محبوبه ستارزاده
گروه علم و فناوری

بسیاری از کشورهای جهان در حال تلاش برای بهینه‌سازی مصرف انرژی در ساختمان‌ها هستند تا هم از هدررفت انرژی جلوگیری شود و هم میزان آلودگی‌های زیست‌محیطی سوخت‌های فسیلی به حداقل برسد. این موضوع در کشور ما هم که از ناترازی انرژی برق، گاز و همچنین کم‌آبی رنج می‌برد از اهمیت زیادی برخوردار است و بهره گرفتن از تجربیات جهانی می‌تواند کمک کند تا در مصرف آب و انرژی در کشور صرفه‌جویی شود.
یک نوآوری و چند جایزه
ساختمان‌های قدیمی سالانه هزاران دلار انرژی را از طریق نشتی‌های ساختمان، پنجره‌های قدیمی و عایق‌بندی ناکافی و همچنین نشتی آب لوله‌های قدیمی هدر می‌دهند. حالا محققان دانشگاه MIT با تلفیق چند فناوری به حوزه بهینه‌سازی مصرف انرژی در ساختمان‌ها ورود کرده‌اند تا بتوانند علاوه بر افزایش بهره‌وری انرژی، تاب‌آوری ساختمان‌ها را نیز بالاتر ببرند. بخشی از تلاش این محققان نیز یافتن محل‌های نشتی و هدررفت آب در ساختمان‌هاست. اهمیت این نوآوری تا آنجاست که این تیم تحقیقاتی برای سیستم فناورانه خود تاکنون جایزه تحقیقاتی ۱.۸میلیون دلاری از وزارت انرژی آمریکا و همچنین جایزه MITdesignX را از آن خود کرده‌ و در مسابقه کارآفرینی ۱۰۰ هزار دلاری MIT هم به مرحله نیمه‌نهایی رسیده‌ است.
تیم محققان MIT در قالب فناوری Lamarr.AI تلاش دارند به صاحبان ساختمان‌های قدیمی کمک کنند با سرمایه‌گذاری‌های هدفمند، میزان اتلاف انرژی و آب را به حداقل برسانند. در واقع این فناوری به صاحبان املاک کمک می‌کند با عملکردی شبیه MRI بدن، کل ساختمان را در کوتاه‌ترین زمان ممکن و به صورت عمقی مورد بررسی قرار دهد؛ درست مانند اینکه یک MRI از ساختمان گرفته شود. این کار با استفاده از پهپادها، تصویربرداری مادون قرمز، تصویربرداری نور مرئی و هوش مصنوعی اختصاصی که این تیم تحقیقاتی از طریق فناوری بینایی کامپیوتر توسعه داده‌، به همراه مدل‌های زبانی بزرگ، برای تولید گزارش از وضعیت ساختمان انجام می شود.
 فرآیند یافتن راه‌هایی برای بهبود بهره‌وری انرژی ساختمان‌ها، به آسانی کلیک کردن روی یک دکمه انجام می‌شود و سمفونی هماهنگی از پهپادها، دوربین‌های حرارتی و هوش مصنوعی که برای شناسایی مشکلات و تعیین تأثیر ارتقاهای احتمالی طراحی شده‌اند، فعال می‌شوند. فناوری
Lamarr.AI علاوه بر ارزیابی شرایط ساختاری، مدل‌های سه‌بعدی دقیقی از ساختمان‌ها ایجاد وعلت اصلی مشکلات را شناسایی می‌کند. به عنوان مثال در صورت از بین رفتن عایق‌ها در هر بخش از ساختمان، نقطه دقیق مشخص می‌شود. این فناوری در تشخیص نشتی‌های آب هم بسیار تأثیرگذار است.
اسکن تصاویر ساختمان
 در چند ثانیه
به طور معمول برای تشخیص نشت هوا در ساختمان‌ها از دستگاه‌های فشار هوا یا دود استفاده می‌کنند و مهندسان با بررسی ساختمان‌ها توسط دوربین‌های مادون قرمز دستی، تفاوت‌های دما را در دیوارها، پنجره‌ها و مجاری جداگانه شناسایی می‌کنند که این کار بسیار زمان‌بر است. بررسی دستی تصاویر دوربین مادون قرمز چندین هفته طول می‌کشد، در حالی که مدل‌های هوشمند فناوری Lamarr.AI، این تصاویر را به طور خودکار و در عرض چند ثانیه تجزیه و تحلیل می‌کنند.
این سیستم نوآورانه در مراحل آزمایشی موفقیت‌آمیز بوده و حالا برای اولین‌بار فناوری Lamarr.AI در 3 ساختمان شهری در دیترویت به کار گرفته شده است. کل این فرآیند چند روز طول کشید و این سیستم فناورانه در دو ساختمان، بیش از ۴۶۰ مشکل مانند شکاف‌های عایق و نشت آب را شناسایی کرد. سپس شبیه‌سازی‌های انرژی با ارائه راهکارهایی، نشان داد کارهایی مانند تعویض پنجره و عایق‌بندی هدفمند می‌تواند مصرف انرژی را تا ۲۲ درصد کاهش دهد.
حالا دیگر این تیم تحقیقاتی قصد دارد با شرکت‌های پهپادسازی در سراسر آمریکا، کانادا، انگلستان و امارات متحده عربی همکاری ‌کند. پهپادها در اطراف ساختمان‌ها به پرواز درمی‌آیند و تصاویر را برای تجزیه و تحلیل خودکار روی پلتفرم Lamarr.AI بارگذاری می‌کنند. پس از تجزیه و تحلیل، این پلتفرم در قالب گزارشی، علت اصلی مشکلات و همچنین هزینه تخمینی برای اصلاح هر مشکل را با استفاده از شبیه‌سازهای پیشرفته ارائه می‌دهد.