از شرق تا غرب قاره سبز سالی پر از اعتصاب و تظاهرات علیه بحران اقتصادی را سپری کردند
اعتصاب «حرف سال» اروپا
تورم، اعتراض، اعتصاب سراسر قاره سبز بویژه در شش ماه اخیر شاهد تجمع‌ها و اعتصاب‌های مردمی در اعتراض به تورم و کاهش سطح استانداردهای زندگی بوده است
وصال روحانی
مترجم
سال رو به پایان را می‌توان سال اعتصاب‌های گسترده کارگری در بسیاری از کشورهای دنیا نامید. سالی که کارگران به سبب سختی‌های محیط کار و دستمزدهایی اندک دست از کار کشیدند اما حتی اعتصاب‌های طولانی‌شان نیز شرایط آنها را آنچنان مناسب نساخت که در دل آرزویش را داشتند. نمونه‌های پرتعداد ذیل گویای حقیقت فوق است:
اعتصابات کارگران اسکله‌های ایتالیا به نشانه اعتراض به انتقال تسلیحات به اوکراین
کانون این اعتصاب و تظاهرات مرتبط با آن در شهر جنوا بود و ساماندهی آن را اتحادیه مرکزی کارگران اسکله‌های ایتالیا (CALP) برعهده داشت. خبرگزاری رسمی ایتالیا گزارش داد، حدود 5 هزار کارگر اسکله‌ها در سطح ایتالیا برای مشارکت در این تظاهرات و اعلام همسویی با آن در جنوا گرد آمدند و شعار «سلاح‌ها را پایین بیاورید، حقوق‌ها را بالا ببرید» سر دادند؛ شعاری که آنقدرها هم به آن ترتیب اثر داده نشد.
اعتصاب معلمان در پرتغال در اعتراض به فقدان حداقل‌های کارگری در حرفه‌شان
اعتراض آموزگاران در درجه اول به این نکته بود که با اعضای این صنف فقط قراردادهای موقتی بسته می‌شود و خبری از استخدام رسمی و قطعی آنها نیست. با این حال اتحادیه معلمان پرتغال در دسامبر 2022 (آذر 1401) اعتراف کرد که خواسته‌هایش از دولت برآورده نشده و نه تنها استخدام رسمی معلمان در دستور کار دولتمردان نیست، بلکه حقوق آموزگاران روزمزد هم افزایش نیافته است.
اعتصاب پزشکان و بهیاران در اسپانیا به قصد ترمیم «قانون کار»
اعتصاب این اقشار با دایره شمولی برابر با پنج هزار نفر از اوایل بهار آغاز شد و کم و بیش تا اواخر این فصل استمرار یافت. درخواست بهیاران لحاظ شدن قانون 35 ساعت کار هفتگی برای این قشر بود و پزشکان هم طالب تفکیک حق بیمه بیماران از دستمزد خود به گونه‌ای بود که رقم دریافتی‌شان حداقل 20 درصد افزایش یابد. دولت مرکزی فقط نیمی از این خواسته‌ها را تأمین کرده و در نتیجه اعتصاب در بخش‌هایی از اسپانیا و بخصوص شهر مادرید و ایالت جدایی‌طلب باسک ادامه دارد.
اعتصاب کارگران شهرداری‌های آلمان در اعتراض به کمی دستمزدها
این اعتصاب توسط اتحادیه سراسری کارگران شهرداری‌های آلمان (Verdi) مدیریت و اجرا شد و 1.5 میلیون کارگر را دربرگرفت. درخواست اصلی معترضان 10 درصد افزایش دستمزد و رسیدن به یک حقوق پایه حداقل 500 یورو در ماه بود.
اعتصاب‌ها به‌طور جسته و گریخته به مدت دو ماه برقرار بود اما در ماه مارس 2023 (اسفند 1401) افزایش دستمزد مصوب شده در مجلس آلمان از 5.5 درصد فراتر نرفته است.
اعتصاب کارگران شرکت پست بلژیک در اعتراض به تعدیل نیروها
کارگران اداره پست بلژیک در طول سال 2022 در سه نوبت اعتصاب‌هایی دو روزه داشتند ولی به گزارش روزنامه ذی‌نفوذ «براسل تایمز» چاپ بروکسل فقط 40 درصد نفرات اخراج شده دفاتر پستی در سطح بلژیک به محل کار خود عودت داده شده‌اند. افزایش حجم اعتصاب‌ها در اواخر پاییز هم گره‌ها را باز نکرد تا حاصل تظاهراتی «بزرگ»، دستاوردهایی «اندک» باشد.
اعتصاب رانندگان اتوبوس در سطح فنلاند به نشانه اعتراض به شرایط نامساعد کاری
اعضای این قشر در اوایل و اواسط بهار دو اعتصاب سراسری را که هر یک 10 روز طول کشید، به مرحله اجرا گذاشتند ولی رانندگان قطار برخلاف وعده‌های قبلی به آنها ملحق نشدند. خواسته اصلی معترضان ارتقای دستمزدشان تا اندازه‌ای بود که با نیازهای روز و تورم‌های زمان همخوانی داشته باشد. دولت هلسینکی آمار و ارقامی را که راننده‌های اعتصابی می‌خواستند، تأمین نکرد اما 6.3 درصد رشد در حقوق پایه آنها را در مجلس به تصویب رساند و آن را اجرایی کرد. این در حالی است که در میانه ماه مارس 20-23 نرخ تورم در فنلاند به 8.5 درصد رسیده است.
اعتصاب کارگران حمل‌ونقل در هلند در اعتراض به حقوق‌های نامکفی
سه فقره اعتصاب دو تا سه روزه در تابستان 2022 بخصوص در شهرهای روتردام و لاهه به اجرا درآمد و 12 هزار کارگر هلندی در آن مشارکت جستند. اتحادیه مشاغل و اصناف هلند (FNV) به نمایندگی از معترضان خواستار رشد 17 درصدی حقوق کارگران اعتصابی شد اما دولت مرکزی متعهد شد که فقط رشدی 14 درصدی را تضمین کند و آن هم در یک طیف زمانی 18 ماهه.
اعتصاب معلمان رانندگی در سطح بریتانیا به سبب عدم توازن دستمزدها
بیشتر اعتصاب‌های این قشر در پایتخت (شهر لندن) و بخش‌هایی از جنوب و شرق انگلیس در ماه‌های آوریل و مه 2022 (فروردین و اردیبهشت 1401) به اجرا درآمد و این امر به سطح کشور ولز هم که جزو شبه‌جزیره بریتانیا است، بسط یافت.
در اواخر پاییز اعلام شد که دستمزد پایه این معلمان مشمول رشدی 10 درصدی شده اما دولت مرکزی نظارتی بر حسن اجرای این مصوبه در واحدهای متعدد آموزش رانندگی که در سطح انگلیس فعال‌اند، نداشته است.
اعتصاب کارگران دولت سوئد در اعتراض به عدم افزایش حقوق‌شان با‌وجود تورم فزاینده
این اعتصاب‌ها از ماه ژوئن 2022 (خرداد 1401) در استکهلم آغاز و به گوته‌بورگ و باشتاد هم تعمیم یافت و کلاً 20 روز طول کشید. بررسی‌ها نشان می‌دهد بیش از 60 درصد کارمندان واحدهای دولتی و نیمه‌دولتی سوئد در این اعتصاب‌ها شرکت کرده‌اند ولی افزایش حقوق معترضان نه به اندازه درخواست آنان (حداقل 15 درصد) بلکه فقط 8.5 درصد بوده است. در پاییز این سال انترن‌ها و (پزشکان اول) هم دست به اعتصاب زدند تا دولت در تأمین فرصت‌های شغلی برای آنها تعجیل بیشتری به خرج بدهد اما دولت وقعی به آن ننهاد.
اعتصاب کارگران راه‌آهن ایرلند شمالی در اعتراض به نحوه پرداخت پاداش‌ها
حدود 500 کارگر خطوط راه‌آهن بلفاست و چند شهر دیگر عمده ایرلند شمالی در اعتراض به نحوه اجرای قانون پرداخت پاداش به کارگران پرکار راه‌آهن و روش تعیین اضافه‌کار برای آنها و وجود تبعیض‌هایی آشکار در این زمینه اواخر تابستان یک هفته دست از کار کشیدند.
دولت لندن که در امور ایرلند شمالی هم تصمیم‌گیرنده اصلی است، قول همسو کردن پاداش‌ها و اضافه‌کارها را به معترضان داد ولی کارگران در ماه مارس 2023 (اسفند 1401) می‌گویند هنوز هم همترازی‌های آشکاری در این زمینه وجود ندارد.
اعتصاب کارمندان رادیو و تلویزیون دولتی دانمارک به نشانه اعتراض به تعدیل نیروها
اعتصاب این قشر دو روز طول کشید و در اوایل پاییز تحقق یافت. دولت هلسینکی متعهد شد روند تعدیل کارمندان را متوقف خواهد کرد، اما قولی در زمینه بازگرداندن نفرات اخراجی نداد. آمار نفرات تعدیل شده در تلویزیون مرکزی کپنهاگ به میزان 10 درصد رسیده است.
اعتصاب کارگران خطوط راه‌آهن هند در اعتراض به کار زیاد و حقوق کم
بیش از 35 هزار کارگر در این اعتصاب شرکت کردند و خواستار ارتقای حداقل 15 درصدی در حقوق ماهانه خود شدند. دولت دهلی‌نو پس از یک بررسی کشدار روی افزایشی 5 درصدی اجماع و آن را اجرایی کرد. به این سبب اعتراض سراسری دوم هم در پاییز 2022 تحقق یافت ولی مثل اعتصاب نخست که زمان وقوع آن اواسط بهار بود، ثمر مورد‌نظر را نداشت.
اعتصاب کارگران شهرداری‌ها در پاکستان به قصد افزایش حقوق
کانون اعتصاب‌ها و تظاهرات در شهرهای اسلام‌آباد و کراچی بود و با اینکه حجم وسیعی داشت، فقط با یک رصد 5 درصدی در حقوق اعتصابی‌ها همراه شد. البته دولت پاکستان متعهد شده است که در ادامه سال 2023 یک رشد 5 درصدی اضافی را شامل حال اعتصابی‌ها خواهد کرد.
اعتصاب کارمندان بیمارستان‌های تونس در اعتراض به کمبود امکانات کاری
دولت تونس در تابستان 2022 با دو موج اعتصابی قوی از سوی پرستاران و بهیاران در سطح این کشور مواجه شد و هر دو را مدیریت کرد ولی در تأمین آنچه معترضان می‌خواستند، آنقدرها هم همت و پایمردی به خرج نداد. دولت مرکزی وسایل «کمک‌پزشکی» مورد درخواست معترضان را با حجم اندکی از سایر کشورها تأمین و در بیمارستان‌ها تعبیه کرد و فقط دو درصد بر دستمزد اعتصابی‌ها افزود. بهیاران معترض وعده اعتصاب‌هایی تازه را در بهار 2023 (1402) داده‌اند.
اعتصاب استادان دانشگاه‌های «حقوق قضا» در فرانسه به قصد اعتراض به شرایط نابسامان دفاتر وکالت
در این اعتصاب قریب به 700 نفر از استادان رشته حقوق قضا در دانشگاه‌های فرانسه مشارکت کردند. حرف اصلی آنان این بود که به وضعیت اسفبار برخی دفاتر وکالتی در سطح فرانسه و رشوه‌خواهی وکلای جوان شاغل در این دفاتر رسیدگی و این جریان مذموم محو شود.
دولت امانوئل مکرون پنج درصد بر دستمزد ماهانه استادان معترض افزود اما به وضعیت دفاتر قانون‌شکن مورد بحث رسیدگی نکرد.
منتظر بعدی‌ها هم باشید
در ادامه سال 2023 که فقط حدود 3 ماه از آن سپری شده، چه خواهد شد؟ کسی نمی‌داند، ولی بعید است دور تازه‌ای از اعتصاب‌ها در کار نباشد زیرا خواسته‌های کارگران و سایر قشرهای معترض در اروپا، آسیا و آفریقا آنقدرها هم تأمین نشده است. این روندی است که قطعاً به دهه بعدی هم بسط خواهد یافت.