نجات حیات‌وحش با روبات‌های پاستیلی

برسام جنتی
گروه علم و فناوری

دانشمندان دانشگاه EPFL سوئیس موفق به ساخت یک روبات خوراکی و متحرک شده‌اند که پنجره‌ای تازه به روی دامپزشکان و متخصصان حیات‌وحش باز می‌کند تا با بیماری‌هایی مانند آنفلوانزای خوکی در گرازهای وحشی و سایر جانوران مقابله کنند و در واکسیناسیون غیرتهاجمی این حیوانات نیز موفق باشند. ساخت این روبات، بخشی از پروژه RoboFood است که بودجه آن توسط اتحادیه اروپا تأمین می‌شود و در حال حاضر بر ساخت چندین روبات خوراکی تمرکز دارد.
در واقع با کمک این روبات که بافتی مانند آب‌نبات پاستیلی دارد و کمی شیرین‌مزه است، می توان بدون نزدیک شدن به جانوران حیات وحش و بعضاً خطرناک، واکسن‌ها یا داروهای ضروری به آنها رساند بدون اینکه دردی متحمل شوند. این روبات در نرم‌ترین و ارگانیک‌ترین حالت ممکن تولید شده و در ساخت آن، مصالح سنتی روبات‌ها مانند پلاستیک و فلز کنار گذاشته شده است. یکی از چالش‌های دانشمندان برای ساخت این روبات خوراکی، تولید باتری‌های ایمن به جای باتری‌های غیرقابل هضم بود و درنهایت، محققان موفق به ساخت یک باتری و منبع تغذیه خوراکی شدند.

باتری ژلاتینی برای روبات
 باتری این روبات خاص که سیستمی برای ذخیره و آزادسازی انرژی است، از ژلاتین و موم ساخته شده و انرژی شیمیایی را در محفظه‌های حاوی اسید سیتریک مایع و جوش‌شیرین ذخیره می‌کند که هر دو بی‌ضرر هستند. اسید سیتریک توسط یک غشاء از جوش شیرین جدا نگه داشته می‌شود و فشار بر محفظه حاوی اسید، آن غشاء را سوراخ می‌کند و به اسید اجازه می‌دهد تا به آرامی روی جوش شیرین چکه کند.
به این ترتیب باتری، فعال و شروع به تولید گاز CO2 و سیترات سدیم می‌کند که در انواع غذاها از پنیر گرفته تا آبنبات ترش رایج است. در واقع این روبات، از مواد بی‌ضرر و خوراکی ساخته شده و جانوران حیات وحش می‌توانند آن را به راحتی بجوند.
بوکئون کواک، نویسنده اصلی این مقاله، می‌گوید: «یک مورد استفاده بالقوه از این روبات، تأمین غذا یا دارو برای حیواناتی مانند گرازهای وحشی است که به طعمه‌های زنده متحرک جذب می‌شوند و به این ترتیب می‌توانیم مثلاً واکسن آنفلوانزای خوکی را به روبات تزریق کنیم تا گراز آن را بخورد. این روبات به عنوان یک استراتژی مؤثر برای رساندن هدفمند دارو به حیواناتی عمل می‌کند که هیچ‌کس نمی‌خواهد به آنها نزدیک شود. استفاده از این روبات فقط به گرازهای وحشی محدود نمی‌شود و با تغییر بو و طعم آن، می‌توان تقریباً هر حیوانی را هدف قرار داد. حتی شاید در آینده بتوان از آن نه تنها برای جانوران، بلکه برای انسان‌ها هم کمک گرفت.