واکنشهای مردم به اعلام زمان اجرای بنزین سهنرخی
امید به عدالت اجتماعی نگرانــی از افزایـش هزینـــهها
«از بامداد شنبه ۲۲ آذرماه قیمت کارت جایگاه در پمپبنزینها به ۵۰۰۰ تومان افزایش خواهد یافت.» این خبر را روز گذشته فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت، اعلام کرد و توضیح داد که این تصمیم بخشی از طرحی است که کارگروه بنزین از اوایل آذرماه آغاز کرده است. دولت پیشتر با سرمایهگذاری سه میلیارد دلاری در توسعه سیانجی، دوگانهسوز کردن رایگان خودروها، حمایت از واردات خودروهای برقی و هیبریدی، تسریع در اسقاط ناوگان و ارتقای کیفیت بنزین، تلاش کرده بود مصرف سوخت را سامان و آلودگی ناشی از منابع آلاینده را کاهش دهد؛ حالا افزایش قیمت کارت جایگاه و حذف سهمیه خودروهای دولتی و وارداتی، گام تازهای در همین مسیر است. البته اجرای این طرح بیش از هر چیز نیازمند همراهی و همکاری مردم است تا اهدافی مثل اصلاح یارانه پنهان، کاهش قاچاق و هدفمند شدن حمایتها و حفظ محیطزیست، مدیریت منابع ملی و توسعه سوختهای پاک به نتیجه برسد. با این حال، در میان جامعه صداهای متفاوتی شنیده میشود، برخی از مردم نگران افزایش هزینهها در شرایط تورمی هستند و اجرای بنزین سهنرخی را زمینه ساز شدیدتر شدن این موضوع میدانند، در حالی که عدهای دیگر با نگاه مثبت به کاهش آلودگی و ساماندهی مصرف سوخت، از این تصمیم حمایت میکنند. در واقع همین تضاد دیدگاههاست که تأیید میکند، موفقیت این طرح فقط به اجرای سیاستهای دولت وابسته نیست و اعتماد و همراهی واقعی مردم اصل مهم این مسأله است. پمپ بنزین خیابان شریعتی خلوتتر از همیشه است. موتورسوار جوانی با سرعت وارد جایگاه میشود. او درباره دغدغههای خود از وضعیت بنزین در چند روز آینده به «ایران» میگوید: «دغدغهای که من و امثال من درباره بنزین داریم شفافسازی و اطلاعرسانی درست است. یادم نمیآید دقیقاً چه ماهی بود اما در دولت قبل بود که سهمیه بنزین از ۵۴۰ لیتر به ۳۶۰ لیتر کاهش یافت. طوری که، صبح بیدار شدیم و ناگهان دیدیم سهمیه بنزین را کم کردهاند. این دولت هم نباید تصمیمهای این چنینی بگیرد. از طرف دیگر باید در جایگاههای سوخت هم نظارت بیشتری اعمال شود، چون هر جایگاهی خود مختار عمل میکند. من هفتهای صد لیتر بنزین میزنم و تقریباً به اغلب پمپ بنزینهای تهران هم رفتهام و دیدم که جایگاههای سوخت هر کدام به هر شکلی که میخواهند اجازه استفاده از کارت سوخت و میزان سوخت را به مردم میدهند.» او سؤالی دراین باره از دولت دارد و میگوید: «دولت دقیقاً چطور میخواهد با این طرح مانع قاچاق سوخت شود، دولت باید این کار را در شهرهای مرزی مدیریت کند. چه اقداماتی برای مدیریت سوختهای قاچاق در شهرهای مرزی انجام شده است؟» شهروند دیگری در پمپ بنزین میگوید: «بنده اطلاعرسانیها درباره قیمت بنزین را مدام پیگیری میکنم، اما بعضاً اخبار ضد و نقیضی درباره آن منتشر شد. من در گرمدره زندگی میکنم و هر روز در مسیر گرمدره به تهران رفت و آمد دارم و تقریباً هفتهای ۱۰۰ لیتر بنزین مصرف میکنم.»
اوبا استقبال از مسأله بهرهبرداری از اصلاح قیمت بنزین به نفع معیشت مردم میگوید: «شاید گفته شود این کار برای جبران کسری بودجه است اما کسری بودجه با این کارها جبران نمیشود. »
مردم چگونه همراهی می کنند؟
در این میان گروهی معتقد هستند که اگر اطلاعرسانی شفاف باشد و یارانهها دقیق پرداخت شود، این تصمیم میتواند به عدالت نزدیکتر باشد. عبدوس ۳۸ساله که فروشنده لوازم ورزشی است، درباره دغدغه خود نسبت به اصلاح قیمت بنزین به «ایران» میگوید: «قبلاً یک شبه بنزین گران میشد، الان از قبل ذهن مردم را آماده میکنند و این اتفاق خوبی است که اثرات خود را خواهد گذاشت.»
سمانه احمدی راننده تاکسی اینترنتی شهروندی است که نسبت به اجرای این طرح دغدغه هایی دارد، او میگوید: «گفته شده ماشینهای لوکس باید بیشتر هزینه کنند. این وسط رانندهها چه میشوند؟ مسئولان باید به این سؤال جواب بدهند که اگر هدف عدالت است، تکلیف مشاغلی مثل رانندگان که مستقیم با بنزین کار می کنند چه
خواهد شد؟»
بهزاد جعفری کارمند است او با وجود نگرانیهای اقتصادی، معتقد است که افزایش قیمت بنزین در اصل تصمیم اشتباهی نیست و دیرتر از زمانی که باید، اتفاق افتاده است. او میگوید: «سالهاست بنزین ما از کشورهای همسایه خیلی ارزانتر است. طبیعی است که قاچاق زیاد شود. دولت هم همین هدف کاهش قاچاق را دارد که امری منطقی است.»
او با اشاره به الگوی پرداخت جدید میگوید: «اگر قرار باشد ثروتمندها و دارندگان چند خودرو یارانه بیشتری دریافت نکنند و در قبال آن پولش به اقشار ضعیف برسد، عدالت اجتماعی اتفاق میافتد اما نگرانی از تورم همچنان وجود دارد. بنابراین دولت باید دقیق بگوید پول حاصل از گرانی کجا قرار است خرج شود و مهمتر اینکه مراقب باشد قیمتها خودسرانه بالا نرود چرا که دیدهایم همین چند روزی که فقط صحبت از گرانی شده، خیلیها قیمتها را بالا بردهاند.»
ابراهیم یک شهروند تهرانی دیگر معتقد است که دولت چاره ای جز اجرای این طرح و ساماندهی اوضاع نابسامان مصرف بنزین نداشته است. این شهروند اگر چه همچون دیگران نگران افزایش تورم ناشی از این تصمیم است اما اظهار امیدواری می کند که گفته مسئولان مبنی بر اینکه قیمت بنزین تنها دو درصد در تورم تاثیر خواهد داشت، محقق شود و بیش از این نباشد. ابراهیم با اشاره به اینکه دیروز پمپ بنزین ها شلوغ نبودند گفت که این به خاطر اطلاع رسانی نسبتا درست بود که اعلام کردند طرح جدید از چند روز دیگر اجرا می شود. او امیدوار است که منابع آزاد شده از اجرای طرح آنچنانکه که مسئولان دولتی گفته اند صرف حمایت از نیازمندان
شود.
جایگزینی خودروهای کممصرف
دو جوان که در نمایشگاه خودرو مشغول به کارند نظر منفی درباره تصمیم جدید بنزینی ندارند و میگویند: «شرایط جامعه به گونهای شده که قیمت سه هزار یا پنج هزار تومانی بنزین دغدغه جدی برای بسیاری نیست؛ حتی کسانی که دو یا سه خودرو دارند، افزایش قیمت برایشان اهمیتی ندارد.»
سمیعی، یکی از آنان، درباره راهکار جایگزین این طرح میگوید: «خودروهای وارداتی جدید با تکنولوژی روز، سوخت کمتری نسبت به خودروهای قدیمی و فرسوده مصرف میکنند. جایگزینی خودروهای کممصرف و استاندارد میتواند مصرف سوخت و آلودگی هوا را کاهش دهد، بهرهوری انرژی را بالا ببرد و کیفیت زندگی مردم را بهبود بخشد.»
برش
همراهی دولت و مردم
مصوبه تازه بنزین و حذف سهمیه برخی خودروها، فقط یک تغییر قیمتی نیست و اجرای این طرح بخشی از سیاست گستردهای است که دولت برای مدیریت مصرف سوخت و کاهش آلودگی هوا دنبال میکند. دولت در این بخش هم تدابیر و زیرساختهای ویژه برای خودروهای فعال در سامانههای تاکسی اینترنتی، موتورسیکلتها، وانتبارها و... گویای این موضوع است که دولت تلاش میکند عدالت در توزیع سوخت را مدنظر بگیرد. اما برای همه این موضوع روشن است که موفقیت نهایی این طرح زمانی محقق میشود که دولت و مردم در کنار هم بایستند، همراهی که میتواند راه را برای هوای پاکتر، مصرف بهینهتر و آیندهای پایدارتر هموار کند.

