روایتی از تلاش نخبگان گروه جهادی سلمان در راستای عدالت آموزشی
فناوری در حرکت‌های جهادی
فرناز ایزدبین
پژوهشگر
حتماً تاکنون با واژه مافیای کنکور آشنا شده‌اید و می‌دانید منظور از این عبارت چیست. خلاصه این عبارت می‌شود «مؤسساتی که از طریق ترس کنکور درآمدی میلیاردی به دست می‌آورند و آینده میلیون‌ها نفر را به خطر می‌اندازند.» در واقع مافیای کنکور همین مؤسساتی هستند که همه ما در دوران کنکور خودمان در این مؤسسات ثبت‌نام کردیم و آینده همه را موفقیت در کنکور می‌دانند. مافیای کنکور در واقع مؤسساتی هستند که با انتشار کتاب‌های تست، آزمون‌های مشابه کنکور و کلاس‌های تقویتی، برای دانش‌آموزان، درآمدی باورنکردنی به دست می‌آورند. مافیای کنکور است که مثل زالو خون مردم را می‌مکد و عدالت آموزشی را بر هم زده است. در ادامه سعی کردیم یک مجموعه جهادی از فارغ‌التحصیلان دانشگاه امام خمینی(ره) قزوین را معرفی کنیم که با زحمت و تلاش بسیار سعی کردند تا قدمی در راه کم کردن این بی‌عدالتی آموزشی برای بچه‌های مناطق محروم بردارند.
تازه دانشگاه قبول شده بودند و از این مافیا که بر آینده دانش‌آموزان این مملکت خیمه زده است، شاکی بودند. خودش روستایی‌زاده است و پدر و مادری فرهنگی داشته که پس از بازنشستگی هم از خدمت به روستای خود دست برنداشته‌اند. بله! در مورد جهادگری صحبت می‌کنیم به اسم رضا کلهر، جوان 28 ساله‌ای که تمام هم وغم خود را برای حمایت از دانش‌آموزانی گذاشته است که امکان برخورداری از کلاس‌ها و کتاب‌های گرانقیمت کنکور را ندارند و با آن که توان ندارد تا با غول مافیای کنکور مبارزه کند، اما پرچم عدالت آموزشی را بلند کرده است. پرچمی که سبب می‌شود در این ماراتن نابرابر کنکور، غیر از قشر متمول سایر دانش‌آموزان نیز بتوانند در رقابت سهمی داشته باشند. گروه جهادی سلمان با 18 عضو فعالیت خود را از سال 1393 در مناطق محروم استان قزوین آغاز می‌کند. از او پرسیدم «سلمان» را چرا انتخاب کردید؟ در کمال ناباوری که فکر می‌کردم این‌یک نام مذهبی است برایم توضیح می‌دهد که سلمان مخفف «سازکار لغو محدودیت‌های آموزشی نیروهای انقلابی» است. این اسم گام اول برای برپایی پرچم عدالت آموزشی است.
همان سال اول زمانی که به مناطق محروم رفتند مشاهده کردند که دروس تخصصی اعم از ریاضی، فیزیک، شیمی و عربی توسط یک دبیر تدریس می‌شود و بالطبع یک دبیر قادر نیست همه این دروس را به‌صورت تخصصی تدریس کند، برای همین تصمیم گرفته‌اند که هرکدام از اعضای گروه با توجه به رشته تحصیلی خود یکی از دروس تخصصی را تدریس کنند. کار ادامه پیدا کرد و امسال هشتمین سال خدمت این گروه جهادی در بحث عدالت آموزشی و مبارزه با مافیای کنکور است اما نه به شیوه ابتدایی بلکه این کار توسعه پیدا کرده است.
توسعه یک کار جهادی
ابتدای کار 18 نفر و به‌صورت تک‌به‌تک به آموزش می‌پرداختند، اما بعد از موفقیت اولیه کار، رضا کلهر به همراه همسرش و سایر جهادگران گروه تصمیم می‌گیرند این فعالیت را توسعه دهند. اکنون حدود 500 نفر از دوستان جوانش برنامه‌ای برای آموزش و آمادگی دانش‌آموزان برای کنکور آماده کرده و آن را پشتیبانی می‌کنند. نتیجه این کار قبول شدن حدود 700 دانش‌آموز از بین 2000 دانش‌آموز در دانشگاه‌های دولتی بوده است. تاکنون ۲۳ هزار دانش‌آموز مناطق کمتر برخوردار در این گروه جهادی، از کلاس‌های کنکور استفاده کرده‌اند.
در توضیح توسعه این فعالیت باید گفت، این جوانان با توجه به قیمت گزاف کتاب‌های تست و کنکور و تعداد بالای دانش‌آموزان، تصمیم گرفتند راه دیگری برای آموزش پیدا کنند. در خلال رفت‌وآمد به مناطق محروم، تصمیم گرفته شد که حیطه آموزش را گسترده کنند و محدود به چند منطقه روستایی نباشد. با توجه به گستردگی فضای مجازی در میان دانش‌آموزان، اولین فکر برگزاری کلاس‌های کنکور به‌صورت آنلاین برای دانش‌آموزان بود تا با این روش دانش‌آموزان بیشتری بتوانند از کلاس‌ها استفاده کنند. به عبارت بهتر، پیشرفت این کار جهادی در آن بود که تصمیم گرفته شود تا فعالیت خود را محدود به استان قزوین نکرده و در سطح کشوری نیز فعالیت کنند تا صدای عدالت آموزشی به گوش همه دانش‌آموزان برسد.
بنابراین با متخصصان فناوری آموزشی مشورت کرده و به این نتیجه رسیدند که مثل کشورهای فنلاند و ژاپن که همه‌چیز را در بستر فضای مجازی حل می‌کنند، این گروه هم با هزینه کمتر و البته مصرف کاغذ کمتر می‌تواند اپلیکیشنی تدوین کند که در آن تمام بسترهای آموزشی مورد نیاز یک کنکوری وجود داشته باشد. در نهایت قرار شد اقدام و تولید ویدیو و طراحی سایت و قرار دادن این ویدیوهای آموزشی در آن، پخش ویدیوهای آموزشی در فضای مجازی، تهیه سی‌دی‌های کمک‌آموزشی رایگان و نیز آموزش آنلاین انجام دهیم تا در بسیاری از مناطقی که امکان حضور نداریم نیز به دانش‌آموزان خدمت‌رسانی کنیم.
استفاده از فناوری در این گروه جهادی
برنامه‌ریزی کنکور نیاز به درس‌نامه، به تست‌های فراوان، به مدرسینی که آن تست‌ها را از راه‌های تشریحی و تستی حل کنند و توضیح دهند و البته به مشاوری که برای دانش‌آموز برنامه‌ریزی درسی انجام دهد و در مسیر درس‌خواندن برای کنکور همراهش باشد، دارد. این گروه جهادی تمام کتاب‌های کنکور موجود در بازار را بررسی می‌کنند و تصمیم می‌گیرند برای اینکه دانش‌آموزان دسترسی به تست‌های فراوانی داشته باشند 32 هزار تست برای هر درس تولید کنند. در این راه با انجمن‌های معلمان همکاری می‌کنند و آنان هم خیرخواهانه بدون اینکه ریالی دریافت کنند و بی‌هیچ چشمداشتی پای‌کار آمدند. سپس بهترین مدرسان و معلمان تک‌تک این تست‌ها را با روش‌های تشریحی برای دانش‌آموز توضیح دادند و همچنین انتخاب گزینه درست و رد شدن گزینه‌های دیگر را هم کاملاً تشریح کردند.
همچنین استودیویی برای ضبط کلاس‌ها و مشاوره‌ها آماده می‌شود. پشتیبانی نرم‌افزاری هم توسط خود اعضای گروه جهادی انجام می‌شود و یک خروجی شسته رفته در اختیار مخاطبان در سراسر ایران قرار می‌گیرد. فرقی ندارد که در یک منطقه کمتر برخوردار باشی یا در شهر تهران، جدیدترین مطالب برای شرکت در کنکور سراسری با کمترین هزینه در اختیارت قرار می‌گیرد.
تولد یادوین
برای همه‌گیری این فناوری نیاز به برند‌سازی و ایجاد یک نام بود و گروه جهادی سلمان با نام یادوین را که مخفف «یادگیری نوین» است برای مبارزه با ناموزونی ترازوی عدالت آموزشی انتخاب می‌کند. بدین ترتیب یادوین متولد می‌شود و بهترین آموزش کنکوری (کلاس)، مجرب‌ترین و قوی‌ترین استادان سطح کشور (درس‌نامه)، بیشترین میزان تست(کتاب تست) و بالاترین حد تطابق سؤالات با کنکور سراسری (درس‌نامه) در اختیار عموم دانش‌آموزان قرار می‌گیرد.
نتیجه یک پیشرفت
اکنون کار به‌جایی رسیده است که اگر معلمی در هر جای ایران بخواهد از این اپلیکیشن استفاده کند، یک بسته جامع به‌صورت رایگان در اختیار او قرار می‌گیرد تا فراگیر شود و همگان از عدالت آموزشی حداقل در زمینه کنکور برخوردار باشند. همه این برکات از محدود نکردن ذهن و کار جهادگران به مخاطب یک روستا یا چند روستا نشأت می‌گیرد. آنجایی که این توانمندی را در خود دیدند که پا را فراتر از یک کار جهادی محدود گذاشتند و باوجود همه محدودیت‌ها و سختی‌ها توانستند پیشرفت یک کار جهادی را با استفاده از فناوری روز رقم بزنند. شعار این جوانان در تمام فرایند کار این بوده است که «اگر آموزش پیشرفت کند و بچه‌های ما رشد کنند، همه کشور پیشرفت می‌کند و بسیاری از مشکلات به وجود آمده برای جامعه حل می‌شود.»
تحلیل پیشرفت
همان‌طور که در مقدمه بحث هم گفتیم، مافیای کنکور مانند مار پیتون تنومندی بر آینده جوانان ما چنبره زده است. این‌طور به نظر می‌رسد که مبارزه با این مافیا در براندازی سیستم ارزشیابی و ورود به دانشگاه یعنی «کنکور» است و این همان حل ریشه‌ای مسأله می‌باشد که با مطالبه‌گری محقق می‌گردد. گروه جهادی سلمان در این مبارزه سعی کرده تا حل ریشه‌ای این موضوع را به توانمندان و مطالبه‌گران بسپارد و با کم کردن فاصله آموزشی دانش‌آموزان، یک رقابت عادلانه را رقم بزند. همچنین برای تحقق عدالت از فناوری استفاده کرده و موفق نیز بوده است. همین امر هم ارزشمند و حائزاهمیت است و ما نسل دهه شصتی که عمرمان را در پشت کنکور سپری کردیم همچنان امیدواریم که روزی این بساط به‌طور ریشه‌ای از جا کنده شود. به امید آن روز...