در حافظه موقت ذخیره شد...
هفتـــه ملــــی کودک و چــــراغ روشــــن تئاتــــر
همزمان با فرا رسیدن هفته ملی کودک، خانواده فرهنگ و هنر امید وابسته به حوزه هنری کودک و نوجوان، در حال اجرای مجموعهای از نمایشهای تازه در تهران و استانهای مختلف کشور است تا بر نقش کلیدی خود در گسترش تئاتر کودک و نوجوان تأکید کرده باشد. این مجموعه از ابتدای سالجاری تاکنون با تولید بیش از ۱۵ اثر متنوع و مخاطبمحور، مسیر تازهای در آموزش، سرگرمی و انتقال مفاهیم اخلاقی و فرهنگی به کودکان و نوجوانان گشوده است. از مهر و آبان امسال، خانواده فرهنگ و هنر امید با ۹ اثر تازه به صحنه بازمیگردد تا چرخه آموزش و سرگرمی را برای نسل آینده ادامه دهد.
این مجموعه نهتنها در پایتخت، بلکه در شهرهای دورافتاده و مناطق کمبرخوردار نیز حضور فعال دارد؛ از اجرای نمایش در زاهدان و زابل گرفته تا برنامههای نمایشی در سراوان، مشهد و سایر استانها. هدف اصلی، ایجاد دسترسی عادلانه کودکان ایران به تئاتر است؛ کودکانی که ممکن است برای اولینبار تجربه دیدن یک نمایش زنده را داشته باشند. در جدول اجراهای تازه، تنوع موضوعی چشمگیر است؛ از آثار آموزشی و عاطفی تا روایتهای اسطورهای و مذهبی.
نمایش «برفک» به نویسندگی و کارگردانی حسین قاسمیهنر، اثری عروسکی و تعاملی است که با نگاهی خلاقانه به مسأله گرمایش زمین و تغییرات اقلیمی میپردازد. در این نمایش، کودکان در جریان اجرا مشارکت دارند، با شخصیتها تعامل میکنند و تجربهای نو از «تماشاگرِ فعال» را تجربه میکنند؛ تجربهای که تئاتر کودک ایرانی را به سطح جدیدی از تعامل با مخاطب رسانده است.
نمایش «دنیا و یک روز عجیب» به کارگردانی مریم شعبانی نیز با زبانی شاعرانه و شاد، به پرسشهای ذهنی کودکان درباره نظم طبیعت و نقش خداوند در خلقت میپردازد. حضور ۵۰ دختر نوجوان در قالب گروه کرال و فرم نمایشی، این اثر را به یکی از بزرگترین پروژههای نمایشی ویژه بانوان در ایران تبدیل کرده است.
نمایش «اطربِمو» به کارگردانی امیر مشهدیعباس، با تلفیق موسیقی، حرکت و ویدیو پروژکشن، آیینهای نمایشی تهران قدیم را در قالبی مدرن بازآفرینی میکند. این اثر، تلاشی برای پیوند نسل امروز با ریشههای فرهنگی خود است و نشان میدهد که چگونه سنت و فناوری میتوانند در تئاتر نوجوان همزمان حضور داشته باشند.
از سوی دیگر، نمایش «هیولاکش» به کارگردانی محمد جهانپا در مشهد، اقتباسی خلاقانه از داستان گشتاسپ در شاهنامه است. این اثر با بهرهگیری از زبان حماسی، به چالشهای میان نسلها و نقش نوجوانان در شکلدهی آینده میپردازد. طراحی صحنه چندلایه و استفاده از جلوههای ویژه تصویری، «هیولاکش» را از نظر بصری نیز اثری چشمنواز کرده است.
بر اساس آمار حوزه کودک و نوجوان، خانواده فرهنگ و هنر امید از ابتدای سال ۱۴۰۴ تاکنون ۱۵ نمایش در قالب پروژههای ملی، استانی و آموزشی تولید کرده است. یک نکته مهم در فعالیتهای این خانواده، آموزش غیرمستقیم از طریق نمایش است. در این شیوه، کودک نهتنها مخاطب، بلکه همبازی و همسفر اثر نمایشی است.
اجرای نمایشها در مدارس، خانههای کودک، مراکز فرهنگی و حتی فضاهای باز شهری، نشاندهنده برنامهریزی هدفمند برای نزدیک کردن تئاتر به زندگی روزمره کودکان است. چشمانداز آینده خانواده فرهنگ و هنر امید بر سه محور اصلی متمرکز است: گسترش عدالت فرهنگی از طریق اجرای آثار در مناطق کمبرخوردار، پرورش نسل تازهای از هنرمندان نوجوان از مسیر آموزش و تولید مشترک، و توسعه فناوری در تئاتر کودک شامل استفاده از عروسکهای رباتیک و موسیقی زنده.
تئاتر کودک از نگاه این مجموعه، تنها فعالیت هنری نیست، بلکه بخشی از فرآیند تربیت شهروندی است؛ جایی که کودکان میآموزند شنیدن، گفتوگو، همدلی و مشارکت اجتماعی را در عمل تجربه کنند. هفته ملی کودک فرصتی است تا بار دیگر به مفهوم «تربیت از مسیر هنر» نگاه کنیم.
خانواده فرهنگ و هنر امید با مجموعهای از تولیدات گسترده در سطح ملی، نشان داده است که تئاتر کودک میتواند فراتر از سرگرمی، به مدرسهای برای زندگی تبدیل شود.
از تهران تا خاش، از تالار حافظ تا مدارس مناطق مرزی، چراغ تئاتر کودک ایران با همت هنرمندان جوان این خانواده روشن مانده است؛ چراغی که امید است در آینده روشنتر و اثرگذارتر بدرخشد.
