‌های اخلاقی گردشگری و احترام به فرهنگ میزبان
روی فرهنگ و محیط زیست مقصد خش نیندازید
هرچه به روز‌های پایان سال نزدیک می‌شویم، دغدغه سفر و گردشگری برای بسیاری از مردم جدی می‌شود، اما چرا مردم برخی از مناطق چندان روی خوشی به گردشگر‌ها نشان نمی‌دهند؟ واقعیت این است که بیشتر ما، برای فهمیدن و آشنایی با فرهنگ شهر مقصد، سعی می‌کنیم تا با انجام کار‌ها یا رفتارهایی، صمیمیت خود را به بومی‌‌های منطقه نشان دهیم؛ غافل از اینکه شاید با همین صمیمیت، از خطوط قرمز فرهنگی مردم منطقه عبور کنیم. همچنین اغلب ما با سیستم رفتاری خودمان به مسافرت می‌رویم. مثلاً اگر عادت داشته باشیم همیشه با لهجه‌‌ها و گویش‌‌های مختلف شوخی کنیم، در شهر مقصد هم همین را اجرا می‌کنیم و برایمان مهم نیست که شاید جامعه محلی از این نمک‌پرانی‌مان ناراحت شوند.
کد‌های اخلاقی گردشگری
اما موضوع احترام به جوامع محلی در گردشگری از کجا برای جامعه جهانی به دغدغه تبدیل شد؟ در دهه ۷۰ و ۸۰ میلادی زمانی که گردشگری انبوه شکل گرفت، مشکلات فرهنگی و اجتماعی زیادی در دنیا به وجود آمد لذا با نشستی در ترکیه و بعد هم شیلی در نهایت ۱۰ کد اخلاقی در گردشگری از این بررسی‌‌ها خارج شد. اما چرا این کد‌ها به قانون تبدیل نشدند؟
علی‌اصل اظهار می‌دارد: چون قوانین هر کشور، متفاوت است. مثلاً در ایران مسأله رعایت شئونات اسلامی را داریم اما در کشور‌های دیگر این مسأله وجود ندارد. به همین دلیل روی موضوع وجدان طبیعت که فراتر از قانون است، دست گذاشتند.
وی درباره توضیح احترام در گردشگری به جوامع محلی می‌گوید: احترام متقابل می‌تواند شامل این باشد که من پوششم طبق عرف آن منطقه باشد. مثلاً اگر در مکانی، مردان آن منطقه با لباس کوتاه در شهر پرسه نمی‌زنند، گردشگر نباید با شلوارک در آن شهر بچرخد. یا برخی دوست دارند با نوع پوشش یا لهجه جامعه محلی شوخی کنند اما جامعه محلی هوشمند است لذا اگر با سکوت یا نوع لبخند خاصش گردشگر را همراهی کند، به معنی آن نیست که متوجه شوخی نشده باشد.
علی‌اصل می‌افزاید: گردشگر نباید به گونه‌ای رفتار کند که یک تهدید فرهنگی اتفاق بیفتد. مثلاً نباید اصرار کنیم که بچه‌‌های کوچک در یک منطقه از ما پول بگیرند چون با این حرکت آنها را بدعادت می‌کنیم.
وی می‌گوید: حتی اگر عقاید غلطی در جامعه محلی وجود داشته باشد، من به عنوان گردشگر در موقعیتی قرار ندارم که آن را اصلاح کنم چون هم نمی‌توانیم در لحظه و با کمی صحبت تغییر ایجاد کنیم و هم اینکه این امر نیاز به تخصص ویژه دارد و باید توسط نخبگان همان جامعه محلی اصلاح شود.
آرامش مقصد را برهم نزنید
توجه گردشگر به محیط زیست شهر مقصد، بعد دیگر احترام به شهر میزبان یا همان رعایت اخلاق گردشگری است. برهم زدن محیط بکر یک شهر با تولید یا پخش صدا‌های ناهنجار یا آتش به پا کردن در اماکنی مانند جنگل‌‌ها یا سواحل، برهم زدن اکوسیستم طبیعی با تولید بی‌رویه زباله، از متداول‌ترین کارهایی است که گردشگران بدون درنظر گرفتن اصول اخلاقی گردشگری انجام می‌دهند.
علی‌اصل خاطرنشان می‌کند: زمانی که من گردشگر با خانواده‌ام به یک روستا سفر می‌کنم و با باغی مواجه می‌شوم که حریم مالکیت آن با چند چوب یا سنگ مشخص شده، ممکن است وارد باغ شوم درحالی که آن چوب و سنگ در روستا به عنوان «نظام مالکیت» مشخص برای اهالی منطقه باشد. یعنی این‌گونه اعلام می‌کند که کسی حق ورود به آن باغ را ندارد. نظام مالکیت برای شهرنشین‌‌ها هم در قفل شده آهنی است.
وی می‌افزاید: اگر احترام متقابل به وجود نیاید، جامعه محلی به ورود گردشگر بی‌تفاوت می‌شود. اگر این موضوع شدت گیرد، گردشگر و جامعه محلی وارد تهاجم می‌شوند لذا مشاهده شده که دهیار و جوانان روستا برای استقبال از گردشگران با چوب ایستاده‌اند!
در آستانه آغاز سفر‌های نوروزی، خوب است بدانیم که طبق بیانیه سازمان ملل، جامعه محلی دارای حق است بنابراین تمام هنجارها، فرهنگ و رفتار جوامع محلی باید برای گردشگر مهم باشد.