سید محمد صادق‌الحسینی

کارشناس اقتصادی

حضور دوباره آقای همتی در بانک مرکزی، یک سیگنال مهم برای فعالان اقتصادی و نشان‌دهنده عزم دولت برای تغییر سیاست‌های ارزی است. پیش از این، سیاست ارزی دولت بر تثبیت نرخ دلار نیمایی و تخصیص ۱۴ میلیارد دلار ارز ترجیحی بود که از آذر سال گذشته تا امروز اعمال می‌شد. این سیاست باعث افزایش شدید واردات و کاهش صادرات شده بود و تعادل بازار ارز را به شدت به هم زده بود. این سیاست با فشار برخی نمایندگان مجلس، اجرا و در نتیجه، وزیر اقتصاد برکنار شد. نرخ دلار از حدود 78-77 هزار تومان در آذر پارسال به ۱۴۵ هزار تومان در آذر امسال رسید؛ یعنی تقریباً دو برابر شد. این افزایش، کسری شدید ارزی، مشکلات تراز پرداخت‌ها و محدودیت در مدیریت ارز، از جمله تخصیص ارز نیمایی و ارز ترجیحی را به دنبال داشت، ضمن اینکه کاهش قیمت نفت نیز درآمدهای ارزی کشور را کاهش داده بود. حضور آقای همتی با توجه به سابقه ایشان در بانک مرکزی، نشان‌دهنده احتمال بازگشت به سیاست‌های قبل از آذرماه و اصلاح تدریجی نرخ دلار نیمایی و حذف تدریجی ارز ترجیحی است. این موضوع بلافاصله اثر خود را در بازار نشان داد؛ به‌طوری که تنها در سه ساعت پس از اعلام خبر حضور ایشان، نرخ دلار از ۱۴۵ هزار تومان به حدود ۱۳۶ هزار تومان کاهش یافت، یعنی کاهش حدود ۶ تا ۷ درصدی در کمتر از سه ساعت. برای موفقیت این سیاست، لازم است آقای همتی فرماندهی اقتصادی دولت را نیز به دست بگیرد و نقش سیاست‌گذاری بانک مرکزی در هماهنگی با سازمان برنامه و سایر نهادهای اقتصادی پررنگ‌تر شود. تنها با هماهنگی میان بخش‌های اقتصادی و اتخاذ تصمیمات جامع می‌توان انتظار داشت وضعیت بازار ارز و زندگی مردم تا حدی بهبود یابد. شرایط فعلی کشور، شامل بحران ذخایر کالاهای اساسی و مشکلات متعدد ارزی، نشان می‌دهد که اصلاحات اقتصادی فوری و مدیریت صحیح ارزی ضروری است و انتصاب آقای همتی می‌تواند نقطه شروع این اصلاحات باشد.