فن بدل به موجسواری کانالهای غیررسمی در بازارها
روز گذشته قطع کامل اینترنت افغانستان در رسانههای ایرانی خبرساز شد؛ نه فقط به خاطر موضوع اینترنت، بلکه به دلیل همزمان شدن توقف فعالیت برخی کانالهای تلگرامی که نرخ دلار در ایران را اعلام میکردند. حکومت طالبان در حال اجرای تدابیر اخلاقی هستند که منجر به قطعی اینترنت و حتی اختلال در خدمات تلفن نیز شده است. این اتفاق گمانهای را بین برخی رسانهها ایجاد کرد که پیشتر بانک مرکزی هشدار داده بود «عوامل معاند برای دستکاری بازار» این کانالها را هدایت میکنند و نرخ دلار را بالا میبرند.
گرچه نمیتوان موجسواری گروههای ذینفع را در التهاب بازارها و اقتصاد ایران انکار کرد، اما کارشناسان معتقدند این سوء استفاده در بستر ملتهب فراهم میشود و ریشه مسأله جای دیگری است. سیاستگذاران و متولیان اقتصادی باید بدانند که افراد و گروهها با انگیزههای مختلف همیشه در کمین هستند تا از آب گلآلود ماهی بگیرند و اگر فرصت یابند حتماً از این بستر استفاده میکنند. اما اگر فضا فراهم نباشند، این افراد هیچ اقدامی نمیتوانند بکنند. مثال آن دوران ثباتی است که پس از برجام شاهد بودیم و پایین بودن ریسکها و نااطمینانیها، نوعی آرامش را در بازارها ایجاد کرده بود. نمیتوان مدعی شد که در آن زمان این موجسواران حضور نداشتند، بلکه باید دید که موجشکن قوی در فضای کشور وجود داشته است.
به هر روی فارغ از اینکه این قبیل کانال های تلگرامی اعلام نرخ ارز چگونه و چقدر در تعیین قیمت دلار تاثیرگذار هستند، آنچه روز گذشته اتفاق افتاد در خور توجه است اینکه همزمان با قطع اینترنت در افغانستان این کانال های تلگرامی اعلام نرخ ارز در ایران هم دچار اخلال شدند.

