کشف راز هیولای دریا با فسیل دندان

آرزوکیهان/ باستان‌شناسان معتقدند خزندگان دریایی عظیم و باستانی به نام «موساسورها» که زمانی تصور می‌شد صرفاً ساکن اقیانوس‌ها بوده‌اند، در حرکتی تکاملی و در آخرین فصل حیات خود، به رودخانه‌های آب شیرین راه یافته و در کنار دایناسورها و کروکودیل‌ها شکار می‌کرده‌اند.
موساسورها بیش از ۶۶ میلیون سال پیش بر دریاها حکمرانی می‌کردند، اما شواهد تازه نشان می‌دهد که همه عمر خود را در آب‌های شور نگذرانده‌اند. دندانی که سال ۲۰۲۲ در کنار دندان یک دایناسور«تی رکس» و استخوان فک یک کروکودیل، از رسوبات رودخانه‌ای داکوتای شمالی به‌دست آمد، نشان دهنده ترکیبی نامعمول از جانوران خشکی‌زی، رودخانه‌ای و دریایی بود و پرسش‌هایی ایجاد کرد. تحلیل ایزوتوپی این دندان‌ها در دانشگاه آمستردام (VU) با استفاده از ایزوتوپ‌های اکسیژن، استرانسیم و کربن انجام شد که نتیجه، نشان از زیست این حیوان در آب شیرین دارد. ایزوتوپ‌های کربن هم که بازتاب‌دهنده رژیم غذایی جانور هستند، الگویی متفاوت از غذای این جانوران نشان می‌‌دهند.
به گفته باستان‌شناسان، دندان کشف‌شده احتمالاً به گونه‌ای از «موساسور»، این جانور شکارچی 11متری با آرواره‌ها و دندان‌های قوی تعلق داشته است؛ جانوری که آن را هم‌تراز بزرگ‌ترین نهنگ‌های قاتل امروزی می‌‌دانند. بررسی دو دندان دیگر یافت شده هم نشان می‌‌دهد موساسورها یک میلیون سال پیش از انقراض، از اقیانوس‌ها به رودخانه‌های آب شیرین مهاجرت کرده‌اند. این یافته‌ها همچنین توضیح می‌دهد که چگونه چنین تغییر زیستگاهی ممکن شده است. به گفته محققان، در اواخر دوره کرتاسه، بتدریج آب شیرین ورودی به پهنه آبی عظیمی که زمانی آمریکای شمالی را از شمال تا جنوب به دو نیم می‌کرد، افزایش یافت. پژوهشگران احتمال می‌دهند در این دوره، لایه‌ای از آب شیرین و سبک در سطح، بر فراز لایه‌ای شورتر و سنگین‌تر در عمق شکل گرفته است و داده‌های ایزوتوپی هم این فرضیه را تأیید می‌کند.
برخی محققان هم معتقدند برخلاف مهاجرت از آب شیرین به دریا که سازگاری‌های پیچیده‌ای می‌طلبد، حرکت در جهت معکوس معمولاً ساده‌تر است و نمونه‌های امروزی برخی آبزیان نیز این انعطاف را نشان می‌دهند؛ از دلفین‌های رودخانه‌ای که کاملاً در آب شیرین زندگی می‌کنند تا کروکودیل‌های آب‌شور که آزادانه میان رودخانه و اقیانوس جابه‌جا می‌شوند، گواه این امر هستند.   

صفحات
آرشیو تاریخی
شماره هشت هزار و نهصد و پانزده
 - شماره هشت هزار و نهصد و پانزده - ۲۹ آذر ۱۴۰۴