محبوبه ستارزاده
گروه علم و فناوری

با عقب‌نشینـــــی دونالــــد ترامـــپ، رئیس‌جمهوری آمریکا از مواضع قبلی خود و موافقت با فروش مشروط تراشه‌های قدرتمند هوش مصنوعی شرکت انویدیا به عنوان ارزشمندترین شرکت جهان و همچنین پیشرو در صنعت تراشه‌سازی به چین، دنیا شاهد چرخشی کلیدی در جنگ تجاری میان این دو اقتصاد بزرگ جهانی است.
 به این ترتیب راه برای فروش تراشه‌های H200 انویدیا به مشتریان تجاری مورد تأیید وزارت بازرگانی آمریکا در چین هموار شد. البته این تصمیم درباره سایر شرکت‌های تراشه‌سازی آمریکایی مانند AMD نیز اعمال خواهد شد. این، نشان دهنده تغییر در سیاست آمریکاست چراکه این کشور در چند سال گذشته و از دولت جو بایدن تاکنون، محدودیت‌ها برای دسترسی چین به تراشه‌های نیمه‌هادی‌ پیشرفته را افزایش داده است. البته این محدودیت‌ها مانع از آن نشد که شرکت‌های چینی با ساخت مدل‌های هوش مصنوعی ازجمله DeepSeek با هزینه‌های عملیاتی پایین‌تر، به رقابت با همتایان آمریکایی خود بپردازند.

تلاش‌های مدیرعامل انویدیا
برخی، این تغییر نگاه ترامپ را در نتیجه تلاش‌های «جنسن هوانگ»، مدیرعامل انویدیا می‌دانند. با افزایش تنش تجاری بین چین و آمریکا، «جنسن هوانگ» در ماه‌های اخیر خود را در مرکز یک کشمکش ژئوپلیتیکی بین ایالات متحده و چین یافت چراکه از فروش پیشرفته‌ترین تراشه‌های خود به پکن منع شده بود. با بروز مشکلات مختلف، انویدیا تراشه‌ کم‌قدرت‌تر H20را برای رعایت قوانین ایالات متحده تولید کرد، اما مجبور شد ارسال آن به چین را در ماه آوریل متوقف کند. سرانجام ترامپ در ماه ژوئیه ممنوعیت فروش تراشه انویدیا به چین را لغو کرد، اما از این شرکت خواست که ۱۵درصد از درآمد خود در چین را به دولت آمریکا بپردازد. این بار اما چین مقابل آمریکا ایستاد و پکن به شرکت‌های فناوری خود دستور داد خرید تراشه‌های انویدیا را که برای استفاده در بازار چین تولید می‌شوند، متوقف کنند. تقابل دو کشور همچنان ادامه داشت ولی فعالان فناوری چین نسبت به عقب ماندن از آمریکا در حوزه هوش مصنوعی نگران بودند و تراشه‌سازان آمریکایی هم بارها نسبت به کاهش درآمدزایی خود هشدار دادند.
 «جنسن هوانگ»، مدیرعامل انویدیا که از زمان مراسم تحلیف ترامپ از نزدیک با او همکاری داشته و چندین سفر به کاخ سفید داشت، نقش محوری در جلب رضایت ترامپ برای پایان دادن به جنگ تراشه آمریکا و چین داشت. او هفته گذشته با ترامپ ملاقات کرد و حتی میهمان شام کاخ سفید برای محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، بود. هوانگ همچنین متعهد شد که طی چهار سال آینده، ۵۰۰ میلیارد دلار در زیرساخت‌های هوش مصنوعی در ایالات متحده سرمایه‌گذاری کند.
آمریکا به دنبال عناصر معدنی کمیاب چین
 البته «هوانگ» از چین هم غافل نشد و طی بازدید چندباره از چین، با مقامات و مدیران فناوری چینی ملاقات کرد. او در ماه اکتبر، عنوان کرد که فروش انویدیا در بازار چین از ۹۵درصد به صفر درصد رسیده است و این ممنوعیت‌ها را یک «اشتباه استراتژیک» خواند و گفت: «فروش تراشه به چین به عنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان، می‌تواند به معنای ثروت بادآورده میلیارد دلاری برای انویدیا باشد که در حال حاضر ۴.۵ تریلیون دلار ارزش دارد.باز شدن راه انویدیا برای فروش تراشه‌های قدرتمند هوش مصنوعی به چین، یک پیروزی برای «جنسن هوانگ» محسوب می‌شود که ماه‌ها صرف لابی‌گری با کاخ سفید برای باز کردن فروش تراشه در این کشور بوده است.
برخی معتقدند آمریکا به دنبال عناصر خاکی کمیاب چین است و این تغییر موضع هم به همین دلیل بوده است. یکی از این افراد، «الکس کاپری» از اساتید دانشگاه ملی سنگاپور است که اعتقاد دارد چین تقریباً انحصار فرآوری مواد معدنی کمیاب را که برای تولید اکثر لوازم الکترونیکی ضروری هستند، در اختیار دارد.فروش تراشه‌های H200 به برخی از مشتریان چینی، «زمان می‌خرد» تا آمریکا برای مذاکره با پکن در مورد عناصر خاکی کمیاب و جلوگیری از اختلالات عمده در زنجیره‌های تأمین جهانی مذاکره کند.