در حافظه موقت ذخیره شد...
اضافه برداشت بخش کشاورزی از آبهای زیر زمینی
منابع آبی خراسان شمالی به مرز هشدار رسید
افت سطح آب سفرههای زیرزمینی در دشتهای بجنورد، شیروان و مانهوسملقان طی یک دهه اخیر بین ۵ تا ۷ متر بوده و این کاهش، شرایط بحرانی فرونشست زمین را در استان ایجاد کرده است. دادههای سازمان زمینشناسی و لرزهنگاری نشان میدهد نرخ نشست زمین در برخی مناطق به ۷ سانتیمتر در سال رسیده است که به زیرساختها و کشاورزی آسیب جدی وارد میکند. همچنین کاهش فشار چاههای آب در بیش از ۵۴ درصد چاههای استان، بویژه در مناطق بحرانی مثل راز و جرگلان و اسفراین، کشاورزان را با چالشهای جدی اقتصادی مواجه کرده است.
کارشناسان تأکید میکنند تغییر الگوی کشت از محصولات پرآببر به سمت حبوبات کمآببر و گیاهان دارویی میتواند سالانه تا ۲۹۰ میلیون مترمکعب صرفهجویی در مصرف آب ایجاد کند. محصولاتی مانند نخود، عدس و ماش با نیاز آبی کمتر و دوره رشد کوتاهتر، علاوه بر سازگاری بیشتر با شرایط اقلیمی، سودآوری بیشتری برای کشاورزان دارند. گیاهان دارویی نیز با بازار جهانی چند میلیارد دلاری، ظرفیت قابل توجهی برای افزایش درآمد و کاهش مصرف آب استان فراهم میکنند. اجرای سیاستهای حمایتی از جمله خرید تضمینی حبوبات، بیمه محصولات کمآببر و تسهیلات ارزانقیمت برای سیستمهای نوین آبیاری قطرهای و بارانی از ضروریات تغییر الگوی کشت است. تجارب موفق در استانهای خشکتر کشور نشان میدهد که این اقدامات میتواند مصرف آب را تا ۲۰ درصد کاهش داده و فشار بر سفرههای زیرزمینی را کاهش دهد.
مرکز ملی تغییر اقلیم هشدار داده است که اگر روند فعلی مصرف آب ادامه یابد، تا سال ۱۴۱۰ بیش از ۴۰ درصد اراضی کشاورزی خراسان شمالی از چرخه تولید خارج خواهند شد و فرونشست زمین به مرحله غیرقابل بازگشت خواهد رسید. کارشناسان معتقدند تصمیم امروز مسئولان و کشاورزان در تعیین آینده منابع آب و کشاورزی استان بسیار تعیینکننده است و بدون اقدامات فوری، بحران آب و زمین، اقتصاد و معیشت روستاییان را بشدت تهدید خواهد کرد.
