مهدیه دریابیگی
روزنامه‌نگار

 به سن 40 سال نزدیک شده است، یعنی پنج سال دیگر در این فوتبال پرهیاهو قرار است، قضاوت کند. 24 سال است که در مستطیل سبز انواع و اقسام مشکلات را تحمل کرده تا بتواند خواسته پدرش را جامه عمل بپوشاند، اما با اینکه این شغل توصیه پدرش است پشیمان شده و اگر او را به 24 سال پیش برگردانند هرگز قبول نمی‌کند قاضی میدان باشد. افق دیدش عوض شده وقرار است مسیر زندگی کاری‌اش را به سمت و سوی دیگر سوق دهد. این بار او وارد دنیای دیگری شده کاملاً متفاوت با شغلی که در فوتبال دارد. علی صفایی داوری که از قم به فوتبال ایران معرفی شده وارد دنیای مدلینگ شده است. 10 سال پیش قرار بود این کار را دنبال کند اما احساس کرد به داوری اش لطمه می‌خورد، حالا اما به مرز پختگی رسیده جایی که می‌تواند حد و مرز دو شغل را حفظ کند جوری که هیچ کدام باعث حذف دیگری نشود. در فوتبالی که داورانش هیچ ارج و قربی نزد فوتبالی‌ها ندارند، اما شغل اصلی‌شان می‌تواند هرکسی را شگفت‌زده کند.
یکی جراح است و دیگری خلبان، یکی دبیر آموزش و پرورش است و یکی دیگر کارمند شهرداری. اکثراً هم با مدارج بالای علمی، اما این بار صفایی کار نویی را انجام داده است. ورود به دنیای مدلینگ که کاری آرام و همراه با وقار است در حالی که فوتبال حرفه‌ای پر از تنش است و صفایی مجبور است این پارادوکس بین دو کار خود را طوری همسو کند که هیچ کدام مانع از پیشرفت دیگری نشود. بد نیست در شرایطی که داوران در این فوتبال بی‌رحم مورد بدترین اتهامات والفاظ قرار می‌گیرند با داوری همکلام شویم که کاری نو در پیش گرفته است. این گفت‌و‌گو حاصل دو ساعت گپ و گفت با صفایی در روزنامه ایران ورزشی است که شاید به خاطر ملاحظات کاری‌اش سعی کرد جریان مصاحبه را به سمتی ببرد که کمتر مورد قضاوت همکارانش و یا فوتبالی‌ها قرار بگیرد.

با اینکه بارها بازی‌های پخش مستقیم را قضاوت کردید، اما شاید در دنیای فوتبال کمتر کسی با بیوگرافی شما آشنا باشد، بد نیست مختصری از بیوگرافی خود را برای مخاطب توضیح دهید.
من علی صفایی هستم، متولد قم، 40 سال سن دارم. لیسانس کارشناسی مدیریت بازرگانی و فوق‌لیسانس مدیریت بازاریابی دارم. از سال 77 وارد عرصه داوری شدم و پس از پشت سر گذاشتن مراحلی که باید در این عرصه طی می‌کردم در نهایت سال 92 داور لیگ برتر شدم و 9 سال است که در لیگ برتر قضاوت می‌کنم.
در آستانه سال جدید از شما دعوت کردیم به روزنامه ایران ورزشی بیاید تا حال و هوای مصاحبه هم کمی با ایام نوروز همسو شود. چقدر حال و هوای نوروز را دوست دارید و بهترین عیدی که تاکنون گرفتید چه بوده است؟
حال و هوای نوروز را خیلی زیاد دوست دارم، همیشه از نو شدن سال و تغییر فصل لذت بردم اما صادقانه بگویم سه چهار سالی است به خاطر شرایطی که کل مردم درگیر آن هستند چندان از ایام عید لذت نمی‌برم. بهترین عیدی هم  که گرفتم در سن هشت سالگی‌ام بود. پدرم یک استوک برایم خرید فکر می‌کنم ارزش آن برایم از خرید یک ماشین پورشه هم بیشتر بود. بدون شک بهترین عیدی زندگی‌ام بود.
فکر می‌کنید در این حال و هوا بهترین عیدی که در سال جدید قرار است به شما بدهند، چیست؟
حال دل مردم عزیزم خوب شود.
یعنی برای خودتان آرزویی ندارید؟
وقتی حال دل مردم عزیزم خوب باشد این بهترین هدیه برای من است این را واقعاً می‌گویم.
اما به‌دلیل شغلی که دارید قطعاً بارها شده که همین مردم باعث شده‌اند آزرده شوید!
درست است. بعضی مواقع دلم از دستشان شکسته چون بی‌دلیل من را قضاوت کردند. مثلاً بعد از یکی از بازی‌ها به پیج شخصی‌ام حمله کردند و حدود هشت هزار کامنت ناســـــــــــــــزا دریافت کردم و انواع و اقسام تهمت‌ها را به من زدند، دلخور شدم اما هیچ وقت این دلخوری باعث نشده که از مردم عزیزم آن قدر دل نگران شوم که برایشان بهترین‌ها را آرزو نکنم. فقط از آنها می‌خواهم که ما را قضاوت نکنند این مسأله خیلی ناراحتمان می‌کند.
 البته مثل اینکه چند وقتی است به‌دلیل مصدومیت قضاوت نمی‌کنید و از فضای ملتهب فوتبال دور هستید؟
بله، من مینیسک پایم آسیب دید و مدتی است که قضاوت نمی‌کنم.
چرا؟ چه مسأله‌ای باعث شد که دچار مصدومیت شوید؟
در تستی که قبل از بازی‌ها گرفتند در هوای سرد تهران مجبور شدیم که تست یو یو را پشت سر بگذاریم و در آن لحظه من دچار آسیب دیدگی شدم و این مصدومیت دریکی از بازی‌های لیگ یک تشدید شد. اما خدا را شکر مشکلم حل شده و به کمیته داوران اعلام کردم که در سال جدید مشکلی برای قضاوت ندارم.
پس نیازی به عمل جراحی نداشتید؟ چون به نظر می‌رسید میزان آسیب دیدگی‌تان جدی‌تر باشد.
نه نیاز به جراحی ندارم اما اگر قرار بود که جراحی کنم باید چیزی نزدیک پنجاه میلیون هزینه می‌کردم.
این هزینه را فدراسیون نمی‌داد؟ داوران لیگ برتر بیمه نیستند؟
نه فدراسیون هزینه را پرداخت می‌کرد و نه بیمه هستیم که بیمه پرداخت کند. آقای حاج ملک پایش را چند سال پیش عمل کرد و فدراسیون فقط 10 درصد از هزینه‌اش را پرداخت کرد و مابقی آن را خودش پرداخت کرد.
یادم هست در یکی از کلاس‌های داوری آقای ترکی همین مشکلات را مطرح کرد و گفت تمام پولی که برای قضاوت می‌گیرید خرج فیزیوتراپی، استخر و تمرین می‌شود و عملاً پولی به داوران نمی‌رسد!
دقیقاً همین طور است. آقای ترکی هم در همان جلسه گفت در چنین شرایطی به ما می‌گویند یا دیوانه هستید و یا از جایی تأمین می‌شوید که حاضرید در این فضا قضاوت کنید.
پس حق دهید که در بعضی مواقع در مورد داوران شائبه به وجود آید!
با چنین شرایطی بله، اما ما دیوانه کارمان هستیم و همین نکته بیشتر برای داوران صدق می‌کند.
با تمام مصائبی که در داوری وجود دارد پس چرا این حرفه را انتخاب کردید؟
پدرم داور بود با توصیه ایشان داور شدم.
خب وقتی ایشان داور بودند باید خودشان از این مشکلات اطلاع داشته باشند و اجازه نمی‌دادند شما به این عرصه وارد شوید؟
ایشان می‌خواست من به چیزهایی برسم که او نتوانست در داوری به‌دلیل یکسری از مسائل برسد.
به نظرتان به حقتان رسیدید و توانستید آرزوی پدر را برآورده کنید؟
نه اصلاً به حقم در داوری نرسیدم.
چرا؟
به خاطر بعضی از کم لطفی‌ها و مشکلاتی که وجود داشت. وگرنه من پتانسیل رسیدن به آنچه پدرم می‌خواست را داشتم.
پس پشیمان هستید که داور شدید؟
بله خیلی پشیمان هستم و اگر به 24 سال پیش برگردم قطعاً داوری را انتخاب نمی‌کنم. چون من فرصت‌های زیاد شغلی داشتم که همه آنها را برای داوری از دست دادم.
به نظر می‌رسد شرایط فعلی داوری حتی از چند سال پیش هم بدتر شده است، حتی از نظر امکانات!
بله ما در بازی‌ها هدست نداشتیم. من در یکی از بازی‌ها به نشان اعتراض از طریق موبایل با کمک‌هایم در جریان بازی ارتباط می‌گرفتم تا شاید این اتفاق را ببینند و مشکلات حل شود. هیچ امکاناتی نداریم، از حداقل‌ها محروم هستیم در حالی که کشوری مثل عراق که چندان هم داوری پیشرفته‌ای ندارد از امکاناتی به مراتب بهتر از ما برخوردار است.
اینطور که شما می‌گویید بحث ورود وی‌ای‌آر به فوتبال کشورمان هم کاملاً منتفی است و یا حداقل فصل آینده نمی‌توانیم از این سیستم بهره ببریم.
با شرایطی که در فوتبالمان می‌بینم ما در چهار سال آینده هم قادر نیستیم از وی ای آر استفاده کنیم.
چرا؟!
چون نخستین چیزی که برای این سیستم ضروری است اینترنت پرسرعت است. بعد دوربین‌هایی است که باید در استادیوم‌ها نصب شود. دوره دیدن اپراتور و داور هم یکی از ملزومات است. اما ما قادر هستیم کدام یک از این کارها را برای ورود سیستم ویدیویی انجام دهیم؟
گفتند اگر وی‌ای‌آر به فوتبال ایران ورود نکند فصل آتی فیفا لیگ برتر ما را معلق می‌کند.
نه چنین کاری انجام نمی‌دهد، اما نبود سیستم وی‌ای‌آر به داوران بین‌المللی ما لطمه خواهد زد و آنها فرصت‌هایشان را از دست می‌دهند.
چقدر این سیستم می‌تواند به داوری لیگ کمک کند؟
خیلی زیاد. داور هم انسان است و سر یک پلک به هم زدن ممکن است یک اشتباه خیلی مهلک صورت بگیرد.
تاکنون شده که شما قضاوتی کنید که آن قدر اشتباهتان مهلک باشد که شب از شدت ناراحتی خوابتان نرود؟
بله. من بعضی مواقع که احساس کردم اشتباه کردم نه یک شب بلکه یک هفته به خاطر فکر کردن به اشتباهم خوابم نبرده چون دوست ندارم حق تیمی ضایع شود.
کمی از فضای داوری دور شویم. حتماً بهانه دعوت ما از شما برای این مصاحبه را می‌دانید. ورود شما به دنیای مدلینگ باعث شد که امروز در خدمت‌تان باشیم. چطور شد که وارد این عرصه شدید؟
من 10 سال پیش هم پیشنهاد داشتم اما چون فکر کردم به داوری‌ام لطمه می‌خورد وارد این عرصه نشدم.
یعنی الان که این شغل را انتخاب کردید به داوری‌تان لطمه نمی‌خورد؟
فکر می‌کنم الان بتوانم هر دو شغل را پیش ببرم و هیچ کدام به هم ضربه نزنند.
قطعاً در دنیای مد شما از نظر اقتصادی شرایط بهتری خواهید داشت.
قطعاً همین طور است، اما این شغل هم مشکلات خودش را دارد و باید همیشه خودت را از نظر ظاهر در بهترین شرایط نگه داری. برای یک عکس و یا یک تیزر باید چندین روز وقت بگذاری و این‌طور نیست که خیلی راحت باشد ولی خب از نظر اقتصادی از هر لحاظ بهتر است. در حالی ما در طول سال شاید بتوانیم در خوشبینانه‌ترین حالت 12 قضاوت داشته باشیم و در هر بازی پنج میلیون بگیریم که بخشی از آن هم مالیات کم می‌شود.
آینده روشنی برای خودتان در عرصه مدلینگ متصور هستید؟
با سختی‌هایی که دارد بله.
حضورتان در داوری چقدر باعث می‌شود که در دنیای مدلینگ موفق‌تر باشید؟
خیلی زیاد.
بین داوری و مدلینگ کدام را انتخاب می‌کنید؟
داوری، چون برای داوری خیلی زحمت کشیدم و برای مدل شدن داوری را کنار نمی‌گذارم.
به نظرتان اگر جایگاه فغانی در داوری داشتید در دنیای مد موفق‌تر می‌شدید؟
قطعاً اگر جایگاه آقای فغانی را داشتم در دنیای مدلینگ موفق‌تر بودم. البته ایشان هم کار تبلیغاتی انجام داده‌اند.
ایشان در چند نوبت هم از شما حمایت کردند؟
ایشان همیشه به من لطف داشتند و بدون که من از ایشان بخواهم برای من تبلیغ کرده‌اند.
و حرف آخر؟
فقط از جامعه فوتبال می‌خواهم کمی سعه صدر داشته باشند و اجازه دهند داور در کمال آرامش کار خود را انجام دهد.